KARAYOLLARINDA SEYAHAT EDENLERİN KARAYOLU SERVİS YETENEĞİNE GÖRE ZAMAN KAYBININ MALİYETİNİN BELİRLENMESİ

Yıl 2010, Cilt: 2 Sayı: 1, 55 - 64, 01.03.2010

Gülay Sarıoğlu Tulum Serdal Terzi

Öz

Ülkemizde ulaştırmanın en önemli modu karayoludur. Karayolları inşa edildikten sonra, trafik, iklim, çevresel faktörler vb. nedenlerle üstyapısında bozulmalar oluşmaya başlar. Rutin bakım çalışmalarının dışında oluşan bozulmaların onarımının da yapılması şarttır. Fakat bu çalışmaların maliyeti oldukça yüksek olduğundan, onarıma ihtiyacı olan tüm kesimlere aynı anda müdahale edilmesi olanaksızdır. Genellikle, onarıma alınacak bölgelerin seçiminde sadece trafik hacmi ve onarım maliyet dikkate alınmaktadır. Oysa kullanıcı faydaları da öncelik belirlenmesinde önemli bir faktördür. Kullanıcı faydaları, kullanıcı maliyetlerindeki azalma olarak tanımlanabilir. Bu çalışmanın amacı, karayollarındaki servis yeteneği kaybı sebebiyle oluşacak zaman kabının maliyetinin belirlenmesidir. Bu amaçla, çeşitli pilot bölgelerde anket çalışmaları yapılarak karayolu kullanıcılarının zaman değerleri araştırılmıştır. Bu bölgeler seçilirken, farklı trafik hacimlerine sahip olmaları, kullanıcılarının farklı gelir düzeylerinden olmasına ve karayolunu kullanan taşıtların farklı özellikler göstermesine özen gösterilmiştir. Anket çalışmaları, Isparta, Adapazarı ve Samsun’da gerçekleştirilmiştir. Sonuç olarak, ilave gecikme maliyeti araştırmasında özellikle otomobil için Yunanistan’a göre benzer maliyetler söz konusu iken otobüs ve kamyon için bulunan değerler daha az olmuştur.

Anahtar Kelimeler

karayolu, kullanıcı zaman maliyeti, servis yeteneği

DETEMINATION OF HIGHWAY USER TIME LOSS COSTS ACCORDING TO PAVEMENT SERVICEBILITY

Öz

Most important mode of transportation is highway in Turkey. After the construction of highways, pavement distresses occur via traffic, climate and environment etc. Outside maintenance activities, rehabilitation activities must be done. Because rehabilitation activities required more cost, it is impossible to interface to all regions to be necessary rehabilitation. It is generally taken into consideration only traffic volume and rehabilitation cost for choosing of rehabilitation regions. But highway user benefits are one of the important factors in priority determining. Highway user benefits can be defined as reduction in highway user cost. The principles aim of this work is investigation of effect to highway user time lost costs because of pavement serviceability loss in Turkey roads. For this aim, highway user time lost costs was investigated with public survey made in pilot cities. These cities were determined according to various traffic volumes, various income levels, and different vehicle dispersions. Selected cities are Isparta, Adapazarı, and Samsun. As a result, traffic user time costs was determined as automobile user costs are similar but bus and truck user costs are low as Greece costs.

Anahtar Kelimeler

highway, user time costs, pavement serviceability

Kaynakça

• COST 337, 2002, Unbound Granular Materials for Road Pavements, Final Report of the Action, European Commission Directorate-General for Energy and Transport, Belgium
• Fwa, T. F., Sinha, K. C., 1992, Quantification of agency and user values of pavement performance, ASCE Journal of Transportation Engineering, Vol. 118, No 1, pp. 84-97.
• Haas, R., Hudson, W. R., Zaniewski, J., 1994, Modern pavement management systems, Krieger Publishing Company, USA
• Papagionnakis, A. T., Delwar, M., 1999, Methodology to Improve Pavement Investment Decisions, Final Report, National Cooperative Highway Research Program, Transportation Research Board, National Research Council
• RIMES, 1999a, Road Infrastructure Maintenance Evaluation Study, Work Package 5, Maintenance Standards and Strategies, Pavement and Structure Management System, Project EC-DG-VIII RTD Programme, Contract No. RO-97-SC 1085/1189
• RIMES, 1999b, Road Infrastructure Maintenance Evaluation Study, Work Package 6, Pilot Trial of the Project and Works Programming Analysis in Greece, Pavement and Structure Management System, Project EC-DG-VII RTD Programme, Contract No. RO-97-SC 1085/1189
• Sayers, M. W., Gillespie, T. D., Paterson, W.D.O., 1986, Guidelines for the Conduct and Calibration of Road Roughness Measurements. World Bank Technical Paper No. 46, The World Bank, Washington DC.