EĞİRDİR GÖLÜ COĞRAFİ DEĞİŞİMİ ÖNCESİ KEMERLİ KAMUSAL ÖNDER AZİZ TRİFON
Yıl 2021,
, 301 - 318, 31.12.2021
Ramazan Topraklı
,
Kamil Ufuk Bilgin
Öz
Bu makale, tarihi coğrafya araştırması olup amacı, tek tanrılı inancı doğrultusunda hal-kına kamusal bir önder olan Aziz Trifon’un, doğduğu ve mezarının bulunduğu köyün, günümüzdeki yerini belirlemektir. İnancı yüzünden 250 yılında ölüme mahkum edilen ve Anadolu’da yaşamış olan Aziz Trifon, Roma imparatorluğu Asya Valisi Aquilin’in önünde kendisini tanıtırken, “Yurdum Apameia yakınındaki Kampsada” demiştir. Kampsada hakkında yazılmış inceleme yazıları ise, Eğirdir Gölü’nün, coğrafi değişim öncesindeki halinin tam bilin(e)mediğini göstermektedir. Çünkü Apameia, Eğirdir Gölünün, coğrafi değişim öncesi Hoyran Gölü ile arasında yer alan “Kemer Boğazı”dır. Aslında, Hıristiyanlığın ilk döneminde Anadolu’da bir çok aziz yaşa-mıştır. Daha da ötesi, bu azizlerin kutsal yetenekleri bulunmaktadır. İşte, bunlardan birisi de tek tanrı inançlı Aziz Trifon’dur.
Teşekkür
Makalenin hazırlanması sırasında, saha araştırması ve incelemelerinde bilgi veren, görüş ve düşüncelerini paylaşan Isparta-Eğirdir, Yalvaç, Senirkent ve Şarkikaraağaç ilçe yöneticileri ile köyleri halkına teşekkür borçluyuz.
Kaynakça
- Akropolites, G.(2008). Vekayinâme, Çev.Bilge Umar, Arkeoloji ve Sanat yay. İstanbul.
- Arrianos, (1945). İskender’in Anabasisi, MEB yayını, İstanbul.
- Arundell, F. V. J. (1828). A Visit to the Seven Churches of Asia; Whit An Excursion Into Psidia; Containig Remarks, Published By John Rodwell, London.
- Arundell, F. V. J.(2013).Anadolu’da Keşifler, Çev. Atabay Topbaş, Sistem Ofset yay., Ankara.
- Attaleiates, M. (2008). Tarih, Çev.Bilge Umar, Arkeoloji ve Sanat yayını, İstanbul.
- Baş, O. F. (2020). Dinarlı Aziz Trifon. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22 (2): 345-350.
- Başbakanlık (1993). 166 Numaralı Muhasebe-i Vilâyet-i Anadolu Defteri, (937/1530), C.I, Devlet Arşivleri Gn.Md. yayını, Ankara.
- Budak, D. (2012). Anadolu’da Yaşamış Aziz ve Azize Hayatlarının Dinler Tarihi Açısından Değerlendirilmesi, (Yüks.Lisans Tezi). Erbakan Üni., Sos.Bil.Enst., Konya.
- Bryennios, N. (2008). Tarihin Özü, Çev: Bilge Umar, Arkeoloji ve Sanat yay., İstanbul.
- Cebeci, A.H. – Topraklı, R. (2018). 16.Asırda Hamid Sancağı, Sistem Ofset yay., Ankara.
- Chalkokondyles, L. (2014). The Histories, 1.Bölüm, Çev.Anthony Kaldellis, Cambridge, Mass.: Harvard University Press, Londra.
- Ersöz, İ. (1991). Ashâb-ı Kehf, İslam Ansiklopedisi, Türkiye Diyanet Vakfı yay., C.3: 465-467, İstanbul.
- Hanspeter T. (2012). Anadolu’nun Azizleri, Arkeoloji ve Sanat yayını, Antalya.
- Hayton, K. (2015). Doğu Ülkeleri Tarihinin Altın Çağı, Çev. Altay Tayfun Özcan, Selenge yay., İstanbul.
- Herodotos (2015). Herodot Tarihi, Çev. Müntekim Özkan, Sunan Azra Erhat, Remzi Kitabevi yayını, İstanbul.
- Hordazbih, İ. (2008). Yollar ve Ülkeler Kitabı, Çev. M.Ağarı, Kitabevi yayını, İstanbul.
- Kaya, M.A. (2005). III.Gordianus’un Pers (=Sasani) Seferi: Güzergah, Sa-vaşlar ve İmparatorun Ölümü, Tarih İncelemeleri Dergisi, C.XX, S.1: 155-167.
- Khoniates, N. (1995). Historia, Çev. Fikret Işıltan, Türk Tarih Kurumu yayını, Ankara.
- Kinnamos, I.(2001). Ioannes Kinnamos’un Historia’sı, Çev. Işın Demirkent, Türk Tarih Kurumu yay., Ankara.
- Komnena, A. (1996). Alexiad, Malazgirt’in Sonrası, Çev. Bilge Umar, İnkılâp Kitabevi, İstanbul.
- Öztuna, Y. (1983). Büyük Türkiye Tarihi I, Ötüken yay., İstanbul.
- Pahimeris, G. (2009). Bizanslı Gözüyle Türkler, Çev. İlcan Bihter Barlas, İlgi yay., İstanbul.
- Ramsay, W.M. (1960). Anadolu’nun Tarihi Coğrafyası, Çev. Mihri Pektaş, MEB yayını, İstanbul.
- Strabon, (200). Antik Anadolu Coğrafyası, Çev. Adnan Pekman, Arkeoloji ve Sanat yay., İstanbul.
- Şükrü, S. (2013). Seyahatü’l-Kübra, Haz.Hasan Mert, Türk Tarih Kurumu yay., Ankara.
- Tiefenbach, H. (2012). Anadolu’nun Azizleri, Arkeoloji ve Sanat yayını, Antalya.
- Topraklı, R. (2012). Yol ve Tarih, Sistem Ofset yay., Ankara.
- Topraklı, R. (2013). Roma-Selçuklu Savaşları, Sütkuyusu Baskını ve Ammûri-ye, Sistem Ofset yay., Ankara.
- Topraklı, R. (2017). Hangi İznik? Lampe ve Nimfe Neresidir, Hamideli Tarih 04, Sistem Ofset yay., Ankara.
- Topraklı, R. (2018). Asya Eyâleti Neresidir? (Ramsay’ın Anadolu’nun Ta-rihî Coğrafyası’na Şerh), Hamideli Tarih 05, Sistem Ofset yay., Ankara.
- Topraklı, R. (2020). Miryokefalon’un Yeri ve Zafer Kutlamaları, Sistem Ofset yay., Ankara.
- Turan, O. (1998). Selçuklular Zamanında Türkiye, Boğaziçi yay., İstanbul.
- Yinanç, M. H. (2013). Türkiye Tarihi, Selçuklular Devri, C.1, Türk Tarih Kurumu yay., Ankara.
LAKE EGIRDIR BEFORE GEOGRAPHICAL CHANGE PUBLIC LEADER ST. TRYPHON FROM KEMER
Yıl 2021,
, 301 - 318, 31.12.2021
Ramazan Topraklı
,
Kamil Ufuk Bilgin
Kaynakça
- Akropolites, G.(2008). Vekayinâme, Çev.Bilge Umar, Arkeoloji ve Sanat yay. İstanbul.
- Arrianos, (1945). İskender’in Anabasisi, MEB yayını, İstanbul.
- Arundell, F. V. J. (1828). A Visit to the Seven Churches of Asia; Whit An Excursion Into Psidia; Containig Remarks, Published By John Rodwell, London.
- Arundell, F. V. J.(2013).Anadolu’da Keşifler, Çev. Atabay Topbaş, Sistem Ofset yay., Ankara.
- Attaleiates, M. (2008). Tarih, Çev.Bilge Umar, Arkeoloji ve Sanat yayını, İstanbul.
- Baş, O. F. (2020). Dinarlı Aziz Trifon. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22 (2): 345-350.
- Başbakanlık (1993). 166 Numaralı Muhasebe-i Vilâyet-i Anadolu Defteri, (937/1530), C.I, Devlet Arşivleri Gn.Md. yayını, Ankara.
- Budak, D. (2012). Anadolu’da Yaşamış Aziz ve Azize Hayatlarının Dinler Tarihi Açısından Değerlendirilmesi, (Yüks.Lisans Tezi). Erbakan Üni., Sos.Bil.Enst., Konya.
- Bryennios, N. (2008). Tarihin Özü, Çev: Bilge Umar, Arkeoloji ve Sanat yay., İstanbul.
- Cebeci, A.H. – Topraklı, R. (2018). 16.Asırda Hamid Sancağı, Sistem Ofset yay., Ankara.
- Chalkokondyles, L. (2014). The Histories, 1.Bölüm, Çev.Anthony Kaldellis, Cambridge, Mass.: Harvard University Press, Londra.
- Ersöz, İ. (1991). Ashâb-ı Kehf, İslam Ansiklopedisi, Türkiye Diyanet Vakfı yay., C.3: 465-467, İstanbul.
- Hanspeter T. (2012). Anadolu’nun Azizleri, Arkeoloji ve Sanat yayını, Antalya.
- Hayton, K. (2015). Doğu Ülkeleri Tarihinin Altın Çağı, Çev. Altay Tayfun Özcan, Selenge yay., İstanbul.
- Herodotos (2015). Herodot Tarihi, Çev. Müntekim Özkan, Sunan Azra Erhat, Remzi Kitabevi yayını, İstanbul.
- Hordazbih, İ. (2008). Yollar ve Ülkeler Kitabı, Çev. M.Ağarı, Kitabevi yayını, İstanbul.
- Kaya, M.A. (2005). III.Gordianus’un Pers (=Sasani) Seferi: Güzergah, Sa-vaşlar ve İmparatorun Ölümü, Tarih İncelemeleri Dergisi, C.XX, S.1: 155-167.
- Khoniates, N. (1995). Historia, Çev. Fikret Işıltan, Türk Tarih Kurumu yayını, Ankara.
- Kinnamos, I.(2001). Ioannes Kinnamos’un Historia’sı, Çev. Işın Demirkent, Türk Tarih Kurumu yay., Ankara.
- Komnena, A. (1996). Alexiad, Malazgirt’in Sonrası, Çev. Bilge Umar, İnkılâp Kitabevi, İstanbul.
- Öztuna, Y. (1983). Büyük Türkiye Tarihi I, Ötüken yay., İstanbul.
- Pahimeris, G. (2009). Bizanslı Gözüyle Türkler, Çev. İlcan Bihter Barlas, İlgi yay., İstanbul.
- Ramsay, W.M. (1960). Anadolu’nun Tarihi Coğrafyası, Çev. Mihri Pektaş, MEB yayını, İstanbul.
- Strabon, (200). Antik Anadolu Coğrafyası, Çev. Adnan Pekman, Arkeoloji ve Sanat yay., İstanbul.
- Şükrü, S. (2013). Seyahatü’l-Kübra, Haz.Hasan Mert, Türk Tarih Kurumu yay., Ankara.
- Tiefenbach, H. (2012). Anadolu’nun Azizleri, Arkeoloji ve Sanat yayını, Antalya.
- Topraklı, R. (2012). Yol ve Tarih, Sistem Ofset yay., Ankara.
- Topraklı, R. (2013). Roma-Selçuklu Savaşları, Sütkuyusu Baskını ve Ammûri-ye, Sistem Ofset yay., Ankara.
- Topraklı, R. (2017). Hangi İznik? Lampe ve Nimfe Neresidir, Hamideli Tarih 04, Sistem Ofset yay., Ankara.
- Topraklı, R. (2018). Asya Eyâleti Neresidir? (Ramsay’ın Anadolu’nun Ta-rihî Coğrafyası’na Şerh), Hamideli Tarih 05, Sistem Ofset yay., Ankara.
- Topraklı, R. (2020). Miryokefalon’un Yeri ve Zafer Kutlamaları, Sistem Ofset yay., Ankara.
- Turan, O. (1998). Selçuklular Zamanında Türkiye, Boğaziçi yay., İstanbul.
- Yinanç, M. H. (2013). Türkiye Tarihi, Selçuklular Devri, C.1, Türk Tarih Kurumu yay., Ankara.