Kadro And Its Ideology As A Peculiar And Natibe Movement

Yıl 2009, Cilt: 2009 Sayı: 1II, 41 - 58, 01.03.2009

Murat Kazancı

Öz

Kadro Movement is an important attempt in Turkish political arena to contextualize the Turkish revolution, making a genuine and alternative explanation about it and bringing an original model in terms of economy and politics. Kadro intellectuals adhered to the idea that Turkish revolution was a war waged against the imperialism and asserted that it could be a model for all other national liberation movements worlwide. Originality of Kadro ideology comes from the fact that there was no any other intellectual attempt before Kadro to explain the Turkish revolution aiming at constructing a firm base for the revolutionary ideology and it offered a third way other than socialism or capitalism. The most apparent feature of the Kadro movement, however, was its elitist stand.

Anahtar Kelimeler

Kadro, étatism, elitism, national liberation movements, Kemalist Left

ÖZGÜN VE YERLİ BİR HAREKET OLARAK KADRO VE İDEOLOJİSİ

Öz

Kadro hareketi, Türk devrimine getirdiği özgün yorumla ve ekonomik ve politik alanda sunduğu alternatif modelle siyasi hayatımızın önemli bir oluşumudur. Kadrocular, Türk devriminin emperyalizme karşı bir savaş verdiğini savunmuş ve tüm ulusal kurtuluş hareketleri için bir örnek olacağını iddia etmişlerdir. Kadro ideolojisi, özgünlüğünü kendisinden önce Türk devriminin ideolojisini yapma anlamında bir entelektüel girişimin olmayışına ve sosyalizm ile kapitalizm dışında üçüncü bir strateji arayışında olmasına borçludur. Kadro’nun en belirgin özelliği ise elitist anlayıştır

Anahtar Kelimeler

Kadro, devletçilik, elitizm, ulusal kurtuluş hareketleri, sol Kemalizm.

Kaynakça

• AHMAD (1985): Feroz Ahmad, İttihatçılıktan Kemalizme, İstanbul 1985.
• ALPKAYA (2001): Faruk Alpkaya, “Bir 20. yüzyıl akımı: Sol Kemalizm”, Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce 2: Kemalizm, İstanbul 2001.
• ATAÖV (1962): Türkkaya Ataöv, “Şevket Süreyya ile Kadro Dergisi Üzerine” Yön, Sayı 27. Online erişim tarihi: 10 Ocak 2009.
• http://www.turksolu.org/191/ataov191.htm.
• AVCIOĞLU (1962): Doğan Avcıoğlu, “Devletçilik Nasıl Dejenere Oldu?”, Yön, Yıl 1 sayı: 47, (1962).
• AYDEMİR (1978a): Şevket Süreyya Aydemir, “İnkılâp Bitti Mi?”, Kadro, Sayı 3. İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi, Ankara 1987.
• AYDEMİR (1978b): Şevket Süreyya Aydemir, “Programlı devletçilik, Kadro (3. baskı). Sayı 34, Ankara: İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi.
• AYDEMİR (1990): Şevket Süreyya Aydemir, İnkılâp ve Kadro, İstanbul 1990.
• BOSTANCI (1990): Naci Bostancı, Kadrocular ve Sosyo-Ekonomik Görüşleri Ankara 1990.
• DEMİRCİ (2006): Fatih Demirci, “Kadro Hareketi ve Kadrocular”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı 15, (2006).
• ERTAN (1993): Temuçin Faik Ertan, “Kadro Hareketi ile İlgili Bir Değerlendirme ve Bazı Düzeltmeler”, Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi. Cilt IX (27). Online erişim tarihi: 13 Aralık 2008.http://www.atam.gov.tr/index.php?Page=DergiIcerik&Ice rikNo=532.
• ERTAN (1994): Temuçin Faik Ertan, Kadrocular ve Kadro Hareketi, Ankara 1994..
• KARAOSMANOĞLU (1973): Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Atatürkçülüğün Ekonomik Ve Sosyal Yönü Semineri (11-12 Ekim 1973), Cumhuriyete 50. Yıl Armağanı. İstanbul: İ.T.İ.A.
• KURTULUŞ (2002): Kayalı Kurtuluş, Türk Düşünce Dünyasının Bunalımı, İstanbul 2002.
• KÖKER (2000): Levent Köker, Modernleşme, Kemalizm Ve Demokrasi. İstanbul 2000.
• MUTLU (2007): Sevda Mutlu, “1930’lar Türkiye’sinde Devletçilik Tartışmaları. C. Ü İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt 8, Sayı 1, (2007). Online erişim tarihi: 24 Aralık 2008.
• http://www.cumhuriyet.edu.tr/edergi/makale/1496.pdf.
• NAS (2008): Alparslan Nas, “Kadro ve Kadrocular: Marksizmden Kemalizme”, Birikim, Online erişim tarihi: 20 Aralık 2008.
• http://www.birikimdergisi.com/birikim/makale.aspx?mid=444.
• ÖZVEREN (1996): Eyüp Özveren, “The intellectual legacy of the Kadro Movement in Retrospect”, ODTÜ Gelişme Dergisi. Sayı 4, (1996).
• SUNAR (2004): Lütfi Sunar, “Kadro Dergisi/Hareketi ve Etkileri”, Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, cilt 2, sayı 1, (2004).
• TEKELİ-İLKİN (1984): İlhan Tekeli-Sevim İlkin, “A Nationalist Leftist Movement: Kadro.” Toplum ve Bilim, sayı 24, (1984).
• TEKELİ-İLKİN (2003): İlhan Tekeli-Sevim İlkin, Bir Cumhuriyet Öyküsü- Kadrocuları ve Kadro’yu Anlamak, İstanbul 2003.
• TEVETOĞLU (1967): Fethi Tevetoğlu, Türkiye’de Sosyalist ve Komünist Faaliyetler (1910-1960), Ankara 1967.
• TÖR (1976): Vedat Nedim Tör, Yıllar Böyle Geçti, İstanbul 1976.
• TÖR (1978): Vedat Nedim Tör, “Devletin Yapıcılık ve İdarecilik Kudretine İnanmak Gereği, Kadro, sayı 15, İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi, Ankara 1978.
• TURHAN (1997): Mümtaz Turhan, Kültür Değişimleri, İstanbul 1997.
• TÜRKEŞ (1999): Mustafa Türkeş, Kadro Hareketi-Ulusçu Bir Sol Akım, İstanbul 1999.
• ÜLKEN (1940): Hilmi Ziya Ülken, Tanzimat I,. İstanbul 1940.
• YANARDAĞ (1988): Merdan Yanrdağ, Türk Siyasal Yaşamında Kadro Hareketi. İstanbul 1988.
• YETKİN (1983): Çetin Yetkin, Türkiye’de Tek Parti Yönetimi 1930–1945, İstanbul 1983.