DİYARBAKIR YÖRESİ BAZALT TAŞININ YAPISAL ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ

Yıl 2013, Cilt: 5 Sayı: 3, 56 - 69, 01.09.2013

Aylin Erçin Kahveci Abdullah Kadayıfçı

Öz

Bazalt aşınma ve iklim şartlarından en az etkilenmesi nedeniyle tercih edilme sırasında, önde gelen doğal taştır. Doğada volkanik kayaç gurubunu teşkil eden, çok geniş lav akıntıları yayılımı olan ülkemizde özellikle Diyarbakır yöresindeki 80 m. kalınlığında 10000 km2 lik bir alana yayılmış bulunan Bazalt taşı gözenekli ve gözeneksiz olarak iki gruba ayrılmaktadır. Bu çalışmada; bazalt taşının mekanik özelliklerin Saptanması amacıyla, Tek Eksenli Basınç Dayanımı, Çekme Dayanımı ( Brazilian Yöntemi), Nokta Yükü Dayanımı, Darbe Dayanımı, Sürtünme İle Aşınma Kaybı, Darbeli Aşınma Kaybı ( Los Angeles Deneyi ) deneyleri, Fiziksel Özelliklerin Saptanması amacıyla Isıl İletkenlik, Yoğunluk Tespiti, Özgül Isı Kapasitesi, Su Emme ve Kuruma deneyleri ile Bazaltın Kesilebilirlik ve Parlatılabilirlik özellikleri incelenmiştir. Bu deneyler sonucunda gözeneksiz bazaltın gözenekli bazalttan daha rijit olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Bazalt Taşı, Basınç Dayanımı, Volkanik Kayaç, Aşınma Kaybı

INVESTIGATION STRUCTURAL PROPERTIES OF BASALT STONE IN DIYARBAKIR REGION

Öz

Basalt is natural stone.that preferred due to wear and be affected by climatic conditions during at least one of the leading. In nature, which constitute the group of volcanic rock, lava flows have a very wide spread in our country especially in the Diyarbakir region, 80 m. Covering an area of 10 000 km2 in the thickness of the porous and nonporous basalt stones are divided into two groups. In this study in order to determination of mechanical properties of basalt stones, compressive strength, tensile strength (Brazilian Method), point load strength, impact strength, abrasion loss, impact abrasion loss (Los Angeles Method), experiments, for determination of physical Properties thermal conductivity, density , specific heat capacity, water absorption and drying experiments and Basalt stone cut ability and polishing properties were examined. As a result of these experiments non-porous basalt was more rigid than porous basalt.

Anahtar Kelimeler

Basalt Stone, Compressive Strength, volcanic rock, Wear Loss

Kaynakça

• Acar, A., 2002. Diyarbakır Karacadağ Bazaltlarının Endüstriyel Amaçlı Kullanım Alanları.
• Yüksek Lisans Tezi Maden Müh. Anabilim Dalı, Diyarbakır Erkan, Y., 1995. Magmatik Petrografi. Hacettepe Üniversitesi Mühendislik Fakültesi
• Jeoloji Mühendislik Bölümü Raporu 44s. Ankara Halifeoğlu, M., Dalkılıç, N., 2002. Tarihten Günümüze Diyarbakır Bazaltının gelişim süreci ve bugünkü kullanım alanları. I. Ulusal Yapı Malzemesi Kongresi, 9-13 Ekim, 570- s. İstanbul
• Tekin,A., 1997. Anadolunun Taşlara Yazıldığı Kent. 33s. Diyarbakır
• Tuncer, O.C., 2002. Diyarbakır Kiliseleri. Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi Kültür ve Sanat Yayınları