EKONOMİK BÜYÜME VE ENERJİ TÜKETİMİNİN EŞBÜTÜNLEŞME VE NEDENSELLİK İLİŞKİSİ İLE ANALİZİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ

Yıl 2020, , 65 - 71, 31.12.2020

Hayriye Taşcı , Saltuk Ağıralioğlu

https://doi.org/10.30711/utead.796833

Öz

Bu çalışmada Türkiye için enerji tüketimi, enerji verimliliği, sermaye birikimi, Ar-Ge harcamaları ile ekonomik büyümeyi temsil eden Reel GSYH(gayrisafi yurtiçi hasıla) ve nüfus arasındaki ilişki 1985-2018 dönemlerini kapsayan yıllık verilerle incelenmiştir. VECM (Vector Error Correction Model-Vektör Hata Düzeltme Modeli) metodunun kullanıldığı bu çalışmada; uzun dönemli nedensellik testi sonuçları değerlendirildiğinde, enerji tüketimi ile ekonomik büyüme arasında, teknolojik gelişim ile ekonomik büyüme arasında, nüfus ile ekonomik büyüme arasında ve enerji tüketimi ile teknolojik gelişim arasında çift yönlü nedensellik ilişkilerinin geçerli olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Nedensellik testi sonuçları bir bütün olarak değerlendirildiğinde, enerji tüketimi ile ekonomik büyüme arasındaki çift yönlü nedensellik ilişkisinin hem kısa hem de uzun dönemde geçerli olması enerji tasarrufuna yönelik olarak uygulanacak bir politikanın ekonomik aktivitelere zarar verebileceği görülmüştür. Benzer şekilde ekonomik göstergelerdeki olumsuz bir gelişmenin de enerji tüketimini azaltabileceği sonucuna ulaşılmıştır. Bu durumda Ar-Ge harcamalarının henüz ekonomik büyümeye katkı sağlayabilecek boyutlara ulaşmadığı, sermaye stokunu arttırıcı yatırımların GSYH üzerinde pozitif bir etki oluşturduğu sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

EKONOMİK BÜYÜME, ENERJİ TÜKETİMİ, VECM, NEDENSELLİK ANALİZİ

Kaynakça

• KAYNAKÇA 2002 Türkiye Enerji Raporu (s. 97). (2002). Dünya Enerji Konseyi Türk Milli Komitesi.
• Bilginoğlu, M. A. (1991). Gelişmekte Olan Ülkelerde Enerji Sorunu ve Alternatif Enerji Politikaları. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, 9, 122-147.
• Çetintaş, H. (2016). Energy consumption and economic growth: The case of transition economies. Taylor & Francis Group, LLC, 266-273. https://doi.org/10.1080/15567249.2011.633595
• Demirbaş, A. (2001). Energy Balance, Energy Sources, Energy Policy, Future Developments and Energy Investments in Turkey. Energy Conversion and Management, 42, 1239-1258.
• Erdal, G., Erdal, H., & Esengün, K. (2008). The Causality Between Energy Conpsumtion and Economic Growth in Turkey. Elsevier Ltd., 36, 3838-3842. https://doi.org/10.1016/j.enpol.2008.07.012
• Gellings, C. W. (2011). Saving Energy and Reducing CO2 Emissions with Electricity. Taylor & Francis Group.
• Gökmen, A., & Temiz, D. (2014). The Importance and Impact of Fossil and Renewable Energy Sources in Turkey on Business and the Economy. Taylor & Francis Group, LLC, 20. https://doi.org/10.1080/15567249.2010.497795
• Hudson, E. A., & Jorgenson, D. W. (1974). US energy policy and economic growth, 1975-2000. The Bell Journal of Economics and Management Science, 461–514
• Irandoust, M. (2016). The Renewable Energy-Growth Nexus With Carbon Emissions and Technological Innovation: Evidence From the Nordic Countries. Ecological Indicators, 69, 118-125.
• Mangır, F., Karaçor, Z., Konya, S., & Yardımcı, P. (2018). Yenilenebilir Enerji Tüketimi ile Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: OECD Ülkeleri Örneği. ResearchGate, 961-980.
• Ozturk, I. (2010). A Literature Survey on Energy–Growth Nexus. Energy Policy, 38, 340-349.
• Saatçi, M., & Dumrul, Y. (2013). Elektrik Tüketimi ve Ekonomik Büyüme İlişkisinin Dinamik Bir Analizi: Türkiye Örneği. Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 24.
• Seungtaek, L., Yeowon, K., & Wai K, C. (2015). A Statistical Analysis of Effectiveness of Energy Policy in the United States: Incentives vs. Regulations. Procedia Engineering, 118, 1282-1287. https://doi.org/10.1016
• Simmons, R. A., Coyle, E. D., & Chapman, B. (2014). Global Energy Policy Perspectives. Purdue University Press.
• Terzi, H., & Oltulular, S. (2004). Türkiye’ de Sanayileşme ve Ekonomik Büyüme Arasındaki Nedensel İlişki. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 5(2), 219-226.
• Xiaobo, S., Boqiang, L., & Wei, W. (2019). R&D Efforts, Total Factor Productivity, and the Energy Intensity in China. Taylor & Francis Group, LLC. https://doi.org/10.1080/1540496X.2019.1579709
• Yanar, R., & Kerimoğlu, G. (2011). Türkiye’de Enerji Tüketimi, Ekonomik Büyüme ve Cari Açık İlişkisi. Ekonomi Bilimleri Dergisi, 11.