21. YÜZYIL KÜRESELLEŞMESİNDE ÇEVRE GÜVENLİĞİ

Yıl 2022, Cilt: 5 Sayı: 9, 13 - 28, 29.06.2022

Uğur Çınar

Öz

Çalışmada, 21.yüzyıl küreselleşmesinde değişen geleneksel güvenlik anlayışı ve güvenlik algısının hem derinleşmesi hem genişlemesi üzerine durulmuştur. Bu genişleme içerisinde çevre güvenliği önemli yer tutmaktadır. Çevrenin önemi ve güvenliği küresel iklim değişikliği ile beraber yüksek politika aracı halini almaya namzet olmuştur. Çevre güvenliğinin tarihsel gelişim süreci ve boyutları; 21.yüzyıl küreselleşmesine kavramların karmaşıklaşmasının ve kavramlar arası sınırların kalkmasından sebeple güvenlik ayrılmaz bütün olarak kabul edilebilmektedir. Boyutlara ayırmış olsak da aslında her bir boyut diğerleri ile arasında içsel bağlantı vardır ve daha diğer boyutların hepsi bir bütünün parçalarıdır.
Salgın dönemi ile birlikte çevrenin ve sağlığın insani güvenlik temelinde ele alınacağına dair yaklaşımlar olsa da realpolitik kendini ortaya koyarak önce ulus devlet güvenliği demektedir.

Anahtar Kelimeler

çevre, güvenlik, ekonomi güvenliği, küreselleşme, iklim değişikliği

Kaynakça

• Referans1Carson, R., (1962), Sessiz Bahar, Çev. Çağatay GÜLER, Palme Yayınevi, Ankara.
• Referans2Karabulut, B., (2016), Uluslararası İlişkiler: Kavramlar-Teoriler-Kuramlar, Barış Kitap, Ankara.
• Referans3Sevim, C. (2013), Küresel Enerji Stratejileri ve Jeopolitik, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
• Referans4TÜRK, S.M. (2018), Çevresel Güvenlik: Marmara Denizi Örneği, Nobel Bilimsel Eserler, Ankara.
• Referans5Butler, j., A., Athanasiou, (2013) “Mülksüzleşme: Siyasaldaki Performatif” Metis Yayınları, İstanbul.
• Referans6Nye, J. Jr. J., D. A. Welch, (2013), Küresel Çatışmayı ve İşbirliğini Anlamak, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 3.Baskı, İstanbul.
• Referans7Barnett, J. (2017), Çevre Güvenliği, (Ed.) Alan Collins, Çağdaş Güvenlik Çalışmaları,(190-207) Röle Akademik Yayıncılık, 3.Baskı, İstanbul.
• Referans8Kerr, P. (2017), İnsani Güvenlik, (Ed.) Alan Collins, Çağdaş Güvenlik Çalışmaları (104-116), Röle Akademik Yayıncılık, 3.Baskı, İstanbul.
• Referans9Poku, N.K., Thenkelsen, J. (2017), Küreselleşme, Kalkınma ve Güvenlik, (Ed.) Alan Collins, Çağdaş Güvenlik Çalışmaları, (208-202), Röle Akademik Yayıncılık, 3.Baskı, İstanbul.
• Referans10Ağır, B.S., (2015), Güvenlik Kavramını Yeniden Düşünmek: Küreselleşme, Kimlik ve Değişen Güvenlik Anlayışı, Güvenlik Stratejileri Dergisi, Yıl: 11, SAYI: 22.
• Referans11Çolakoğlu, E.(2012), NATO’nun Çevreye İlişkin Rolü, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, sayı 33, s.102
• Referans12Andruseac, G, Economic Security- New Approaches The Context Of Globalization, CES Working Papers Sayı 7, Konu: 2,232-240, s. 234 Url: https://ideas.repec.org/a/jes/wpaper/y2015v7i2p232-240.html (E.T:19.02.2022).
• Referans13Kelley, C.P, Mahtad, S., Cane, M.A., Seager, R, Kushnir, Y. (2015), Climate Change In The Fertile Crescent and Implications At The Recent Syrian Drought, Imperial College, London Url: https://www.pnas.org/content/pnas/112/11/3241.full.pdf . (E.T.15.02.2022)
• Referans14Ullman, R,H. Redefining Security, The MIT Press, s.152-153, International Security, Vol. 8, No. 1 (Summer, 1983), pp. 129-153 Url: https://is.muni.cz/el/1423/jaro2017/BSS177/um/Ullman_Redefining_Security.pdf , (E.T. 13.02.2022)
• Referans15Anadolu Ajansı, AIDS İle İlgili Hastalıklara Bağlı Ölüm Oranları Azaldı, Karaaslan, Y.,S., Url: https://www.aa.com.tr/tr/saglik/aids-ile-iliskili-hastaliklara-bagli-olum-oranlari-azaldi/2061826# (E.T. 10.10.2021).
• Referans16BBC News Türkçe, Koronavirüs: Antartika’da İlk Covid Vakaları Tespit Edildi. https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-55411819 E.T. (10.10.2021)
• Referans17BBC News Türkçe, Ekonomik Kriz Yaşayan Venezuela’daki Göç Akdeniz’deki Krize Yaklaştı, Url: https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-45297547 (E.T: 18.02.2022)
• Referans18BBC News Türkçe, Avrupa Komisyonu’ndan İklim Değişikliğine Karşı Yeni Önlemler, Url: https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-59674606 (E.T. 19.02.2022)
• Referans19BBC New Türkçe, Kenya’da Susuzluk Kaynaklı Toplu Hayvan Ölümleri, Url: https://www.instagram.com/p/CXcyzZwIJ8z/?utm_medium=share_sheet (E.T.20.02 2022)
• Referans20Bloomberght.com, Prof. Dr. Öztürk Uyardı; Denizlerimizdeki Yabancı Türler Biyogüvenlik Sorunu Yaratıyor, Url: https://www.bloomberght.com/prof-dr-ozturk-uyardi-denizlerimizdeki-yabanci-turler-biyoguvenlik-sorunu-yaratiyor-2286254 (E.T.20.02.2022)
• Referans21BM Raporu; Bir Sonraki Salgını Önlemek İçin; İnsan, Hayvan ve Çevre Sağlığını Birleştirin, Url:. https://www.unep.org/news-and-stories/press-release/unite-human-animal-and-environmental-health-prevent-next-pandemic-un?_ga=2.54154024.1677389542.1634476998-1126846246.1634476998 (E.T. 17.10.2021).
• Referans22Dünya gazetesi, Reis, M. Küresel İklim Değişikliğinin Çevresel ve Ekonomik Zararlar, Dünya gazetesi, Url: https://www.dunya.com/kose-yazisi/kuresel-iklim-degisikliginin-cevresel-ve-ekonomik-zararlari/631639#:~%20sebep%20oluyor (E.T: 19.02.2022)
• Referans23Global Governance, Our Global Neighbourhood, The Report of Global Governance, Chapter Two: Values of Global Neighbourhood, URL: https://www.gdrc.org/u-gov/global-neighbourhood/chap2.htm, (E.T. 12.02.2022)
• Referans24Greenpeace; History and Succeses; Url: https://www.greenpeace.org/southeastasia/history-and-successes/ (E.T. 15.02.2022).
• Referans25Haberturk.com, Acar, M. Bu Filme Haksızlık Yaptılar, Hbaertürk.com Url: https://www.haberturk.com/yazarlar/mehmet-acar/2575400-bu-filme-haksizlik-yaptilar (E.T: 19.02.2022)
• Referans26The Hollywood Reporter, Dark Waters: 7 of The Film’s Stars And Their Real-Life Inspirations, 2019, Url: https://www.hollywoodreporter.com/lists/true-story-dark-waters-how-accurate-are-characters-1254811/ (E.T. 19.02.2022)
• Referans27Independent, Glacier melt is causing Eart’s crust to warp slightly ,say scienstists, https://www.independent.co.uk/climate-change/news/glacier-melting-earth-crust-climate-change-b1908375.html (E.T. 24.10.2021).
• Referans28NTV, Buzulların erimesi aşırı soğuklara neden oluyor, https://www.ntv.com.tr/dunya/asiri-soguk-kislarinnedeni-buzullarin-erimesi,wwpeZsweCk-8oVK8Rtd9Ww (E.T. 24.10.2021).
• Referans29The Guardian; Greece Extends Border Wall to Deter Afganhs Trying To Reach Europe, Url: https://www.theguardian.com/world/2021/aug/21/greece-extends-border-wall-deter-afghans-trying-reach-europe (E.T. 20.02.2022).
• Referans30UNDP, Why We Don’t Feel Safe: Insecurity is Global, Regardless of Income, Url: https://stories.undp.org/why-we-dont-feel-safe?utm_source=web&utm_medium=homepage&utm_campaign=humansecurity (E.T. 18.02.2022).
• Referans31UNDP, Human Development Report 1994, s.24-25 (Ekonomik Güvenlik, Gıda Güvenliği, Sağlık Güvenliği, Çevre Güvenliği, Kişisel Güvenlik, Toplum Güvenliği, Siyasi Güvenlik, ) Url: https://hdr.undp.org/sites/default/files/reports/255/hdr_1994_en_complete_nostats.pdf (E.T.18.02.2022).