Farklı mevkilerde oynayan futbolcularda hedef yönelimi ve algılanan motivasyonel iklim arasındaki ilişki

Yıl 2017, , 93 - 102, 15.09.2017

Özkan Çekiç Cem Kurt

https://doi.org/10.18826/useeabd.331685

Cited By: 1

Öz

Amaç:
Bu
çalışmanın amacı, amatör futbolcuların hedef yönelimleri ile algılanan
motivasyonel iklim özelliklerinin oynanan pozisyona göre değişip değişmediğinin
belirlenmesidir.

Materyal
ve Yöntem: Çalışmaya 460 amatör erkek futbolcu katıldı (yaş; 21,72±4,63 yıl ve futbol
deneyimi; 9,24±4,18 yıl). Futbolcular oynadıkları mevkilere göre; defans
(n=199), orta saha (n=187) ve forvet (n=74) oyuncusu olarak adlandırıldı.
Algılanan motivasyonel iklim ve hedef yönelim puanları, Türkçeye uyarlamaları
Toros (2002) tarafından yapılan Sporda Görev -Ego Yönelim Ölçeği ve Sporda
Algılanan Motivasyonel İklim Ölçeği ile değerlendirildi.

Bulgular:
Pearson
korelasyon analizi futbol deneyiminin görev yönelimi, ego yönelimi, ustalık
iklimi ve performans iklimi üzerinde etkili olmadığını gösterdi. ANOVA ve post
hoc Tukey testleri; defans oyuncuların görev yönelim puanları ile ustalık iklim
puanlarının orta saha oyuncularınınkinden daha yüksek olduğunu gösterdi
(p=0,003 ve p<0,001). Orta saha oyuncularının ego yönelim ve performans iklim
puanları arasında, orta saha oyuncularının lehine istatistiksel düzeyde anlamlı
fark tespit edildi (p<0,001 ve p<0,001). Forvet oyuncularının görev ve ego
yönelim puanları ile orta saha ve defans oyuncularının görev ve ego yönelim
puanları arasında fark tespit edilmezken, forvet oyuncularının performans
iklimi puanının orta saha oyuncularının puanından daha yüksek olduğu belirlendi
(p<0,001).

Sonuçlar: Bu çalışmanın
sonuçlarına göre; görev yönelimi ve ustalık iklimi puanı yüksek olan sporcular
defans oyuncusu, ego yönelim puanı ile performans iklim puanı yüksek olan
sporcular ise orta saha oyuncusu olarak oynatılabilir. Forvet oyuncularının
hedef yönelim ve motivasyonel iklim düzeylerinin tespiti için daha geniş
kapsamlı çalışmalara ihtiyaç duyulmakla birlikte ölçeklerden elde edilen
puanlar; fiziksel ve fizyolojik testlerle birlikte değerlendirilmelidir.    

Anahtar Kelimeler

Futbol, Mevki, Hedef yönelimi, Motivasyonel iklim

Relationship between goal orientation and perceived motivational climate in football players of different playing positions

Öz

Aim: The aim of this study was to determine whether the characteristics of goal orientation and perceived motivational climate change according to the playing positions of amateur footballers.

Material and Methods: Four hundred and sixty amateur male football players participated in the study (age, 21.72±4.63 years; football experience, 9.24±4.18 years). Footballers were named as the defence (n=199), midfield (n=187) and forward (n=74) according to their playing position. The scores of perceived motivational climate and goal orientation were determined by the Turkish versions of ‘The Task and Ego Orientation in Sport Questionnaire’ and ‘The Perceived Motivation Climate Questionnaire’, which were adopted by Toros (2002).

Results: Pearson correlation analyses showed that football experience had no effect on task orientation, ego orientation, mastery climate, and performance climate. ANOVA and post-hoc Tukey tests showed that task orientation and mastery climate scores were higher in defence players than midfield players (p=0.003 vs. p<0.001). Ego orientation and performance climate scores of the midfield and defence players differed in favour of the midfield players (p<0.001 vs. p<0.001). Although there were no statistically significant differences in terms of the scores of task orientation and ego orientation among forward, defence, and midfield players, performance climate scores were higher in forward players than midfield players (p<0.001).

Conclusion: According to the results of this study, players who have higher task orientation and mastery climate scores can play as defence players, and other players who have higher ego orientation and performance climate scores can play as midfield players. With the need for more extensive studies to determine the goal orientation and motivational climate scores of forward players, scores that are obtained from questionnaires should be evaluated with physical and physiological tests.    

Anahtar Kelimeler

Football, Playing Position, Task Orientation, Motivational Climate

Kaynakça

• Altıntaş, A., Bayar Koruç, P., & Akalan, C. (2012). Sporcuların hedef yönelimleri, algılanan güdüsel iklimleri ve algılanan fiziksel yeterliklerinin cinsiyete ve deneyim düzeyine göre karşılaştırılması. Türkiye Klinikleri Spor Bilimleri; 4 (1):1-15.
• Ames, C., & Archer, J. (1998). Achievement goals in the classroom: students' learning strategies and motivation processes. Journal of Educational Psychology, 80 (3): 260.
• Ames, C. (1992). Classrooms: Goals, structures, and student motivation. Journal of Educational Psychology, 84 (3), 261.
• Anderson, D. M., & Dixon, A. W. (2009). Winning isn’t everything: goal orientation and gender differences in university leisure-skills classes. Recreational Sports Journal, 33 (1): 54-64.
• Andrew, M., Grobbelaar, H. W., & Potgieter, J. C. (2007). Positional differences in the sport psychological skills and attributes of rugby union players. African Journal for Physical, Health Education, Recreation and Dance, September (Supplement): 321-334.
• Arıburun, B., & Aşçı, H. (2005). Amerikan futbolu oyuncularında hedef yönelimi ve algılanan güdüsel iklim. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 3 (3): 111-114.
• Aydoğan, H. (2012). Profesyonel futbolcuların örgütsel adalet algıları ve benlik saygısı ile iş doyumları arasındaki İlişki. Doktora Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Bloomfield, J., Polman, R., & O’Donoghue, P. (2007). Physical demands of different positions in FA premier league soccer. Journal of Sports Science & Medicine, 6 (1): 63-70.
• Carpenter, P. J., & Yates, B. (1997). Relationship between achievement goals and the perceived purposes of soccer for semiprofessional and amateur players. Journal of Sport and Exercise Psychology, 19 (3): 302-311.
• Cox, R. H., & Yoo, H. S. (1995). Playing position and psychological skill in American football. Journal of sport behavior, 18 (3): 183.
• Duda, J. L., & Nicholls, J. G. (1992). Dimensions of achievement motivation in schoolwork and sport. Journal of Educational Psychology, 84 (3): 290.
• Grobbelaar, H. W., & Eloff, M. (2011). Psychological skills of provincial netball players in different playing positions. South African Journal for Research in Sport, Physical Education and Recreation, 33 (2): 45-58.
• Hazir, T. (2010). Physical characteristics and somatotype of soccer players according to playing level and position. Journal of Human Kinetics, 26: 83-95.
• İlker, A. G. E., Arslan, Y., & Demirhan, G. (2009). Üçlü motivasyonel iklim ölçeğinin ortaöğretim öğrencileri için geçerlik ve güvenirlik çalışması. Hacettepe Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 20 (1): 06-15.
• Jooste, J., Van den Berg, L., & Steyn, B. J. (2014). Psychological skills, playing positions and performance of African youth soccer teams. South African Journal for Research in Sport, Physical Education and Recreation, 36 (1): 85-100.
• Junge, A., Dvorak, J., Rosch, D., Graf-Baumann, T., Chomiak, J., & Peterson, L. (2000). Psychological and sport-specific characteristics of football players. The American Journal of Sports Medicine, 28 (5-suppl): 22-28.
• Kavussanu, M. (2007). The effects of goal orientations on global self-esteem and physical selfworth in physical education students. Hellenic Journal of Psychology, 4 (2): 111-132.
• Kirkcaldy, B. D. (1982). Personality and sex differences related to positions in team sports. International Journal of Sport Psychology, 13 (3): 141-153.
• Kristiansen, E., Roberts, G.C., & Abrahamsen, F. E. (2008). Achievement involvement and stress coping in elite wrestling. Scandinavian Journal of Medicine & Science in Sports, 18 (4): 526-538.
• Köklü, Y., Özkan, A., Alemdaroğlu, U., & Ersöz, G. (2009). Genç futbolcuların bazı fiziksel uygunluk ve somatotip özelliklerinin oynadıkları mevkilere göre karşılaştırılması. Sportmetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, VII (2):61-68.
• Kurt, C., Catikkas, F., Omurlu, I.K., & Atalag, O. (2012). Comparison of loneliness, trait anger-anger expression style, self-esteem attributes with different playing position in soccer. Journal of Physical Education and Sport, 12 (1), 39.
• Lowther, J., Lane, A., & Lane, H. (2002). Self-efficacy and psychological skills during the amputee soccer world cup. Athletic Insight, (On-Line), 4.
• Milavić, B., Zoran, G., & Velickovsaka, L. A. (2013). Age and positional differences in psychological coping skills of young female volleyball players. Research in Physıcal Educatıon, Sport And Health, 2 (1), 9-16.
• Najah, A., & Rejeb, R.B. (2015). The psychological profile of youth male soccer players in different playing positions. Advances in Physical Education, 5 (03): 161.
• Raglin, J. S. (2001). Psychological factors in sport performance. Sports Medicine, 31 (12): 875-890.
• Rattanakoses, R., Omar-Fauzee, M. S., Geok, S. K., Abdullah, M. C., Choosakul, C., Nazaruddin, M. N., & Nordin, H. (2009). Evaluating the relationship of imagery and self-confidence in female and male athletes. European Journal of Social Sciences, 10 (1): 129-142.
• Sari, İ., Ilić, J., & Ljubojević, M. (2013). The comparison of task and ego orientation and general self-esteem of Turkish and montenegrin young basketball players. Kineziologija, 45 (2): 203-212.
• Stølen, T., Chamari, K., Castagna, C., & Wisløff, U. (2005). Physiology of Soccer.Sports Medicine, 35 (6): 501-536.
• Toros, T. (2001). Elit ve elit olmayan basketbolcularda hedef yönelimi, güdüsel iklim ve hedeflerin özgünlük, güçlük derecesi özelliklerinin yaşam doyumuna etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi: Mersin.
• Toros, T. (2002). Elit ve elit olmayan erkek basketbolcularda hedef yönelimi, güdüsel (motivasyonel) iklim ve yaşam doyumu. Hacettepe Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 13 (3): 24-36.
• White, S. A., & Zellner, S. R. (1996). The relationship between goal orientation, beliefs about the causes of sport success, and trait anxiety among high school, intercollegiate, and recreational sport participants. The Sport Psychologist, 10 (1): 58-72.
• Yıldız, M., Tekin, M., & Sefa, L. Ö. K. (2009). Farklı statüdeki futbolcuların kişilik tiplerinin incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (22): 437-443.
• Yıldız, M. (2009). Amatör ve paf liginde oynayan futbolcuların kişilik tipleri ve sürekli öfke-öfke ifade tarzlarının incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 11 (3):15-27.
• 265 Million playing football. FIFA magazine, 2007. https://www.fifa.com/mm/document/fifafacts/bcoffsurv/emaga_9384_10704.pdf. Erişim: 15.02.2017