FEMİNİSMİN TERMS OF SOCİAL MOVEMENTS SOCİOLOGY

Yıl 2018, Sayı: 1, 36 - 59, 01.06.2018

Derya Enginyurt

Öz

Women have been strugg lingagainst their assigned roles in the community and inequality, which has existed in suchareas as political, legal, administrational and communal life since the 18th century, especially aftert heage of Enlightenment. The struggles women carried on forequal status, equal rights and freedom against men beginning from the middle of 19th century have brought out the concept of feminism. Feminism is an approach that defends elimination of all pressuresand controls, to which the women, who develop an attitude to wards gender segregation, are exposed in all publicand private areas of life; strugglesto make women have an Access to their legal rights by preventing male-dominated settlements. The historical process of feminism covers the period from 19th century until 21st and is divided into the three waves. The women in these feminist waves have strugg led to acquire their legal right individually and universally. In the course of time, the women have formed their actual and intellectual structures by benefiting from different under standings, perceptions and theories they have encountered. As a result, different feminism approaches have surfaced and taken their place in international relations discipline in a manner which can contribute the oretically. In this study, the concept of feminism, feminist trends actions and ideas have been analysed

Anahtar Kelimeler

New Social Movements, Feminism, Historical Process Of Feminism, Feminist

SOSYAL HAREKETLER SOSYOLOJİSİ AÇISINDAN FEMİNİZM

Öz

18. yüzyıldan itibaren özellikle Aydınlanma dönemi sonrası kadınlar; toplumsal, siyasal, sosyal, hukuki, idari gibi pek çok alanda var olan eşitsizliklere ve toplum içindeki rollerine karşı mücadeleye girişmişlerdir. 19. yüzyılın ortalarından itibaren kadınların erkeklerle eşit statü, eşit haklar ve özgürlükler için verdikleri mücadeleler feminizm kavramını ortaya çıkarmıştır. Feminizm, temelde cinsiyet ayrımcılığına karşı tavır alan, kamu ve özel bütün alanlarda kadınların maruz kaldığı baskıların ve denetimlerin ortadan kaldırılmasının gerekliliğini savunan ve ataerkil yapılanmaların önüne geçerek kadınların meşru haklarına ulaşmada mücadele eden bir yaklaşımdır. Feminizmin tarihsel süreci, 19. yüzyılından 21. yüzyıla kadarki dönemi kapsamakta ve üç dalgaya ayrılmaktadır. Bu feminist dalgalarda kadınlar, evrensel ve bireysel olarak meşru haklarını elde etmek için mücadele etmişlerdir. Bu mücadeleler içerisinde kadınlar, eylemsel ve fikri yapılarını çeşitli ideolojilerden, farklı algı ve anlayışlardan ve kuramlardan faydalanarak şekillendirmişlerdir. Bunun sonucu olarak, farklı feminist yaklaşımlar ortaya çıkmış ve uluslararası ilişkiler disiplini içerisinde teorik bakımından katkı sağlayacak şekilde yer almıştır. Bu çalışmada, feminizm kavramı, yeni sosyal hareketler, dünyadaki feminist akımları/hareketleri ve fikirleri analiz edilmiştir

Anahtar Kelimeler

Yeni Toplumsal Hareketler, Feminizm, Feminizmin Tarihsel Süreçleri, Türkiye’de Feminist Hareketler

Kaynakça

• Alptekin, D. (2008). Üçüncü Dünya Ülkelerinde Kadın Hakları Bağlamında Feminizm, Edebiyat Dergisi, Sayı: 20. Ss.21-33.
• Altıntaş, M. E, (2014), Ahlak Eğitimine Feminist Bir Yaklaşım, Özen Yaklaşımı, Bilimname XXVI, Ss.99-120.
• Aksu, B. Günal, A. (2002). 90’larda Türkiye’de Feminizm, İletişim Yayınları, İstanbul.
• Coşkun, M.K. (2006). Süreklilik Ve Kopuş Teorileri Bağlamında Türkiye’de Eski Ve Yeni Toplumsal Hareketler, SBF Dergisi, Cilt:61, S.1
• Dayı, A. (2017) “Feminist Etik Açısından Cinsellik ve Üreme: Fetüsün Bireyliği ve Kadının Beden Bütünlüğü” Fe Dergi 9, no.1, S. 37-54.
• Topal Demiroğlu, E. (Mart 2014). Yeni Toplumsal Hareketler: Bir Literatür Taraması, Marmara Üniversitesi Siyasal Bilimler Dergisi, Cilt 2, Sayı 1.
• İlşad Sever, Ç. (Mayıs-Haziran 2016). Hukuk Eğitimine Feminist Bir Bakış ve Yöntem Arayışları, Hukuk Kuramı, C. 3, S. 3, Ss.16-43.
• Donavan, J. (1997), Feminist Teori,İletişim Yayınları, İstanbul.
• Göz, A.C.Kanat, S.( 2011-Bahar).Britanya’daLiberteryen Feminizm, 1860–1910 Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Yıl: 3 Sayı: 4 (s. 145-155).
• Hırata H. LaborıeFrancoıse Le Doare H. Senotıer D. (2009). Eleştirel Feminizm Sözlüğü,Kanat Yayınları.
• Kolay H.(Nisan 2015). Kadın Hareketlerinin Süreçleri, Talepleri ve Kazanımları, EMO Kadın Bülteni, Sayı:3.
• Kurtoğlu A. (2015). “8 Mart Dünya Kadınlar Günü Hakkında Kısa Bir Hikâye” Fe Dergi 7, no. 1 Ss.78-85.
• Mitchell J. (1984),Psikanaliz Feminizm,Yaprak Yayınları,Ankara.
• Rowbotham S. Segal L.Wainwright H. (1984). Feminizm,Sosyalizm Ve Eylemde Birlik,İletişim Yayınları, İstanbul.
• Skott W. J. (2013). Feminist Tarihin Peşinde, BGST Yayınları.
• Şentürk B. (2015). Çokuz Ama Yokuz: Türkiye’deki Akademisyen Kadınlar Üzerine Bir Analiz,ViraVerita E-Dergi, Sayı 2, Ss.1-22.
• Taş, G. (2016). Feminizm Üzerine Genel Bir Değerlendirme: Kavramsal Analizi, Tarihsel Süreçleri Ve Dönüşümleri, Akademik Hassasiyetler.
• Walters M. (2009). Feminizm, Dost Yayınları, Ankara.
• Yarar B. (2015). “Küresel Yoksulluk İçinde Kadın Yoksulluğu, Küresel Kadın Hareketi İçinde Yoksulluk Odaklı STK’lar,” Fe Dergi 7, Ss.32-49.
• https://m.bianet.org/bianet/kadin/43145-on-maddede-turkiyede-kadinhareketi(E.T:23.02.2017)
• http://www.academia.edu/28746445/3_Dalga_ile_Feminizm_Tarihi(E.T:03.03.2017)
• http://www.ayk.gov.tr/wp-content/uploads/2015/01/G%C3%9CLER-M%C3%BCzeyyenATAT%C3%9CRK%E2%80%99%C3%9CN-KADIN-DEVR%C4%B0M%C4%B0-VE-80- YIL-SONRASI.pdf(E.T.04.03.2017)
• (http://www.siyasalhayvan.com/yeni-sosyal-hareketler/)(E.T:06.03.2017)
• https://sosyoloji7.wordpress.com/2012/10/29/yeni-toplumsal-hareketler/) (E.T:06.03.2017)