This study analyses the behavior during plague outbreaks of both Muslim and non-Muslim residents in the Ottoman Empire in the 16th century. To this end, the travelers' accounts of Ogier de Busbecq, Dr. John Covel, Evliya Çelebi, and Giovanni Tommaso Minadoi were consulted as well as the diary of Marino Sanudo. Another source of information formed the selected cases of Ottoman judicial records, as discussed by Jennings. The theogical aspects of flight in times of plague were illustrated using the nineteenth-century Turkish translation of the plague treatise Risâletü'l-Ibaâ an Mevâki'i'l-Vebâ by İdris-i Bitlisi and the fetvas of Ebussuud as edited by Düzdağ. The findings of this investigation were subsequently contrasted with the image of Islamic “fatalistic” attitude towards plague.
Bu çalışma on altıncı yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu’nda ikamet eden Müslim ve Gayrimüslim nüfusun veba salgınları esnasındaki tavırlarını incelemektedir. Çalışmada, Ogier de Busbecq, Dr. John Covel, Evliya Çelebi, Giovanni Tommaso Minadoi gibi yazarların seyahatnameleri ile Marino Sanudo’nun günlükleri kaynak olarak kullanılmış, ayrıca Jennings tarafından inceleme konusu yapılan Osmanlı kadı sicillerine de müracaat edilmiştir. Veba salgınının ortaya çıktığı yerin terk edilip edilmeyeceğine dair teolojik tartışma ise İdris-i Bitlisi’ye ait Risâletü'l-Ibaâ an Mevâki'i'l-Vebâ adlı risalenin on dokuzuncu yüzyılda yapılmış Türkçe çevirisi ve Düzdağ tarafından hazırlanmış Şeyhülislam Ebussuud Efendi’nin fetvaları ışığı altında değerlendirilmiştir. Bu incelemenin neticesinde elde edilen bulguların, veba söz konusu olduğunda dile getirilen İslamî “kaderci” tavra yönelik sabit fikir ile örtüşmediği görülmektedir.
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Bölüm | Makaleler |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 1 Mart 2009 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2009 Cilt: 2009 Sayı: 1V |