Anlama(ma) Sorunları Açısından Dini İlimlerde Gelecek Tasavvuru

Yıl 2012, Cilt: 18 Sayı: 18, 7 - 36, 01.12.2012

Celal Kırca*1

Öz

Her beşeri olguda olduğu gibi dini ilimlerde de bazı sorunların olması tabii sürecin bir sonucudur. Bu süreç içinde dini ilimlerde oluşan en temel sorun ise hiç şüphesiz anlama ile ilgilidir. Zira anlama, dini tasavvurlarımızı ve düşünce tarzımızı oluşturan ve şekillendiren ana unsurdur. Bu nedenle dini ilimlerde bir gelecek tasavvurunda bulunabilmenin asgari şartı da, bu ilimlerin anlama sorunları açısından sorgulanmasıdır. Çünkü anlama, doğru olabildiği gibi yanlış da olabilmektedir Bunun için de geçmişten günümüze intikal eden dini anlayışların ve yorumların, tespit edilecek kriterlere ve yöntemlere göre değerlendirilmesi hem gerekli hem de zorunludur. Zira böyle bir uygulama, hem geleneği koruyacak ve geleneğin gelişerek devamını sağlayacak, hem de günümüzde sorun haline gelen gelenekçiliğe ve geleneksizliğe kapıyı kapatacaktır. Böylece dini ilimlerdeki gelecek tasavvurumuz, bir ölçüde ütopik olmaktan uzak, daha gerçekçi ve daha rasyonel olacaktır

Anahtar Kelimeler

Dini ilimler, anlama, anlama yöntemleri, anlama sorunları, gelecek tasavvuru

Kaynakça

• Abduh, Muhammed, Tefsiru Cüz’i Amme, Mısır, tarihsiz.
• Ahmed, Aziz, Hindistan ve Pakistan’da Modernizm ve İslam, (Çev. Ahmet Küskün), İstanbul, 1990.
• Akarsu, Bedia, Felsefe Terimleri Sözlüğü, İstanbul 1994.
• Albayrak, İsmail, Klasik Modernizmde Kurana Yasklaşımlar, İstanbul, 2004.
• Aliye, Fatma, “Bazı Hususat-ı İctimaiye” Mehasin, 10 Eylül 1335/10 Eylül 1919.
• Aslan, Hüsamettin, Epistemik Cemaat, İstanbul, 1992.
• Avcı, Yasemin; “Osmanlı Devleti’nde Tanzimat Döneminde “Otoriter Modernleşme” ve Kadının Özgürleşmesi Meselesi”, Otam (Ankara Üniversitesi Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi, S: 21.
• Baljon, Kur’an Yorumunda Çağdaş Yönelimler, (Çev. Şaban Ali Düzgün), Ankara 1994.
• Bilmen, Ömer Nasuhi, Büyük İslam İlmihali, (Sad. Fikri Yavuz). Ankara, tarihsiz.
• Düzgün, Şaban Ali, “Rasyonalist Düşüncenin Son Dönem Kur’an Yorumuna Etkileri”, II. Kuran Sempozyumu, Ankara, 4-5 Kasım,1995.
• Ersoy, Mehmet Akif, Safahat, (Tertip: Ömer Rıza Doğrul), İstanbul, 1950.
• Fenni, İsmail, Lügatçe-i Felsefe, İstanbul 1341.
• Güler, İlhami, Allah’ın Ahlakiliği Sorunu, Ankara, 1998.
• Güler, İlhami, Sabit Din Dinamik Şeriat, Ankara, 1999.
• Güllüce, Veysel, Bilimsel Tefsirde Usul, Erzurum, 2007.
• Gündüz, Şinasi, Dinlerde Yükseliş Motifleri ve İslam’da Miraç, Ankara, 1996.
• İbn Kesir, Tefsiru’l Kuran’il–Azim, Kahire, tarihsiz.
• İkbal - Muhammed, İslam’da Dini Düşüncenin Yeniden Doğuşu, (Çev. Ahmet Asrar), İstanbul, 1984.
• İSAM; Modern Dönemde Dini İlimlerin Temel Meseleleri, İstanbul, 2007.
• Karagöz, Mustafa, Dilbilimsel Tefsir ve Kuran’ı Anlamaya Katkısı, Ankara, 2010.
• Kırbaşoğlu, Hayri, “Hz. Peygamber Tasavvurumuzun Dönüşümü: Paradigma’dan Paragon’a, Paragon’dan Kozmik İlke’ye”, IV. Kutlu Doğum Sempozyumu, Ispar- ta, 2002.
• Kırca, Celal, “Tenzil Yönteminin Tarihselliği Problemi ve Kuran Yorumuna Olan Etkisi”, Kuran Mesajı İlmi Araştırmalar Dergisi, İstanbul, 1997, S: 2.
• Kırca, Celal, Hayatın İçinde Hayatla Birlikte Kur’an’ı Anlama, İstanbul, 2012.
• Kırca, Celal, Kur’an-ı Kerim ve Modern İlimler, İstanbul 1981.
• Köksal, M. Asım, İslam Tarihi, Mekke Devri, İstanbul, 1987, III.
• el–Kurtubi, Muhammed b. Ahmed; el-Camiu li Ahkami’l Kuran, Beyrut, tarihsiz.
• Lewis Bernard, Modern Türkiye’nin Doğuşu, (Çev. Metin Kıratlı), Ankara, 1970.
• Meraği, Tefsiru’l Meraği, Beyrut, 1974.
• Opitz Karl, Kur’an’da Tababet, (Çev. Feridun Nafiz Uzluk), Ankara 1971.
• Özsoy Ö., Güler İ., Konularına Göre Kuran, Ankara 1996, XXI.
• Rıza -- Reşid, Menar, 3/96; İsmail Cerrahoğlu, Tefsir Tarihi, Fecr Yayınları, Ankara 2009.
• es–Savi Muhammed; Haşiyetu’s Savi ala Tefsiri’l Celaleyn, Mısır, tarihsiz.
• Sinanoğlu, Abdülhamit; Kelam Tarihinde Tanrı Tasavvurları, Ankara, 2005.
• TDK Türkçe Sözlük, Ankara, 2005.
• Türkiye Diyanet Vakfı, İlmihal, Ankara 2012, I–II.
• Uludağ, Süleyman, “Nur” Mad., TDV İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 2007, XXXIII.
• Uludağ, Süleyman, “Rab” mad., TDV İslam Ansiklopedisi, İstanbul 2007, XXXIV.
• Yazır, Elmalılı Hamdi, Hak Dini Kur’an Dili, İstanbul, tarihsiz, VIII.
• ez–Zehebi, Hüseyin, et-Tefsir ve’l Müfessirun, Beyrut 1976.