SEYYİD JAMALUDDİN AFGANİ DÜŞÜNCELERİNDE MODERLEŞME

Yıl 2024, Cilt: 7 Sayı: 13, 1 - 8, 01.07.2024

Said Abdul Samad Moshtaq , Ahmad Hamid Qaderi

Öz

Seyyid Jamallüdin Afgani, Afganistan’ın ünlü düşünürü olarak, İslam dünyasında 20. Yüzyılın en etkili entelektüel figürlerinden biridir. O, reform hareketlerinin ve modernleşme düşüncesinin kurucusu olarak, gerçek İslam’a dayanarak Müslüman toplumlarına yeni bir kimlik kazandırmak için çaba göstermiştir. Seyyid Jamallüdin Afgani, Müslüman toplumlarda modernleşme için, Batı modernleşme modelinden farklı, aynı zamanda modern değerlerle tutarlı bir modernleşme modelini tanıtmaya çalışmıştır.
Seyyid Jamallüdin Afgani, İslam dünyasında düşünce inhitatını, modernleşmenin önündeki en büyük engel olarak vurgulamıştır. İslam öğretileri yeniden yorumlamak, Müslümanlar arasında zihinsel birliği oluşturmak, bilim ve rasyonellik yaratmak, düşünce inhitatını ortadan kaldırmak konularını İslam dünyasının modernleşmesine yol gösterici araçlar olarak düşünmüştür. Bu makalede, Seyyid Jamallüdin Afgani’nin düşüncesinde modernleşme söylemi ele alınmaya çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler

İslam, Batı, Modernleşme, Akıl, Bilim, Zihinsel birliği

Kaynakça

• Afgani, Seyyid Cemalüdin, 1956, Tabiatçılığı Red, Çeviren: Aziz Akpınarlı, Ankara: Örnek Mabaası
• Arefi, Mohammad Akram, 2004, Cunbiş-i Nev Endişi Dini, Çalişha ve Didgahha, Goftuman-i Nev Dergisi, Yıl: 1, Sayı: 1
• Asad Abadi, Sayed Jamallüdin, 2006, Makalati Jamalieh, Abolhassan Jamali çabalarıyla, Tahran: Tolo-i Azadi Yayınları
• Asad Abadi, Sayed Jamallüdin, (Tarihsiz), Arwa Al Vosuqi, Çeviren: Zein el-Abedin Kazemi Khalkhali, Tahran: Hacar Yayıncılık
• Gencer, Bedri, 20017, İslam’da Modernleşme (1839-1939), 4. Baskı, Ankara: Tarcan Mabaacılık
• İrfanmeniş, İman ve arkadaşı, 2013, Vakavi Hudut ve Şahisehayi Realizm-i Almi der Marifet İctimai Seyyed Jamallüdin Asadabadi, Müslüman Sosyal Düşünürleri Dergisi, Cilt: 3, Sayı: 2
• Karimi, Ali Reza ve diğerleri, 2015, Berresi Tatbiki Endişe Bidari İslami (Mesele Vehdet) der Arayi Sayed Jamallüdin Asadabadi ve İmam Humeyni, Ahvaz: Şahid Chamran Üniversitesi Jundishapur Dergisi, Cilt: 1, Sayı: 1
• Kohn, Margaret, 2009, Afgani On Empire, İslam and Civilization, Political Theory, Volume: 37, N: 3, Published by Sage Publication
• Modaresi Çahardihi, Morteza, 1360, Seyyed Jamal al Din ve Endişehayi Ou, Tahran: Parastoo Kitapları
• Moftahari, Hossein ve diğerleri, 2016, Tahlil Goftuman-i İslah Marifet-i Dini der Mevaiz Seyyid Jamallüdin, İslam Tarihi Araştırmaları Dergisi, Cilt: 7, Sayı: 26, Sayfa 59-77
• Movasaki, Seyed Ahmad. 1991, Nevsazi ve İslah Dini az Didgah-i Sayed Jamallüdin Asad Abadi, Tahran Üniversitesi, Hukuk ve Siyaset Bilimi Fakültesinin Dergisi, Sayı 26, Sayfa: 221-252
• Motahhari, Morteza, 1985, Nihzethayi İslami der Sed Sal Ahir, 5. yayın, Tahran, Sadra Yayınları
• Tavana, Mohammad Ali, 2006, İslam ve Modernite der Endişe Sayed Jamallüdin Afgani Siyaset Bilimi Araştırmaları Dergidi, Sayı: 3
• Tariq, Malik Mohammad, 2012, Jamal Ad-Din Afgani: A Pioneer of Islamic Modernism, The Dialogue, Volume: VI, N: 4