Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Olumsuz Çocukluk Deneyimleri ve Aleksitimi Arasındaki İlişkide Öz-Şefkat ve Benlik Saygısının Aracı Rolü

Yıl 2023, Sayı: 11, 106 - 135, 13.05.2023
https://doi.org/10.47994/usbad.1174880

Öz

Bu çalışmanın temel amacı; lise öğrencilerinin olumsuz çocukluk deneyimleri ve aleksitimi düzeyleri arasındaki ilişkide benlik saygısı ve öz-şefkatin aracı rolünün Yapısal Eşitlik Modeli ile incelenmesidir. Ayrıca erken çocukluk dönemi olumsuz yaşantıları, aleksitimi, benlik saygısı ve öz-şefkat kavramları demografik değişkenler açısından da incelenmiştir. Araştırma ilişkisel tarama modelinde yapılandırılmıştır. Araştırmanın evrenini İstanbul ilinde örgün eğitim görmekte olan lise öğrencileri; örneklemi ise, farklı sosyo-kültürel ve ekonomik grupların toplandığı düşünülen Üsküdar, Beşiktaş, Kadıköy, Ümraniye ve Sancaktepe ilçeleri ve bu ilçelerdeki okullara devam eden lise öğrencileri oluşturmaktadır. Örneklem tabakalı örnekleme yöntemi ile belirlenmiştir ve örneklem grubu, 495’i (%55,6) kadın; 395’i (%44,4) erkek olmak üzere toplam 890 lise öğrencisinden oluşmaktadır. Araştırmada; “Çocukluk Deneyimleri Ölçeği”, “Coopersmith Benlik Saygısı Envanteri”, “Öz-Şefkat Ölçeği Kısa Formu”, “Toronto Aleksitimi Ölçeği” ve “Demografik Bilgi Formu” kullanılarak veri toplanmıştır. Verilerin istatistiksel çözümlemeleri SPSS ve SPSS AMOS programlarında yapılmış, manidarlıklar minimum p<0,05 düzeyinde sınanmıştır. Çalışmada Gruplar t-Testi ve Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) kullanılmıştır. Tek yönlü varyans analizi (ANOVA) sonrasında gruplar arasında anlamlı bir farklılık bulunması durumunda, farkların hangi gruplar arasında gerçekleştiğini belirlemek üzere post- hoc tamamlayıcı analiz teknikleri (Scheffe ve Tamhane) kullanılmıştır. Değişkenler arasında istatiksel açıdan anlamlı bir ilişkinin olup olmadığını incelemek üzere; Pearson Momentler Çarpımı Korelasyonu ve Yapısal Eşitlik Modeli kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda, değişkenler arası kurulan modelde olumsuz çocukluk deneyimleri ile aleksitimi arasında benlik saygısı ve öz-şefkatin tam aracılık rolüne sahip olduğu tespit edilmiştir.

Kaynakça

  • Adler, A. (1933). Yaşamın Anlam ve Amacı (K. Şipal, Çev.). İstanbul: Say.
  • Ahrens, S., & Deffner, G. (1986). Empirical Study Of Alexithymia: Methodology And Results. American Journal Of Psychotherapy, 40(3), 430-447.
  • Akın, A. (2008b). Scales Of Psychological Well-Being: A Study Of Validity And Reliability. Educational Science: Theory & Practice, 8(3), 721-750.
  • Akın, A. (2010). Özduyarlık ve İlişkilerle İlgili Bilişsel Çarpıtmalar. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi –H. U. Journal Of Education. 2010 (39): 01-09.
  • Akın, T., Baykara, A., Miral, S., & Özakbaş, S. (1992). Gençlerde Beden İmgesi ve Benlik Saygısı İlişkisi. Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Günleri.
  • Akın A., Uysal, R. ve Çitemel N., (2013). Çocukluk Deneyimleri Ölçeğinin Türkçeye Uyarlanması. Kastamonu Eğitim Dergisi, 21(4), 1541-1550.
  • Andiç, S., (2013). Ergenlik Döneminde Zihni Meşgul Eden Konularla İlişkili Değişkenler: Bağlanma Tarzları, Öz-Şefkat ve Psikolojik Belirtiler, Ankara Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, (Sf. 39-49).
  • Aslan, H. (1996). “Psikiyatrik, Psikosomatik Hastalarda Aleksitimi”, Nöropsikiyatri Arşivi, 33 (1), 13-18.
  • Aust S, Hartwig EA, Heuser I., (2012) The Role Of Early Emotional Neglect İn Alexithymia. Psychological Trauma: Theory, Research, Practice And Policy, 1-8.
  • Aydın, A., Kampüs, G. Ve Kadıköy, İ. T. (2014). Otistik Çocuklu Ailelerin Öz-Şefkat, Mizah ve Aleksitimik Özellikleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Uluslararası Eğitimde Yeni Eğilimler ve Sonuçları Dergisi , 5 , 145-159.
  • Bağcı, T. (2008). Üniversite Öğrencilerinin Aleksitimi Düzeylerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi (Gazi Üniversitesi, Gazi Eğitim Fakültesi Örneği). Gazi University Institute Of Educational Sciences, Ankara, Turkey.
  • Balık Okutan, S., Arı, E., & Cin, F. M. (2017). Riskli Davranış Gösteren Ergenlerde, Çocukluk Çağı Travmaları ile Ruhsal Durum Arasındaki İlişki. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16(31): 81-93.
  • Bayar, Ö. (2016). Üniversite Öğrencilerinde Beden İmajı, Öz-Şefkat, Depresif Duygulanım ve Cinsiyet. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 46(46), 175-190.
  • Bermond, B., Moormann, P. P., Albach, F. & Van Dijke, A. (2008). Impact Of Severe Childhood Sexual Abuse On The Development Of Alexithymia İn Adulthood. Psychother Psychosom, 77, 260-262.
  • Bogenç, A., & Kuzgun, Y. (1994). Kendine Saygısı Düşük ve Yüksek Olan Bireylerin Akademik Benlik Kavramı Puanlarının Karşılaştırılması. 1. Eğitim Bilimleri Kongresi,(644-650). Adana: Çukurova Üniversitesi.
  • Bolat, N., Yavuz, M., Eliaçık, K., Zorlu, A., Evren, C., & Köse, S. (2017). Psychometric Properties Of The 20-Item Toronto Alexithymia Scale İn A Turkish Adolescent Sample. Anatolian Journal Of Psychiatry/Anadolu Psikiyatri Dergisi, 18(4).
  • Bottiroli, S., Galli, F., Viana, M., Sances, G., & Tassorelli, C. (2018). Traumatic Experiences, Stressful Events, And Alexithymia İn Chronic Migraine With Medication Overuse. Frontiers İn Psychology, 9, 704.
  • Büyükcebeci, A. (2019). Çocukluk Çağı Örselenme Yaşantılarının Yaratıcı Kişilik Özellikleri ve Aleksitimi ile İlişkisi. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(4), 3187-3213.
  • Centers For Disease Control And Prevention, & Permanente, K. (2016). The ACE Study Survey Data [Unpublished Data]. Atlanta, Georgia: US Department Of Health And Human Services, Centers For Disease Control And Prevention.
  • Cohen, L., Manion, L. & Morrison, K. (2000). Research Methods İn Education. 5th Ed. London New York: Routledge Falmer.
  • Coopersmith, S. (1967). The Antecedents Of Self-Esteem. Sanfrancisco: Freeman.
  • Corey, G. (2000). Theory And Practice Of Counseling And Psychoterapy, Wadsworth Publishing; Sixth Edition.
  • Creswell, J.W. (2017). Eğitim Araştırmaları: Nicel ve Nitel Araştırmanın Planlaması, Yürütülmesi ve Değerlendirilmesi. Edam Yayınlar: İstanbul.
  • Deniz, M.E, Kesici, Ş. ve Sümer A.S. (2008). The Validity And Reliability Study Of The Turkish Version Of Self-Compassion Scale. An International Journal Of Social Behavior And Personality, 36 (9), 1151–1160.
  • Dinç, F. (1992). Cinsiyetleri Farkı Lise Öğrencilerinin Benlik Algısı Düzeylerinin Özsaygı Düzeylerine Etkisi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Dokuyan, M. (2016). 12. Sınıf Öğrencilerinde Algılanan Anne-Baba Tutumları ile Benlik Saygısı Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(2), 1-21.
  • Durmuşoğlu, N., Doğru, S.S.Y. (2006). Çocukluk Örseleyiciyaşantılarının Ergenlikteki Yakın İlişkilerde Bireye Etkisinin İncelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (15), 237-246.
  • Dursun, Y., Ve Kocagöz, E. (2010). Yapisal Eşitlik Modellemesi ve Regresyon: Karşilaştirmali Bir Analiz. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (35), 1-17.
  • Ekşi, H., & İkiz, K., & Başman, M. (2020). Üniversite Öğrencilerinin Mutluluk Korkusu ve Duygularını İfade Etme Becerileri Arasındaki İlişkide Öz Duyarlılığın Aracı Rolü. Kastamonu Education Journal, 28(2), 820-829.
  • Elkind, D. (1979). Erik Erikson: İnsanda Gelişimin Sekiz Evresi. (Çev. Ali Dönmez) A.Ü Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 12, Sayı:1–4.
  • Eryavuz, A. (2006). Çocuklukta Algılanan Ebeveyn Kabul veya Reddinin Yetişkinlik Dönemi Yakın İlişkileri Üzerindeki Etkileri. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü̈. İzmir.
  • Çeçen-Eroğul, A. R., & Türk, Ş. B. (2013). Ergenlerde Çocukluk Örselenme Yaşantıları ve Öfke İfade Tarzları ile Benlik Saygısı ve Yaşam Doyumu Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi. International Journal Of Human Sciences, 10(1), 1421-1439.
  • Felitti, V. J., Anda, R. F., Nordenberg, D., Williamson, D. F., Spitz, A. M., Edwards, V., & Marks, J. S. (1998). Relationship Of Childhood Abuse And Household Dysfunction To Many Of The Leading Causes Of Death İn Adults: The Adverse Childhood Experiences (ACE) Study. American Journal Of Preventive Medicine, 14(4), 245-258.
  • Finkelhor, D., Turner, H. A., Shattuck, A., & Hamby, S. L. (2015). Prevalence Of Childhood Exposure To Violence, Crime, And Abuse: Results From The National Survey Of Children’s Exposure To Violence. JAMA Pediatrics, 169(8), 746-754.4.
  • Frewen, P. A., Dozois, D. J., Neufeld, R. W., & Lanius, R. A. (2012). Disturbances Of Emotional Awareness And Expression İn Posttraumatic Stress Disorder: Meta-Mood, Emotion Regulation, Mindfulness, And İnterference Of Emotional Expressiveness. Psychological Trauma: Theory, Research, Practice, And Policy, 4(2), 152-161.
  • Fukunishi, I., Sei, H., Morita, Y. Ve Rahe, RH (1999). Aleksitmik Annenin Az Bakım ile Sempatik Aktivitesi. Psikosomatik Araştırmalar Dergisi , 46 (6), 579-589.
  • Gilbert, P., Cheung, M., Grandfield, T., Campey, F., And Irons, C. (2003). Assessment Recall Of Threat And Submissiveness İn Childhood: Development Of A New Scale And İts Relationship With Depression, Social Comparison And Shame. Clinical Psychology And Psychotherapy,10, 108–115.
  • Gilbert, P., McEwan, K., Gibbons, L., Chotai, S., Duarte, J., Matos, M. (2012). Fears of compassion and happiness in relation alexthymia, mindfulness and self-criticism. Psycology and Psychotherapy: Theory, Research and Practice, 85, 374-390.
  • Grabe, HJ, Frommer, J., Ankerhold, A., Ulrich, C., Gröger, R., Franke, GH, ... & Spitzer, C. (2008). Aleksitimi ve Psikoterapide Sonuç. Psikoterapi ve Psikosomatik, 77 (3), 189-194.
  • Greenberg, L. S., & Bolger, E. (2001). An Emotion‐Focused Approach To The Overregulation Of Emotion And Emotional Pain. Journal Of Clinical Psychology, 57(2), 197-211.
  • Güleç, M. Y., Altıntaş, M., İnanç, L., Bezgin, Ç. H., Koca, E. K., Ve Güleç, H. (2013). Effects Of Childhood Trauma On Somatization İn Major Depressive Disorder: The Role Of Alexithymia. Journal Of Affective Disorders, 146(1), 137-141.
  • Güleç, H., & Yenel, A. (2010). 20 Maddelik Toronto Aleksitimi Ölçeği Türkçe Uyarlamasının Kesme Noktalarına Göre Psikometrik Özellikleri. Klinik Psikiyatri Dergisi, 13(3), 108-112.
  • Güngör, A. (1989). Lise Öğrencilerinin Özsaygı Düzeylerini Etkileyen Etmenler. Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Güven, A. (1994). Farklı Öğretim Programı İzleyen Öğrencilerde Algılanan Ana-Baba Öğretmen Tutumlarının Benlik Kavramına Etkisi. Ulusal Psikoloji Kongresi Bilimsel Çalışmaları Kitapçığı. İzmir: Türk Psikologlar Derneği Yayınları, 149-164.
  • Horney, K. (1939). Psikanalizde Yeni Yollar (S. Budak, Çev.). Ankara: Öteki/Psikoloji.
  • Horton, C. B., & Cruise, T. K. (2001). Child Abuse And Neglect, The School’s Responce. New York: The Guilford Press.
  • Hussey J.M, Cheng J.J, ve Kotch J.B. (2006), “Child Maltreatment İn The United States: Prevalence, Risk Factors, And Adolescent Health Consequences”, Pediatrics, 118, 933–942.
  • İkizoğlu, M. (1993). Demokratik ve Otoriter Ana-Baba Tutumlarının, Lise Son Sınıf Öğrencilerinin Benlik Saygısı Üzerine Etkisi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi. Ankara.
  • Jacobvitz, D.B., Bush, N.F. (1996), “Reconstructions Of Family Relationships: Parent Child Alliances,Personal Distress, And Self Esteem”, Developmental Pscyhology,C.32, S.4,Ss.732-743.
  • Karaboğa, M. (2011). Çocuklarda Bağlanma Stilleri ve Benlik Saygısının Aleksitimi Üzerindeki Yordayıcı Rolünün İncelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tokat.
  • Karasar, N.(2006). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Karaş, H., Yıldırım, E. A., Küçükgöncü, S., & Yakut, U. (2017). Kadın Fibromiyalji Hastalarında Çocukluk Çağı Travmaları, Disosiyatif Yaşantılar ve Depresyonun Ağrı ile İlişkisi: Kesitsel Bir Çalışma. Düşünen Adam, 30(2), 86-94.
  • Koçak R. (2002). Aleksitimi: Kuramsal Çerçeve, Tedavi Yaklaşımları ve İlgili Araştırmalar. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi; 35(1-2):185-212.
  • Koçak, R. (2003). Aleksitimi: Kuramsal Çerçeve Tedavi Yaklaşımları ve İlgili Araştırmalar. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 2002.
  • Kolko, D. J. (1996). Clinical Monitoring Of Treatment Course İn Child Physical Abuse: Psychometric Characteristics And Ttreatment Comparisons. Child Abuse Neglect, 20, 23-43.
  • Kooiman, C. G., Vellinga, V. R., Spinhoven, P., Draijer, N., Trijsburg, R. W. Ve Rooijmans, H. G. (2004). Childhood Adversities As Risk Factors For Alexithymia And Other Aspects Of Affect Dysregulation İn Adulthood. Psychotheraphy And Psychosomatics, 73(2), 107-16.
  • Korkmaz, M. (1996). Yetişkin Örneklem İçin Bir Benlik Saygısı Ölçeğinin Güvenirlik ve Geçerlik Çalışması. Yayınlanmamış Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İzmir: EÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Kutlu, L., Batmaz, M., Bozkurt, G., Gençtürk, N. Ve Gül, A. 2007. Annelereçocukluklarında Uygulanan Ceza Yöntemleri İle Çocuklarına Uyguladıkları Ceza Yöntemleri Arasındaki İlişki. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 8, 22-29.
  • Laible, D. (2007). Attachment With Parents And Peers İn Late Adolescence: Links With Emotional Competence And Social Behavior. Personality And Individual Differences, 43(5), 1185-1197.
  • Lansford, J. E., Dodge, K. A., Pettit, G. S., Bates, J. E., Crozier, J., & Kaplow, J. (2002). A 12-Year Prospective Study Of The Longterm Effects Of Early Child Physical Maltreatment On Psychological, Behavioral, And Academic Problems İn Adolescence. Archives Of Pediatrics And Adolescent Medicine, 156, 824–830.
  • Lazarus, R.S. (1982). Thoughts On The Relation Between Emotion And Cognition. American Psychologist, 37, 1019-1024. Mann, M. M., Hosman, C. M., Schaalma, H. P., & De Vries, N. K. (2004). Self-Esteem İn A Broad-Spectrum Approach For Mental Health Promotion. Health Education Research, 19(4), 357-372.
  • Milner, J. S. (1998). Individual And Family Characteristics Associated With Familial Child Physical And Sexual Abuse. Penelople K. Trickett, Cynthia J. Schellenbach,(Eds.). Violence Against Children İn The Family And The Community. Washington: APA.
  • Mullen, P.E; Martin, J.L; Anderson, J.C; Romans, S.E. Ve Herbison, G.P. (1996), “The Long-Term Impact Of The Physical, Emotional And Sexual Abuse Of Children:A Community Study”, Child Abuse And Neglect, .20, 1, 7-21.
  • Mullis, A. K., Mullis, R. L., & Normandin, D. (1992). Cross-Sectional And Longitudinal Comparisons Of Adolescent Self-Esteem. Adolescence, 27(105), 51.
  • Neff, K. D. (2003a). The Development And Validation Of A Scale To Measure Self - Compassion. Self And Identity, 2, 223-250 .
  • Neff, K. D. (2008b). Self - Compassion: Moving Beyond The Pitfalls Of A Separate Self - Concept. In J. Bauer & H. A. Wayment (Eds.) Transcending Self - Interest: Psychological Explorations Of The Quiet Ego (95-106). Washington: APA Books.
  • Neff, K. D., Hsieh, Y., & Dejitterat, K. (2005). Self - Compassion, Achievement Goals, And Cop İng With Academic Failure. Self And Identity, 4, 263-287.
  • Neff, K. D. & Mcgehee, P. (2010). Self-Compassion And Psychological Resilience Among Adolescents And Young Adults. Self And Identity,9, 225-240.
  • Neff, K. D., & Vonk, R. (2009). Self - Compassion Versus Global Self - Esteem: Two Different Ways Of Relating To Oneself. Journal Of Personality, 77, 1.
  • Onat, G., Dinç, H., Günaydın, S., Ve Uğurlu, F. (2015). Çocukluk Döneminde Yaşanan İhmal ve İstismar Benlik Saygısını Etkiler Mi? Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi.
  • Oskis, A., Clow, A., Hucklebridge, F., Bifulco, A., Jacobs, C. Ve Loveday, C. (2013). Kadın Ergenlerde Aleksitimi Anlama: Bağlanma Stilinin Rolü. Kişilik ve Bireysel Farklılıklar, 54 (1), 97-102.
  • Ovayolu N., Uçan Ö. Ve Serindağ S.(2007). Çocuklarda Cinsel İstismar ve Etkileri. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi, 2 (4).
  • Önder, A., & Gülay, H. (2007). Annelerin Kabul Red Düzeyi ile Çocuklarının Empati Becerisi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(22), 23-30.
  • Öveç, Ü. (2007). Öz - Duyarlılık ile Özbilinç, Depresyon, Anksiyete ve Stres Arasındaki İlişkilerin Yapısal Eşitlik Modeliyle ve İncelemesi. Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Özmert, E. N. (2006). Erken Çocukluk Gelişiminin Desteklenmesi-III: Aile. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi, 49(3), 256-273.
  • Öztürk, O. (2002). Ruh Sağlığı ve Bozuklukları. Ankara: Nobel Tıp Kitapevi.
  • Özyeşil, Z. (2011). Üniversite Öğrencilerinin Öz-Anlayış Düzeylerinin Bilinçli Farkındalık Kişilik Özellikleri ve Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi (Doctoral Dissertation, Selçuk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü).
  • Paivio, S. C., & Laurent, C. (2001). Empathy And Emotion Regulation: Reprocessing Memories Of Childhood Abuse. Journal Of Clinical Psychology, 57(2), 213-226.
  • Pelcovitz, D., Kaplan, S., Goldenberg, B., Mandel, F., Lehane, J., & Guarrera, J. (1994). Post-Traumatic Stress Disorder İn Physically Abused Adolescents. Journal Of The American Academy Of Child & Adolescent Psychiatry, 33(3), 305-312.
  • Pişkin, M. (1996). Self-Esteem, Locus Of Control And Academic Achievement Of Secondary School Children Both İn England And Turkey. Yayınlanmamış Doktora Tezi. University Of Leicester, Faculty Of Education And Continuing Studies. (İngiltere).
  • Reffi, A. N., Boykin, D. M., & Orcutt, H. K. (2019). Examining Pathways Of Childhood Maltreatment And Emotional Dysregulation Using Self-Compassion. Journal Of Aggression, Maltreatment & Trauma, 28(10), 1269-1285.
  • Rugancı, N. (1988). “Self-Consciousness, Self-Esteem And Depression”. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara: Orta Doğu Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Runyan, D., Wattam, C., Ikeda, R., Hassan, F. & Ramiro, L. (2002). Child Abuse And Neglect By Parents And Other Caregivers. In E.G. Krug, L. L. Dahlberg, J. A. Mercy, A. B., Zwi, & R.
  • Lozano, (Ed), World Report On Violence And Health. WHO, Geneva, 2002.
  • Rusk, D. A. (2015). Exploration Of The Relationship Between Self-Compassion, Alexithymia And Emotion Regulation İn A Clinical Population.
  • Sayar, K., Kose, S., Grabe, H. J., & Topbas, M. (2005). Alexithymia And Dissociative Tendencies İn An Adolescent Sample From Eastern Turkey. Psychiatry And Clinical Neurosciences, 59(2), 127-134.
  • Schatza, J. N., Smithb, L. E, Borkowskia, J. G., Whitmana T. L.,Ve Keogha, D. A. (2008), “Maltreatment Risk, Self-Regulation, And Maladjustment İn Atrisk Children” , Child Abuse & Neglect, 32, 10, October , 972-982.
  • Shipman, K., Zeman, J., Penza, S. & Champion, K. (2000). Emotion Management Skills İn Sexually Maltreated And Nonmaltreated Girls: A Developmental Psychopathology Perspective. Development And Psychopathology, 12, 4762.
  • Shipman, K. L., Schneider, R., Fitzgerald, M. M., Sims, C., Swisher, L. & Edwards, E. (2007). Maternal Emotion Socialization İn Maltreating And Nonmaltreating Families: Implications For Children’s Emotion Regulation. Social Development, 16(2), 268–285.
  • Suslow, T., & Junghanns, K. (2002). Impairments of emotion situation priming in alexithymia. Personality and individual differences, 32(3), 541-550.
  • Sümer, A. (2008). Farklı Öz - Anlayış (Self - Compassion) Düzeylerine Sahip Üniversite Öğrencilerinde Depresyon Anksiyete ve Stresin Değerlendirilmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
  • Şenkal, İ., & Işıklı, S. (2015). Çocukluk Çağı Travmalarının ve Bağlanma Biçiminin Depresyon Belirtileri ile İlişkisi: Aleksitiminin Aracı Rolü. Türk Psikiyatri Dergisi, 26(4), 261-67.
  • Tanaka, M., Wekerle, C., Schmuck, M. L., Paglia-Boak, A., & MAP Research Team. (2011). The Linkages Among Childhood Maltreatment, Adolescent Mental Health, And Self-Compassion İn Child Welfare Adolescents. Child Abuse & Neglect, 35(10), 887-898.
  • Tarber, D. N., Cohn, T. J., Casazza, S., Hastings, S. L., & Steele, J. (2016). The Role Of Self-Compassion İn Psychological Well-Being For Male Survivors Of Childhood Maltreatment. Mindfulness, 7(5), 1193-1202.
  • Taylor, G.J. (2000). Recent Development İn Alexithymia Theory And Research. Canadian Journal Of Psychiatry, 45, 134-142.
  • Taylor GJ, Bagby RM, Parker JD (1991) Alexithymia Construct, A Potential Paradigm For Psychosomatic Medicine. The Academy Of Psychosomatic Medicine, 32( 2):153-163.
  • Tel, F. D., Sarı, T. (2016). Üniversite Öğrencilerinde Öz Duyarlılık ve Yaşam Doyumu. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi.
  • Telch, C. F., & Agras, W. S. (1994). Obesity, Binge Eating And Psychopathology: Are They Related? International Journal Of Eating Disorders, 15(1), 53-61.
  • Tıraşçı, Y., & Gören, S. (2007). Çocuk İstismarı ve İhmali. Dicle Tıp Dergisi, 34(1), 70-74.
  • Tower, C.C. (2005). Understanding Child Abuse And Neglect. USA: Pearson Education, Inc.
  • Türk, M.(1992). “Üniversite Öğrencilerinde Aleksitimik Özellikler Le Ruh Sağlığı Arasındaki İlişki”, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İzmir.
  • Van Der Kolk, BA (2017). Bu Sorun: Çocuk İstismarı ve Mağduriyeti. Psikiyatrik Yıllıklar, 35 (5), 374-378.
  • Vingerhoets, AJ, Van Den Berg, MP, Kortekaas, RTJ, Van Heck, GL ve Croon, MA (1993). Ağlama: Kişilik, Baş Etme ve Öznel Sağlık Durumu ile İlişkiler. Kişilik ve Bireysel Farklılıklar, 14 (1), 185-190.
  • Ünal, G. (2005). Aile İçi Şiddet. Aile ve Toplum Dergisi, 2(8), 85.
  • Vettese, LC, Dyer, CE, Li, WL ve Wekerle, C. (2011). Kendi Kendine Şefkat Çocuklukta Kötü Muamele ile Daha Sonraki Duygu Düzenleme Zorlukları Arasındaki İlişkiyi Azaltır Mı? Bir Ön Soruşturma. Uluslararası Ruh Sağlığı ve Bağımlılık Dergisi, 9 (5), 480.
  • Wei, M., Liao, K. Y. H., Ku, T. Y., & Shaffer, P. A. (2011). Attachment, self‐compassion, empathy, and subjective well‐being among college students and community adults. Journal of personality, 79(1), 191-221.
  • World Health Organization. (2006). Preventing Child Maltreatment: A Guide To Taking Action And Generating Evidence. 10 Aralık 2010. Http://Whqlibdoc.Who.İnt/Publications/2006/9241594365_Eng.Pdf.
  • Vettese, LC, Dyer, CE, Li, WL ve Wekerle, C. (2011). Kendi Kendine Şefkat Çocuklukta Kötü Muamele ile Daha Sonraki Duygu Düzenleme Zorlukları Arasındaki İlişkiyi Azaltır Mı? Bir Ön Soruşturma. Uluslararası Ruh Sağlığı ve Bağımlılık Dergisi, 9 (5), 480.
  • Yavuz, E. (2020). Olumsuz Erken Çocukluk Dönemi Deneyimleri ve Aleksitimi Arasındaki İlişkide Öz-Şefkat ve Benlik Saygısının Aracı Rolü. (Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. Erişim Adresi: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
  • Yılmaz, V. (2004). Lisrel ile Yapısal Eşitlik Modelleri: Tüketici Şikâyetlerine Uygulanması. Sosyal Bilimler Dergisi.
  • Yıldırım, M., Ve Sarı, T. (2018). Öz-Şefkat Ölçeği Kısa Formu’nun Türkçe Uyarlaması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(4), 2502-2517.
  • Yöyen, E. (2017). Üniversite Öğrencilerinin Benlik Saygısı ve Yalnızlık Düzeylerinin İncelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 25(6), 2185-2198.
  • Zimmerman, M. A., Copeland, L. A., Shope, J. T., & Dielman, T. E. (1997). A Longitudinal Study Of Self-Esteem: Implications For Adolescent Development. Journal Of Youth And Adolescence, 26(2), 117-141.
  • Zimmermann G, Rossier J, Meyer De Stadelhefen F ve Ark. (2005) Alexithymia Assessment And Relations With Dimensions Of Personality. Eur J Psychol Assess, 21(1):23-33.
  • Zoroğlu, S. S., Tüzün, Ü., Şar, V., Öztürk, M., Kora, M. E. Ve Alyanak, B. (2001), Çocukluk Dönemi İstismar ve İhmalinin Olası Sonuçları. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 2 (2), 69-78.

The Mediating Role Of Self-Compassion And Self-Esteem In The Relationship Between Negative Early Childhood Experiences And Alexithymia

Yıl 2023, Sayı: 11, 106 - 135, 13.05.2023
https://doi.org/10.47994/usbad.1174880

Öz

The main purpose of this study is to assess the mediating role of self-esteem and self-compassion on negative childhood experiences and alexithymia levels of high school students through Structural Equation Model. In addition, early childhood negative experiences, alexithymia, self-esteem and self-compassion concepts were also examined in terms of demographic variables (gender, socio-economic level, class level and school type). The research is structured on relational scanning model. The universe of the research consists of high school students studying in Istanbul province. The sample group consist of high school students attending schools in Üsküdar, Beşiktaş, Kadıköy, Ümraniye and Sancaktepe districts, where different socio-cultural and economic groups are thought to congregate. The sample was determined by stratified sampling method and the sample group consisted of 495 (55.6%) women; It consists of 890 high school students, of which 395 (44.4%) are male. Data of the research were collected using “Childhood Experiences Scale”, “Coopersmith Self-Esteem Inventory”, “Short Form of Self-Compassion Scale”, “Toronto Alexithymia Scale” and “Demographic Information Form”. Statistical analyses of the data were obtained using SPSS and SPSS AMOS programs, and the significance was tested at the minimum level of p <0,05. Additionally, Groups t-Test and One-Way Analysis of Variance (ANOVA) were used for the study. When a significant difference was found between the groups after One Way Analysis of Variance (ANOVA), post-hoc complementary analysis techniques (Scheffe and Tamhane) were also used to find between which groups the differences occurred. While Pearson Product Moment Correlation analysis was used to examine whether there is a statistically significant relationship between the variables. In the model established between the variables, it was determined that self-esteem and self-compassion have full mediating roles between negative childhood experiences and alexithymia.

Kaynakça

  • Adler, A. (1933). Yaşamın Anlam ve Amacı (K. Şipal, Çev.). İstanbul: Say.
  • Ahrens, S., & Deffner, G. (1986). Empirical Study Of Alexithymia: Methodology And Results. American Journal Of Psychotherapy, 40(3), 430-447.
  • Akın, A. (2008b). Scales Of Psychological Well-Being: A Study Of Validity And Reliability. Educational Science: Theory & Practice, 8(3), 721-750.
  • Akın, A. (2010). Özduyarlık ve İlişkilerle İlgili Bilişsel Çarpıtmalar. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi –H. U. Journal Of Education. 2010 (39): 01-09.
  • Akın, T., Baykara, A., Miral, S., & Özakbaş, S. (1992). Gençlerde Beden İmgesi ve Benlik Saygısı İlişkisi. Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Günleri.
  • Akın A., Uysal, R. ve Çitemel N., (2013). Çocukluk Deneyimleri Ölçeğinin Türkçeye Uyarlanması. Kastamonu Eğitim Dergisi, 21(4), 1541-1550.
  • Andiç, S., (2013). Ergenlik Döneminde Zihni Meşgul Eden Konularla İlişkili Değişkenler: Bağlanma Tarzları, Öz-Şefkat ve Psikolojik Belirtiler, Ankara Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, (Sf. 39-49).
  • Aslan, H. (1996). “Psikiyatrik, Psikosomatik Hastalarda Aleksitimi”, Nöropsikiyatri Arşivi, 33 (1), 13-18.
  • Aust S, Hartwig EA, Heuser I., (2012) The Role Of Early Emotional Neglect İn Alexithymia. Psychological Trauma: Theory, Research, Practice And Policy, 1-8.
  • Aydın, A., Kampüs, G. Ve Kadıköy, İ. T. (2014). Otistik Çocuklu Ailelerin Öz-Şefkat, Mizah ve Aleksitimik Özellikleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Uluslararası Eğitimde Yeni Eğilimler ve Sonuçları Dergisi , 5 , 145-159.
  • Bağcı, T. (2008). Üniversite Öğrencilerinin Aleksitimi Düzeylerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi (Gazi Üniversitesi, Gazi Eğitim Fakültesi Örneği). Gazi University Institute Of Educational Sciences, Ankara, Turkey.
  • Balık Okutan, S., Arı, E., & Cin, F. M. (2017). Riskli Davranış Gösteren Ergenlerde, Çocukluk Çağı Travmaları ile Ruhsal Durum Arasındaki İlişki. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16(31): 81-93.
  • Bayar, Ö. (2016). Üniversite Öğrencilerinde Beden İmajı, Öz-Şefkat, Depresif Duygulanım ve Cinsiyet. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 46(46), 175-190.
  • Bermond, B., Moormann, P. P., Albach, F. & Van Dijke, A. (2008). Impact Of Severe Childhood Sexual Abuse On The Development Of Alexithymia İn Adulthood. Psychother Psychosom, 77, 260-262.
  • Bogenç, A., & Kuzgun, Y. (1994). Kendine Saygısı Düşük ve Yüksek Olan Bireylerin Akademik Benlik Kavramı Puanlarının Karşılaştırılması. 1. Eğitim Bilimleri Kongresi,(644-650). Adana: Çukurova Üniversitesi.
  • Bolat, N., Yavuz, M., Eliaçık, K., Zorlu, A., Evren, C., & Köse, S. (2017). Psychometric Properties Of The 20-Item Toronto Alexithymia Scale İn A Turkish Adolescent Sample. Anatolian Journal Of Psychiatry/Anadolu Psikiyatri Dergisi, 18(4).
  • Bottiroli, S., Galli, F., Viana, M., Sances, G., & Tassorelli, C. (2018). Traumatic Experiences, Stressful Events, And Alexithymia İn Chronic Migraine With Medication Overuse. Frontiers İn Psychology, 9, 704.
  • Büyükcebeci, A. (2019). Çocukluk Çağı Örselenme Yaşantılarının Yaratıcı Kişilik Özellikleri ve Aleksitimi ile İlişkisi. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(4), 3187-3213.
  • Centers For Disease Control And Prevention, & Permanente, K. (2016). The ACE Study Survey Data [Unpublished Data]. Atlanta, Georgia: US Department Of Health And Human Services, Centers For Disease Control And Prevention.
  • Cohen, L., Manion, L. & Morrison, K. (2000). Research Methods İn Education. 5th Ed. London New York: Routledge Falmer.
  • Coopersmith, S. (1967). The Antecedents Of Self-Esteem. Sanfrancisco: Freeman.
  • Corey, G. (2000). Theory And Practice Of Counseling And Psychoterapy, Wadsworth Publishing; Sixth Edition.
  • Creswell, J.W. (2017). Eğitim Araştırmaları: Nicel ve Nitel Araştırmanın Planlaması, Yürütülmesi ve Değerlendirilmesi. Edam Yayınlar: İstanbul.
  • Deniz, M.E, Kesici, Ş. ve Sümer A.S. (2008). The Validity And Reliability Study Of The Turkish Version Of Self-Compassion Scale. An International Journal Of Social Behavior And Personality, 36 (9), 1151–1160.
  • Dinç, F. (1992). Cinsiyetleri Farkı Lise Öğrencilerinin Benlik Algısı Düzeylerinin Özsaygı Düzeylerine Etkisi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Dokuyan, M. (2016). 12. Sınıf Öğrencilerinde Algılanan Anne-Baba Tutumları ile Benlik Saygısı Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(2), 1-21.
  • Durmuşoğlu, N., Doğru, S.S.Y. (2006). Çocukluk Örseleyiciyaşantılarının Ergenlikteki Yakın İlişkilerde Bireye Etkisinin İncelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (15), 237-246.
  • Dursun, Y., Ve Kocagöz, E. (2010). Yapisal Eşitlik Modellemesi ve Regresyon: Karşilaştirmali Bir Analiz. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (35), 1-17.
  • Ekşi, H., & İkiz, K., & Başman, M. (2020). Üniversite Öğrencilerinin Mutluluk Korkusu ve Duygularını İfade Etme Becerileri Arasındaki İlişkide Öz Duyarlılığın Aracı Rolü. Kastamonu Education Journal, 28(2), 820-829.
  • Elkind, D. (1979). Erik Erikson: İnsanda Gelişimin Sekiz Evresi. (Çev. Ali Dönmez) A.Ü Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 12, Sayı:1–4.
  • Eryavuz, A. (2006). Çocuklukta Algılanan Ebeveyn Kabul veya Reddinin Yetişkinlik Dönemi Yakın İlişkileri Üzerindeki Etkileri. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü̈. İzmir.
  • Çeçen-Eroğul, A. R., & Türk, Ş. B. (2013). Ergenlerde Çocukluk Örselenme Yaşantıları ve Öfke İfade Tarzları ile Benlik Saygısı ve Yaşam Doyumu Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi. International Journal Of Human Sciences, 10(1), 1421-1439.
  • Felitti, V. J., Anda, R. F., Nordenberg, D., Williamson, D. F., Spitz, A. M., Edwards, V., & Marks, J. S. (1998). Relationship Of Childhood Abuse And Household Dysfunction To Many Of The Leading Causes Of Death İn Adults: The Adverse Childhood Experiences (ACE) Study. American Journal Of Preventive Medicine, 14(4), 245-258.
  • Finkelhor, D., Turner, H. A., Shattuck, A., & Hamby, S. L. (2015). Prevalence Of Childhood Exposure To Violence, Crime, And Abuse: Results From The National Survey Of Children’s Exposure To Violence. JAMA Pediatrics, 169(8), 746-754.4.
  • Frewen, P. A., Dozois, D. J., Neufeld, R. W., & Lanius, R. A. (2012). Disturbances Of Emotional Awareness And Expression İn Posttraumatic Stress Disorder: Meta-Mood, Emotion Regulation, Mindfulness, And İnterference Of Emotional Expressiveness. Psychological Trauma: Theory, Research, Practice, And Policy, 4(2), 152-161.
  • Fukunishi, I., Sei, H., Morita, Y. Ve Rahe, RH (1999). Aleksitmik Annenin Az Bakım ile Sempatik Aktivitesi. Psikosomatik Araştırmalar Dergisi , 46 (6), 579-589.
  • Gilbert, P., Cheung, M., Grandfield, T., Campey, F., And Irons, C. (2003). Assessment Recall Of Threat And Submissiveness İn Childhood: Development Of A New Scale And İts Relationship With Depression, Social Comparison And Shame. Clinical Psychology And Psychotherapy,10, 108–115.
  • Gilbert, P., McEwan, K., Gibbons, L., Chotai, S., Duarte, J., Matos, M. (2012). Fears of compassion and happiness in relation alexthymia, mindfulness and self-criticism. Psycology and Psychotherapy: Theory, Research and Practice, 85, 374-390.
  • Grabe, HJ, Frommer, J., Ankerhold, A., Ulrich, C., Gröger, R., Franke, GH, ... & Spitzer, C. (2008). Aleksitimi ve Psikoterapide Sonuç. Psikoterapi ve Psikosomatik, 77 (3), 189-194.
  • Greenberg, L. S., & Bolger, E. (2001). An Emotion‐Focused Approach To The Overregulation Of Emotion And Emotional Pain. Journal Of Clinical Psychology, 57(2), 197-211.
  • Güleç, M. Y., Altıntaş, M., İnanç, L., Bezgin, Ç. H., Koca, E. K., Ve Güleç, H. (2013). Effects Of Childhood Trauma On Somatization İn Major Depressive Disorder: The Role Of Alexithymia. Journal Of Affective Disorders, 146(1), 137-141.
  • Güleç, H., & Yenel, A. (2010). 20 Maddelik Toronto Aleksitimi Ölçeği Türkçe Uyarlamasının Kesme Noktalarına Göre Psikometrik Özellikleri. Klinik Psikiyatri Dergisi, 13(3), 108-112.
  • Güngör, A. (1989). Lise Öğrencilerinin Özsaygı Düzeylerini Etkileyen Etmenler. Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Güven, A. (1994). Farklı Öğretim Programı İzleyen Öğrencilerde Algılanan Ana-Baba Öğretmen Tutumlarının Benlik Kavramına Etkisi. Ulusal Psikoloji Kongresi Bilimsel Çalışmaları Kitapçığı. İzmir: Türk Psikologlar Derneği Yayınları, 149-164.
  • Horney, K. (1939). Psikanalizde Yeni Yollar (S. Budak, Çev.). Ankara: Öteki/Psikoloji.
  • Horton, C. B., & Cruise, T. K. (2001). Child Abuse And Neglect, The School’s Responce. New York: The Guilford Press.
  • Hussey J.M, Cheng J.J, ve Kotch J.B. (2006), “Child Maltreatment İn The United States: Prevalence, Risk Factors, And Adolescent Health Consequences”, Pediatrics, 118, 933–942.
  • İkizoğlu, M. (1993). Demokratik ve Otoriter Ana-Baba Tutumlarının, Lise Son Sınıf Öğrencilerinin Benlik Saygısı Üzerine Etkisi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi. Ankara.
  • Jacobvitz, D.B., Bush, N.F. (1996), “Reconstructions Of Family Relationships: Parent Child Alliances,Personal Distress, And Self Esteem”, Developmental Pscyhology,C.32, S.4,Ss.732-743.
  • Karaboğa, M. (2011). Çocuklarda Bağlanma Stilleri ve Benlik Saygısının Aleksitimi Üzerindeki Yordayıcı Rolünün İncelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tokat.
  • Karasar, N.(2006). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Karaş, H., Yıldırım, E. A., Küçükgöncü, S., & Yakut, U. (2017). Kadın Fibromiyalji Hastalarında Çocukluk Çağı Travmaları, Disosiyatif Yaşantılar ve Depresyonun Ağrı ile İlişkisi: Kesitsel Bir Çalışma. Düşünen Adam, 30(2), 86-94.
  • Koçak R. (2002). Aleksitimi: Kuramsal Çerçeve, Tedavi Yaklaşımları ve İlgili Araştırmalar. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi; 35(1-2):185-212.
  • Koçak, R. (2003). Aleksitimi: Kuramsal Çerçeve Tedavi Yaklaşımları ve İlgili Araştırmalar. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 2002.
  • Kolko, D. J. (1996). Clinical Monitoring Of Treatment Course İn Child Physical Abuse: Psychometric Characteristics And Ttreatment Comparisons. Child Abuse Neglect, 20, 23-43.
  • Kooiman, C. G., Vellinga, V. R., Spinhoven, P., Draijer, N., Trijsburg, R. W. Ve Rooijmans, H. G. (2004). Childhood Adversities As Risk Factors For Alexithymia And Other Aspects Of Affect Dysregulation İn Adulthood. Psychotheraphy And Psychosomatics, 73(2), 107-16.
  • Korkmaz, M. (1996). Yetişkin Örneklem İçin Bir Benlik Saygısı Ölçeğinin Güvenirlik ve Geçerlik Çalışması. Yayınlanmamış Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İzmir: EÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Kutlu, L., Batmaz, M., Bozkurt, G., Gençtürk, N. Ve Gül, A. 2007. Annelereçocukluklarında Uygulanan Ceza Yöntemleri İle Çocuklarına Uyguladıkları Ceza Yöntemleri Arasındaki İlişki. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 8, 22-29.
  • Laible, D. (2007). Attachment With Parents And Peers İn Late Adolescence: Links With Emotional Competence And Social Behavior. Personality And Individual Differences, 43(5), 1185-1197.
  • Lansford, J. E., Dodge, K. A., Pettit, G. S., Bates, J. E., Crozier, J., & Kaplow, J. (2002). A 12-Year Prospective Study Of The Longterm Effects Of Early Child Physical Maltreatment On Psychological, Behavioral, And Academic Problems İn Adolescence. Archives Of Pediatrics And Adolescent Medicine, 156, 824–830.
  • Lazarus, R.S. (1982). Thoughts On The Relation Between Emotion And Cognition. American Psychologist, 37, 1019-1024. Mann, M. M., Hosman, C. M., Schaalma, H. P., & De Vries, N. K. (2004). Self-Esteem İn A Broad-Spectrum Approach For Mental Health Promotion. Health Education Research, 19(4), 357-372.
  • Milner, J. S. (1998). Individual And Family Characteristics Associated With Familial Child Physical And Sexual Abuse. Penelople K. Trickett, Cynthia J. Schellenbach,(Eds.). Violence Against Children İn The Family And The Community. Washington: APA.
  • Mullen, P.E; Martin, J.L; Anderson, J.C; Romans, S.E. Ve Herbison, G.P. (1996), “The Long-Term Impact Of The Physical, Emotional And Sexual Abuse Of Children:A Community Study”, Child Abuse And Neglect, .20, 1, 7-21.
  • Mullis, A. K., Mullis, R. L., & Normandin, D. (1992). Cross-Sectional And Longitudinal Comparisons Of Adolescent Self-Esteem. Adolescence, 27(105), 51.
  • Neff, K. D. (2003a). The Development And Validation Of A Scale To Measure Self - Compassion. Self And Identity, 2, 223-250 .
  • Neff, K. D. (2008b). Self - Compassion: Moving Beyond The Pitfalls Of A Separate Self - Concept. In J. Bauer & H. A. Wayment (Eds.) Transcending Self - Interest: Psychological Explorations Of The Quiet Ego (95-106). Washington: APA Books.
  • Neff, K. D., Hsieh, Y., & Dejitterat, K. (2005). Self - Compassion, Achievement Goals, And Cop İng With Academic Failure. Self And Identity, 4, 263-287.
  • Neff, K. D. & Mcgehee, P. (2010). Self-Compassion And Psychological Resilience Among Adolescents And Young Adults. Self And Identity,9, 225-240.
  • Neff, K. D., & Vonk, R. (2009). Self - Compassion Versus Global Self - Esteem: Two Different Ways Of Relating To Oneself. Journal Of Personality, 77, 1.
  • Onat, G., Dinç, H., Günaydın, S., Ve Uğurlu, F. (2015). Çocukluk Döneminde Yaşanan İhmal ve İstismar Benlik Saygısını Etkiler Mi? Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi.
  • Oskis, A., Clow, A., Hucklebridge, F., Bifulco, A., Jacobs, C. Ve Loveday, C. (2013). Kadın Ergenlerde Aleksitimi Anlama: Bağlanma Stilinin Rolü. Kişilik ve Bireysel Farklılıklar, 54 (1), 97-102.
  • Ovayolu N., Uçan Ö. Ve Serindağ S.(2007). Çocuklarda Cinsel İstismar ve Etkileri. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi, 2 (4).
  • Önder, A., & Gülay, H. (2007). Annelerin Kabul Red Düzeyi ile Çocuklarının Empati Becerisi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(22), 23-30.
  • Öveç, Ü. (2007). Öz - Duyarlılık ile Özbilinç, Depresyon, Anksiyete ve Stres Arasındaki İlişkilerin Yapısal Eşitlik Modeliyle ve İncelemesi. Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Özmert, E. N. (2006). Erken Çocukluk Gelişiminin Desteklenmesi-III: Aile. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi, 49(3), 256-273.
  • Öztürk, O. (2002). Ruh Sağlığı ve Bozuklukları. Ankara: Nobel Tıp Kitapevi.
  • Özyeşil, Z. (2011). Üniversite Öğrencilerinin Öz-Anlayış Düzeylerinin Bilinçli Farkındalık Kişilik Özellikleri ve Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi (Doctoral Dissertation, Selçuk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü).
  • Paivio, S. C., & Laurent, C. (2001). Empathy And Emotion Regulation: Reprocessing Memories Of Childhood Abuse. Journal Of Clinical Psychology, 57(2), 213-226.
  • Pelcovitz, D., Kaplan, S., Goldenberg, B., Mandel, F., Lehane, J., & Guarrera, J. (1994). Post-Traumatic Stress Disorder İn Physically Abused Adolescents. Journal Of The American Academy Of Child & Adolescent Psychiatry, 33(3), 305-312.
  • Pişkin, M. (1996). Self-Esteem, Locus Of Control And Academic Achievement Of Secondary School Children Both İn England And Turkey. Yayınlanmamış Doktora Tezi. University Of Leicester, Faculty Of Education And Continuing Studies. (İngiltere).
  • Reffi, A. N., Boykin, D. M., & Orcutt, H. K. (2019). Examining Pathways Of Childhood Maltreatment And Emotional Dysregulation Using Self-Compassion. Journal Of Aggression, Maltreatment & Trauma, 28(10), 1269-1285.
  • Rugancı, N. (1988). “Self-Consciousness, Self-Esteem And Depression”. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara: Orta Doğu Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Runyan, D., Wattam, C., Ikeda, R., Hassan, F. & Ramiro, L. (2002). Child Abuse And Neglect By Parents And Other Caregivers. In E.G. Krug, L. L. Dahlberg, J. A. Mercy, A. B., Zwi, & R.
  • Lozano, (Ed), World Report On Violence And Health. WHO, Geneva, 2002.
  • Rusk, D. A. (2015). Exploration Of The Relationship Between Self-Compassion, Alexithymia And Emotion Regulation İn A Clinical Population.
  • Sayar, K., Kose, S., Grabe, H. J., & Topbas, M. (2005). Alexithymia And Dissociative Tendencies İn An Adolescent Sample From Eastern Turkey. Psychiatry And Clinical Neurosciences, 59(2), 127-134.
  • Schatza, J. N., Smithb, L. E, Borkowskia, J. G., Whitmana T. L.,Ve Keogha, D. A. (2008), “Maltreatment Risk, Self-Regulation, And Maladjustment İn Atrisk Children” , Child Abuse & Neglect, 32, 10, October , 972-982.
  • Shipman, K., Zeman, J., Penza, S. & Champion, K. (2000). Emotion Management Skills İn Sexually Maltreated And Nonmaltreated Girls: A Developmental Psychopathology Perspective. Development And Psychopathology, 12, 4762.
  • Shipman, K. L., Schneider, R., Fitzgerald, M. M., Sims, C., Swisher, L. & Edwards, E. (2007). Maternal Emotion Socialization İn Maltreating And Nonmaltreating Families: Implications For Children’s Emotion Regulation. Social Development, 16(2), 268–285.
  • Suslow, T., & Junghanns, K. (2002). Impairments of emotion situation priming in alexithymia. Personality and individual differences, 32(3), 541-550.
  • Sümer, A. (2008). Farklı Öz - Anlayış (Self - Compassion) Düzeylerine Sahip Üniversite Öğrencilerinde Depresyon Anksiyete ve Stresin Değerlendirilmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
  • Şenkal, İ., & Işıklı, S. (2015). Çocukluk Çağı Travmalarının ve Bağlanma Biçiminin Depresyon Belirtileri ile İlişkisi: Aleksitiminin Aracı Rolü. Türk Psikiyatri Dergisi, 26(4), 261-67.
  • Tanaka, M., Wekerle, C., Schmuck, M. L., Paglia-Boak, A., & MAP Research Team. (2011). The Linkages Among Childhood Maltreatment, Adolescent Mental Health, And Self-Compassion İn Child Welfare Adolescents. Child Abuse & Neglect, 35(10), 887-898.
  • Tarber, D. N., Cohn, T. J., Casazza, S., Hastings, S. L., & Steele, J. (2016). The Role Of Self-Compassion İn Psychological Well-Being For Male Survivors Of Childhood Maltreatment. Mindfulness, 7(5), 1193-1202.
  • Taylor, G.J. (2000). Recent Development İn Alexithymia Theory And Research. Canadian Journal Of Psychiatry, 45, 134-142.
  • Taylor GJ, Bagby RM, Parker JD (1991) Alexithymia Construct, A Potential Paradigm For Psychosomatic Medicine. The Academy Of Psychosomatic Medicine, 32( 2):153-163.
  • Tel, F. D., Sarı, T. (2016). Üniversite Öğrencilerinde Öz Duyarlılık ve Yaşam Doyumu. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi.
  • Telch, C. F., & Agras, W. S. (1994). Obesity, Binge Eating And Psychopathology: Are They Related? International Journal Of Eating Disorders, 15(1), 53-61.
  • Tıraşçı, Y., & Gören, S. (2007). Çocuk İstismarı ve İhmali. Dicle Tıp Dergisi, 34(1), 70-74.
  • Tower, C.C. (2005). Understanding Child Abuse And Neglect. USA: Pearson Education, Inc.
  • Türk, M.(1992). “Üniversite Öğrencilerinde Aleksitimik Özellikler Le Ruh Sağlığı Arasındaki İlişki”, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İzmir.
  • Van Der Kolk, BA (2017). Bu Sorun: Çocuk İstismarı ve Mağduriyeti. Psikiyatrik Yıllıklar, 35 (5), 374-378.
  • Vingerhoets, AJ, Van Den Berg, MP, Kortekaas, RTJ, Van Heck, GL ve Croon, MA (1993). Ağlama: Kişilik, Baş Etme ve Öznel Sağlık Durumu ile İlişkiler. Kişilik ve Bireysel Farklılıklar, 14 (1), 185-190.
  • Ünal, G. (2005). Aile İçi Şiddet. Aile ve Toplum Dergisi, 2(8), 85.
  • Vettese, LC, Dyer, CE, Li, WL ve Wekerle, C. (2011). Kendi Kendine Şefkat Çocuklukta Kötü Muamele ile Daha Sonraki Duygu Düzenleme Zorlukları Arasındaki İlişkiyi Azaltır Mı? Bir Ön Soruşturma. Uluslararası Ruh Sağlığı ve Bağımlılık Dergisi, 9 (5), 480.
  • Wei, M., Liao, K. Y. H., Ku, T. Y., & Shaffer, P. A. (2011). Attachment, self‐compassion, empathy, and subjective well‐being among college students and community adults. Journal of personality, 79(1), 191-221.
  • World Health Organization. (2006). Preventing Child Maltreatment: A Guide To Taking Action And Generating Evidence. 10 Aralık 2010. Http://Whqlibdoc.Who.İnt/Publications/2006/9241594365_Eng.Pdf.
  • Vettese, LC, Dyer, CE, Li, WL ve Wekerle, C. (2011). Kendi Kendine Şefkat Çocuklukta Kötü Muamele ile Daha Sonraki Duygu Düzenleme Zorlukları Arasındaki İlişkiyi Azaltır Mı? Bir Ön Soruşturma. Uluslararası Ruh Sağlığı ve Bağımlılık Dergisi, 9 (5), 480.
  • Yavuz, E. (2020). Olumsuz Erken Çocukluk Dönemi Deneyimleri ve Aleksitimi Arasındaki İlişkide Öz-Şefkat ve Benlik Saygısının Aracı Rolü. (Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. Erişim Adresi: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
  • Yılmaz, V. (2004). Lisrel ile Yapısal Eşitlik Modelleri: Tüketici Şikâyetlerine Uygulanması. Sosyal Bilimler Dergisi.
  • Yıldırım, M., Ve Sarı, T. (2018). Öz-Şefkat Ölçeği Kısa Formu’nun Türkçe Uyarlaması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(4), 2502-2517.
  • Yöyen, E. (2017). Üniversite Öğrencilerinin Benlik Saygısı ve Yalnızlık Düzeylerinin İncelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 25(6), 2185-2198.
  • Zimmerman, M. A., Copeland, L. A., Shope, J. T., & Dielman, T. E. (1997). A Longitudinal Study Of Self-Esteem: Implications For Adolescent Development. Journal Of Youth And Adolescence, 26(2), 117-141.
  • Zimmermann G, Rossier J, Meyer De Stadelhefen F ve Ark. (2005) Alexithymia Assessment And Relations With Dimensions Of Personality. Eur J Psychol Assess, 21(1):23-33.
  • Zoroğlu, S. S., Tüzün, Ü., Şar, V., Öztürk, M., Kora, M. E. Ve Alyanak, B. (2001), Çocukluk Dönemi İstismar ve İhmalinin Olası Sonuçları. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 2 (2), 69-78.
Toplam 115 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Araştırma Makaleleri
Yazarlar

Müge Yukay Yüksel 0000-0002-7425-2716

Esra Yavuz 0000-0003-2776-9381

Erken Görünüm Tarihi 29 Nisan 2023
Yayımlanma Tarihi 13 Mayıs 2023
Kabul Tarihi 26 Ocak 2023
Yayımlandığı Sayı Yıl 2023 Sayı: 11

Kaynak Göster

APA Yukay Yüksel, M., & Yavuz, E. (2023). Olumsuz Çocukluk Deneyimleri ve Aleksitimi Arasındaki İlişkide Öz-Şefkat ve Benlik Saygısının Aracı Rolü. Uluslararası Sosyal Bilimler Akademi Dergisi(11), 106-135. https://doi.org/10.47994/usbad.1174880

16494  16495  16496  16503  16570 16633   16823 

 16824 17564  19288 22730 22803 

 23495     

   25002    30847    

             Uluslararası Sosyal Bilimler Akademi Dergisi (USBAD), İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Bölümü Yerleşke / Malatya 

Telefon: 0533 5438933, https://dergipark.org.tr/tr/pub/usbad -- sdurukoglu@gmail.com -- usbaddergi@gmail.com 18414