Akıllı Şehir Teknolojilerine Hazırlık Analizi: Isparta İli Örneği

Yıl 2022, Cilt: 6 Sayı: 1, 18 - 25, 30.06.2022

Nazmiye Ünlü , Cenk Öcal

Öz

Teknolojide yaşanan yeni gelişmeler ve kentlerde yaşayan
kişilerin talep ve beklentilerindeki farklılaşma kent yönetiminde değişimlere
neden olmuştur. 21. Yüzyılda kent nüfusunun artmasıyla birlikte günlük hayatı
kolaylaştıracak yeni birçok uygulama hayatımıza girmiştir. Akıllı şehir
teknolojilerinin kabulüne yönelik toplumsal hazırlık düzeyini ölçen çalışmalara
yazında yeterince değinilmemiştir.  Yeni
bir uygulamanın kullanılması ya da kullanılmaması tercihi nedenlerinin bilinmesi
için pek çok model ortaya atılmıştır. Bu modellerden birisi de Teknoloji Kabul
Modeli olarak adlandırılmaktadır. Bu noktadan hareketle çalışmada Teknoloji
Kabul Modeli ve Teknoloji Hazırlık Ölçeği kullanılarak toplumun yeni
teknolojileri kullanma ve kabullenme davranışlarını belirleyen faktörler
arasındaki ilişki Yapısal Eşitlik Modeli kullanılarak açıklanmaya
çalışılmıştır. Araştırmanın örneklemini Isparta’da ikamet eden 15-66 yaş
grubundaki 500 kişi oluşturmuştur. Katılımcılardan elde edilen 500 adet ankete
SPSS 25 analizi uygulanarak demografik verilerin seviyeleri arasındaki
farklılık belirlenmiştir. Araştırmada Isparta’da yaşayan halkın teknoloji kullanabilirliğine dair görüşleri
ve teknolojiye hazır oluş düzeyleri
arasındaki ilişkiye ait 28 soru kullanılarak ölçülmüş, yer alan değişken ve
ifadelere ilişkin tanımlayıcı istatistikler çıkarılmıştır. Uygulanan modellerin
alt boyutlarından yararlanarak oluşturulan modelin uyumu Yapısal Eşitlik Modeli
kullanılarak ve uyum indekslerinden yararlanılarak kontrol edilmiş ve kabul
edilebilir bir uyum olduğu sonucuna varılmıştır. Çalışmada öncelikle her bir
alt boyuta giren sorulara verilen cevapların ortalamaları alınmıştır. Sonra bu
ortalamalar bakımından iki seviyesi olan demografik verilerin seviyeleri
arasındaki farklılığın belirlenmesinde Mann-Whitney U Testi kullanılmıştır.
Seviye sayısı ikiden fazla olan demografik verilerin seviyeleri arasındaki
farklılığın belirlenmesinde Kruskall-Wallis Testi kullanılmıştır. Alt boyutlar
arasında pozitif korelasyonlar saptanmış, en yüksek doğrusal ilişki, Spearman’s
Rank korelasyon katsayıları olarak sırasıyla Algılanan Fayda-Algılanan Kullanım Kolaylığı: 0.66, Algılanan
Fayda-İyimserlik: 0.64, Yenilikçilik-Algılanan Kullanım Kolaylığı: 0.63,
İyimserlik-Yenilikçilik: 0.58 altboyutları arasında gözlenmiştir. Çalışmada
Cronbach Alfa test istatistiği tüm alt boyutlarda ayrı ayrı hesaplanmıştır.
Cronbach Alfa değerlerinin 1’e yakın oluşu anketin güvenilirliğinin de yüksek
olduğu sonucunu göstermiştir.

 

Anahtar Kelimeler

TEKNOLOJİ KABUL MODELİ

Kaynakça

• Aktaş, S., 2007. Teknoloji Kabul Modeli İle Muhasebecilerin Bilgi Teknolojisi Kullanımına Yönelik Bir Uygulama. Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 79s, Kocaeli.
• Davis, F. D. (1993). User acceptance of information technology: system characteristics, user perceptions and behavioral impacts, Acedemic Pres Limited. 38 (3), 474- 487, Retrieved April 04, 2011, from ScienceDirect database.
• Davis, F. D., (1989). Perceived Usefulness, Perceived Ease Of Use, And User Acceptance of Information Technology. MIS Quarterly, 13(3), 319-340.
• Davis, F. D., Bagozzi, R. P., & Warshaw, P. R. (1989). User acceptance of computer technology: A comparison of two theoretical models. Management Science, 35(8), 982–1003.
• Hox, J.J., & Bechger, T.M., (1998). An Introduction To Structural Equation Modeling Science Review, 11, 354-373.
• Parasuraman, A., (2000). Technology Readiness Index (TRI) A Multiple-Item Scale To Measure Readiness To Embrance New Technologies. Journal Service. Research, 2(4), 307-320.
• Rogers, E. M., Shoemaker, F. F. (1971). Communication Of Innovations, Second Press, New York: The Free Press.
• Turan, A.H. & Özgen, F.B., 2009. Türkiye’de E-Beyanname Sisteminin Benimsenmesi: Geliştirilmiş Kabul Modeli İle Ampirik Bir Çalışma. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 10(1), 134-147.
• Venkatesh, V. & Morris, M.G. (2000). Why Don’t Men Ever Stop to Ask for Directions? Gender, Social Influence and Their Role in Technology Acceptance and Usage Behavior, MIS Quarterly, 24(1), 115-139. Yükselen, C. & Güneş, M. (2004). Sivil Toplum ve Yönetişim Tartışmaları Sürecinde Kent ve Kadın, Detay Yayıncılık, Ankara