TÜRKİYE DEPREM YÖNETMELİĞİNDEKİ ŞEKİLDEĞİŞTİRME ESASLI HASAR SINIRLARININ BETONARME KOLONLAR ÜZERİNDE DENEYSEL OLARAK İNCELENMESİ

Yıl 2012, Cilt: 4 Sayı: 2, 102 - 114, 01.06.2012

Altuğ Yavaş Kaan Türker

Öz

Çalışmada, Türkiye Deprem Yönetmeliğinde (TDY) öngörülen şekildeğiştirme esaslı hasar sınırları kolon elemanlar üzerinde deneysel olarak incelenmiştir. Bunun için, sargı donatısı yetersizliği bulunan iki adet konsol kolon elemanı test edilmiştir. Kolonlara sabit eksenel yük altında, tersinir artan yatay yükler uygulanmıştır. Öncelikle TDY’nde verilen hasar sınırlarını tanımlayan birim şekildeğiştirme değerleri kolon tepe yatay deplasmanına dönüştürülmüştür. Bunun için TDY’de verilen prosedür (yığılı plastisite, enkesit moment-eğrilik analizi, mafsal uzunluğu kabulü vb.) ve yapı mekaniği ilkeleri kullanılmıştır. Daha sonra bu yatay deplasman değerlerine karşılık gelen kolon hasarları gözlenmiş ve hasar sınırları değerlendirilmiştir. Minimum hasar sınırına ulaşılmış elemanlarda kullanılabilirliği etkileyecek kalıcı bir hasar oluşmamıştır. Güvenlik hasar sınırına ulaşılmış elemanlarda kalıcı hasarlar oluşmuştur. Göçme hasar sınırına ulaşılmış elemanlarda önemli kalıcı hasarlar oluşmuş ancak herhangi bir dayanım azalması oluşmamıştır. Sonuç olarak, TDY’ndeki şekildeğiştirme esaslı hasar sınırları ve ilgili prosedür, çalışmada incelenen yetersiz sargılı kolon elemanlarındaki hasar değerlendirmesini başarı ile sağlamıştır.

Anahtar Kelimeler

Betonarme kolon, deprem performansı, şekildeğiştirme esaslı hasar sınırı, deneysel hasar inceleme

EXPERIMENTAL INVESTIGATION OF STRAIN BASED DAMAGE LIMITS IN TURKİSH EARTHQUAKE CODE FOR RC COLUMNS

Öz

In the study, strain based damage limits in the Turkish Earthquake Code (TEC) were experimentally investigated on column members. Two cantilever poorly confined column members were tested. Increasing cyclic lateral loads were applied to the columns under constant axial loads. Firstly, concrete and steel strain limits describing damages in the TEC transformed to column lateral top displacements. For this, the approaches (lumped plasticity, moment-curvature relationship, hinge length assumption etc.) in the TEC and principles of structural mechanical were used. Then, column damages occurred at the strain related lateral displacements were observed and the damage limits were evaluated. Any permanent damage that affects serviceability was not observed in the members subjected to Minimum damage. Some permanent damages were observed in the members subjected to Safety damage. Significant permanent damages were observed in the members subjected to Collapse damage. However, any strength degradation has not occurred in this damage limit. Consequently, strain based damage limits and related procedure in the TEC have implemented successfully damage evaluation of poorly confined columns investigated in the study.

Anahtar Kelimeler

Reinforced Column, Seismic Performance, strain based damage limit, experimental damage investigation

Kaynakça

• Acun, B., Sucuoğlu, H., (2011). Betonarme Kolonların Şekildeğiştirme Performans
• Sınırlarının Deneysel Gözlemlerle Değerlendirilmesi.*İMO Teknik Dergi, 5523-5541.
• ASCE/SEI 41-06 (2007) Seismic Rehabilitation of Existing Buildings, American Society of
• Civil Engineers, Reston. CEN (2005) Eurocode 8 : Design of Structures for Earthquake Resistance—Part 3:
• Assessment and Retrofitting of Buildings, Comité Européen de Normalisation, Bruxelles. DBYBHY (2007), Deprem Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik.
• Bayındırlık ve İskan Bakanlığı, Ankara. Ekici, E., (2011). Comparison of Observed Structural Damage and Code Given Structural
• Performance Limits. İstanbul Technical University Institute of Science and Technology, Master of Science Thesis, 128 p. İstanbul. ISS, (2001). XTRACT, Cross Section Analysis Program.
• Özal, A.K., (2008). Evaluation of Deformation Capacity Criteria Of Eurocode 8. The Kandilli
• Observatory and Earthquake Research Institute. Master of Science Thesis, 61 p, İstanbul. Paulay T., Priestley M.J.N. (1992). Seismic Design of Reinforced Concrete and Masonry Buildings, Wiley.
• Solmaz, T., (2010). Evaluatıon Of Performance Based Dısplacement Lımıts For
• Reınforced Concrete Columns Under Flexure. The Graduate School Of Natural And Applied Scıences Of Middle East Technical University, Master of Science Thesis, 150 p, Ankara.