BATI AKDENİZ BÖLGESİ DIŞ TİCARETİNDE MEVSİMSEL FARKLILAŞMA: FRİEDMAN ANALİZİ

Yıl 2017, Cilt: 1 Sayı: 2, 87 - 98, 31.12.2017

Hakan Tunç

https://doi.org/10.30711/utead.347899

Öz

Batı Akdeniz Bölgesi Türkiye ihracatının sadece yüzde birini
gerçekleştirmektedir. Bu çalışmanın amacı Batı Akdeniz Bölgesi ihracat ve
ithalatında,  istatistiksel
olarak anlamlı mevsimsel bir farklılığın varlığını,  Friedman testi yardımıyla tespit etmektir.
Her üç il ihracatında mevsimsel olarak anlamlı bir  farklılık tespit edilirken, Isparta ve Burdur
illeri ithalatında mevsimsel olarak anlamlı bir farklılık tespit edilememiş
Antalya ili ithalatında mevsimsel olarak anlamlı bir farklılık tespit
edilmiştir.

Çalışma göstermiştir ki Batı Akdeniz Bölgesinde,  dış ticarette zaman serileri kullanılarak
uygulamalı bir çalışma yapmak isteyen araştırmacılar sağlıklı sonuçlar
alabilmek için veri setini mevsimsellikten arındırmalıdır. Ayrıca politika
yöneticileri de bölge dış ticaretinin gelişimi için politika uyguladıklarında mevsimsel
farklılıkları dikkate almalıdırlar. 

Anahtar Kelimeler

Batı Akdeniz Bölgesi, Dış Ticaret, Friedman Analizi, Mevsimsel farklılaşma

SEASONAL DIFFERENCES IN FOREIGN TRADE IN THE WESTERN MEDITERRANEAN REGION: FRIEDMAN ANALYSIS

Öz

West Mediterranean region, realized
that  only one percent of Turkey exports.
The purpose of this study is to determine
that a statistically significant seasonal difference in the export and imports
of the Western Mediterranean Region used by the Friedman test. For all tree
city export seasonally when significant difference was detected, no significant
seasonal differences in the imports of Isparta and Burdur were detected, A
seasonally significant difference was detected in the imports of Antalya city. The
study showed that in the Western Mediterranean Region, Researchers who want to
do an applied study using time series in foreign trade, for  get good results, the data set should be
seasonally adjustment. In addition, policy makers should control seasonal
differences when implementing policies for the development of the region's
foreign trade.

Anahtar Kelimeler

West Mediterranean Region, Foreign Trade, Friedman Analysis, Seasonal Differences

Kaynakça

• ALPER C.Emre ve ARUOBA S. Borağan;(2001), “Makroekonomik Verilerin Mevsimsellikten Arındırılması: Türkiye’deki Uygulamalı Araştırmacılara Dikkat Notu” econweb.umd.edu/~webspace/aruoba/research/.../Alper_Aruoba_2001_Turkish.pdf, 22.05.2017
• BAKA, (2014), Batı Akdeniz Dış Ticaret Analizi 2002-2013, Aralık.
• BAKA; (2016), Batı Akdeniz Bölgesi Ekonomik Göstergeler, Mart.
• BOZKURT, Hilal. Yıldız.;(2013), Zaman Serileri Analizi, Ekin Basın Yayım Dağıtım, 2. Baskı, Bursa.
• DEMİRHAN, Aslıhan. Atabek.;(2016), “Dış Ticaret İstatistiklerinde Mevsimsel Anomaliler”, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi ,18(2), ss.471-484.
• GÜRİŞ, Selahattin ve ÇAĞLAYAN, Ebru ve GÜRİŞ Burak (2011), Eviews ile Temel Ekonomietri, Der Yayınları, İstanbul.
• KALAYCI, Şeref (2005), SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri, Asil Yayın Dağıtım, 1.Baskı, Ankara.
• MORGAN, George, A., Nancy. L. LEECH, , GLOECKNER, Gene. W and, Karen. C. BARRET; (2004), Spss for Introductor,.Statistics: Use and Interpretation. Second Edition. London, Lawrance Erlbaum Associates.
• NORHEİM, Theodorsson.;(1987), “Friedman and Quade tests: BASIC computer program to perform nonparametric two-way analysis of variance and multiple comparisons on ranks of several related samples.”, Computers in Biology and Medicine, 17(2), ss.85-99.
• TUİK;(2017), Dış Ticaret İstatistikleri, https://biruni.tuik.gov.tr/disticaretapp/menu.zul, 22.05.2017.
• TUİK;(2017), Mevsim Ve Takvim Etkilerinden Arındırılmış Dış Ticaret İstatistikleri, www.tuik.gov.tr/indir/m_t_metaveri/dti_mv.pdf, 22.05.2017.
• TUSİAD,(2008), Türkiye’de Bölgesel Farklar ve Politikalar, Eylül, 471.
• USLU, Enes. E. ve POLAT, Ö.;(2010), “Türkiye’nin Dış Ticaretinde Mevsimsel Düzeltme”, Journal of Yasar University,18(5), 3117‐3130.
• YOLSAL, Handan.;(2010), “Mevsimsel Düzeltmede Kullanılan İstatistiki Kullanılan Yöntemler Üzerine Bir İnceleme”, e-dergi.marmara.edu.tr/maruoneri/article/download/1012000168/1012000134, 18.05.2017.
• Yaçınkaya, Hakan.,Çılbant, Coşkun.,Özçalık Melih.,(2009), “Avrupa Birliği Sürecinde Türk İmalat Sanayi Dış Ticaretinin Rekabet Gücü:1989-2009 Dönemi VAR Analizi”, Yönetim Ve Ekonomi Yıl:2009 Cilt:16 Sayı:1, s.115-137.