Effects of Factors on Open-End Rotor Yarn Properties

Yıl 2013, Cilt: 18 Sayı: 2, 19 - 35, 01.08.2013

Gözde Buharalı Sunay Ömeroğlu

Öz

Open-end rotor spinning system, which was begun to be used commercially during late 1960s, is now used as successfully as the conventional ring spinning system. Thanks to open-end rotor yarn spinning machines are very suitable to automation and have high production speeds, use of these machines have increased permanently and today open-end rotor yarn spinning in the world has a share of about 30%. In open-end rotor spinning system yarn properties and production are effected from three main parameters. They are material, sliver preparing process and machine parameters. In this system which manufacture with very high-speed and uses a high-tech, parameters must be selected carefully to ensure best yarn quality with high performance in yarn production

Anahtar Kelimeler

Open-End Rotor Spinning, Raw Material Properties, Preparation Processes, Spinning Elements

Open-End Rotor İplik Özelliklerine Etki Eden Faktörler

Öz

İlk olarak 1960’lı yılların sonlarına doğru ticari olarak kullanılmaya başlanılan open-end rotor iplikçiliği, günümüzde konvansiyonel ring iplikçiliği ile birçok yönden boy ölçüşebilecek seviyeye gelmiştir. Open-end rotor iplik makinelerinin otomasyona çok uygun olmaları ve yüksek üretim hızları sayesinde kullanımları sürekli olarak artış göstermiş ve open-end rotor iplikçiliği bugün için dünyada yaklaşık %30 civarında bir paya sahip olmuştur. Open-end rotor iplikçiliğinde elde edilen iplik özellikleri ve üretim başlıca üç grupta toplanan parametrelerden etkilenmektedir. Bu gruplar; hammadde ile ilgili parametreler, şerit hazırlama işlemleri ile ilgili parametreler ve makina parametreleri şeklindedir. Çok yüksek hızlarda üretim yapan ve yüksek bir teknoloji kullanan bu sistemde, iyi kalite değerlerine sahip iplik üretimini yüksek performansla birlikte sağlamak için parametrelerin dikkatli bir şekilde seçilmesi gerekmektedir

Anahtar Kelimeler

Open-End Rotor İplikçiliği, Hammadde Özellikleri, Hazırlık İşlemleri, Eğirme Elemanları

Kaynakça

• Anonim. (1989). Criteria for the selection of spinning components and disturbing factors in rotor spinning, Schlafhorst&CO., Mönchengladbach, 92.
• Anonim. (1991). Rotor eğirmede besleme-iplik kalitesi ve işleme arasındaki korelasyon, Sagem Bülteni.
• Anonim. (2004). Uster Elyaftan Kumaşa Test Cihazları Kataloğu.
• Anonim (2006). Schlafhorst Autocoro 360 Yedek Parçaları ve Belcoro Eğirme Elemanları Kataloğu.
• Arıkan, C.O. (1999). Pamuk open-end ipliği için rotorda yapılan fiziksel değişimlerin eğrilen iplik üzerindeki etkisinin incelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tekstil Mühendisliği Anabilim Dalı, İzmir.
• Ayan, H.E. (2010). Güneydoğu Anadolu bölgesinden elde edilen pamuklardan üretilen ipliğin kalite özelliklerine eğirme makinesi parametrelerinin etkisi, Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tekstil Mühendisliği Anabilim Dalı, Adana.
• Babaarslan, O., Duru, P. (1997). Open-end rotor sisteminde farklı rotor ve düze çeşitlerinin iplik yapı ve özellikleri üzerine etkilerinin araştırılması, Tekstil Teknik Dergisi, 66.
• Babaarslan, O., Duru, P. (2002). Poliester/telef open-end rotor ipliği üretiminde iplik özelliklerine göre optimum açıcı hızının belirlenmesi, Tekstil Maraton.
• Babaarslan, O. (2004). Open-End Rotor İplikçiliği Notları, Çukurova Üniversitesi, Tekstil Mühendisliği Bölümü, Adana.
• Babarslan, O., Erbil, Y. (2005). Open-end rotor iplikçiliğinde düzenin iplik tüylülüğü üzerindeki etkisi, TMMOB Makina Mühendisleri Odası–TMMOB Tekstil Mühendisleri Odası, Tekstil Teknolojileri ve Tekstil Makinaları Kongresi, Gaziantep.
• Babaarslan, O. (2006). İplik Üretim Yöntem ve Makineleri, Ring İplik Eğirme Teknolojisi Ders Notları, Çukurova Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi, Tekstil Mühendisliği Bölümü, Adana.
• Barella, A., Tura, J.M., Vigo, J,P. (1976). An application of mini-computers to the optimization of the open-end spinning process part III: The effect of the rotor diameter on the properties of open-end spun yarns, J.T.I., 67(12), 421-425.
• Bange, M.P., Constable, G.A., Gordon, S.G., Long, R.L., Naylor, G.R.S., van der Sluijs, M.H.J. (2009). FIBREpak from seeds to good shirts, The Cotton Catchment Communities CRC, Australia.
• Baykal, P.D., Babaarslan, O. (2003). Determining an optimum opening roller speed for spinning poliester/waste blend rotor yarns, Textile Research Journal, 73(10), 907-911.
• Baykal, P., Babaarslan, O., Erol, R. (2005). Seçilmiş pamuk/poliester karışımı open-end rotor ipliklerinde düzgünsüzlüğün tahminlenmesi, Tekstil&Teknik Dergisi, 94-202.
• Baykal, P., Babaarslan, O., Erol, R.( 2005). Seçilmiş pamuk/poliester karışımı open-end rotor iplik hatalarının tahmin edilmesi, Tekstil&Teknik Dergisi, 262-268.
• Baykal, P.D., Babaarslan, O., Rızvan, E. (2006). Prediction of strength and elongation properties of cotton/poliester-blended open-end rotor yarns, Fibres&Textiles in Eastern Europe, vol. 14, 1(55), 18-21.
• Baykal, P.D., Babaarslan, O., Rızvan, E.(2007). A statistical model for the hairiness of cotton/poliester blended open-end rotor yarns, Fibres&Textiles in Eastern Europe, vol.15, 4(63), 46-49.
• Bozkurt, Y. (1993). Open-end rotor iplik üretiminde farklı çekim düzelerinin iplik fiziksel parametrelerine etkisinin araştırılması, Tekstil ve Konfeksiyon, 6, 425-433.
• Bozkurt, Y. (1997). Open-end rotor iplik teknolojisinde üretim parametreleri, Pamuk İplikçiliğindeki Gelişmeler ve Sektörel Sorunlar Semineri, İTÜ Makine Fakültesi, Gümüşsuyu/İstanbul.
• Copeland, A.D., Hergeth, H.H.A., Smith, G. (1999). Çekme düzesi formunun open-end ipliği kalitesi üzerindeki etkileri, Tekstil Maraton Dergisi, 6, 38-42.
• Cyniak, D., Czekalski, J., Jackowski, T., Popin, L. (2006). Quality analysis of cotton/poliester yarn blends with the use of a rotor spinning frame, Fibres&Textiles in Eastern Europe, 33-37.
• Deussen, H. (1993). Rotor spinning technology, Schlafhorst Publications, 128, North Carolina.
• Erbil, Y. (2005). Karışım open-end rotor ipliği üretiminde eğirme elemanlarından düzenin iplik kalitesi üzerindeki etkisinin araştırılması, Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tekstil Mühendisliği Anabilim Dalı, Adana.
• Erbil, Y., Babaarslan, O., Baykal, P.D. (2008). Influence of navel type on the hairiness properties of rotor-spun blend yarns. Fibres&Textiles in Eastern Europe, vol.16, 2(67), 31- 34.
• Ercan, M.N. (1983). Open-End (Açık Uç) Rotor İplikçiliği, Ege Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Ders Kitapları Yayınları: 2, 113, İzmir.
• Ernst, H. (1999). Başarılı Kombinasyon: RSB-D 30 cer bandı ve R 20 rotor ipliği, Melliand Türkiye Sayısı, Rieter Spinnereimachinenbau AG, 2, 76-82.
• Gemci, R., Kapuçam, A. (2004). Open-end iplikçiliğinde farklı çapta rotor kullanımının iplik kalitesine etkilerinin incelenmesi, Uludağ Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, Cilt:9, Sayı:1.
• Grosberg, P., Mansour, S.A. (1975). High-speed open-end rotor-spinning, J.T.I., 11, 389- 396.
• Hergeth, PL, Copeland, A., Smith, G. (1999). Open-end eğirmede rotor ile çekme düzesi arasındaki uzaklığın iplik kalitesi üzerindeki etkileri, Tekstil Maraton Dergisi, 1, 34-35.
• Ishtiaque, S.M., Bhortakke, M.K. (1999). An investigation by fractrography into the mechanism of fibre breakage in rotor spinning, J.T.I., 1, 47-58.
• İlbay, İ.İ. (2001). Poliester liflerinin open-end rotor iplik makinesinde eğrilmesi, Yüksek lisans ödevi, Adana.
• Jackowski, T., Chylewska, B., Cyniak, D. (2002). Influence of the spinning process parameters on strength characteristics of cotton yarns, Fibres&Textiles in Eastern Europe, 27-31.
• Kadoğlu, H. (1993). Open-end rotor iplikçiliği ve bazı kalite faktörleri, Tekstil ve Konfeksiyon Dergisi, 1, 31-40.
• Kadoğlu, H. (1993). Open-end rotor iplikçiliğinde iplik özellikleri ile lif özellikleri arasındaki fonksiyonel ilişkilerin tahminlenmesi, Doktora Tezi, Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Bornova/İzmir.
• Kadoğlu, H. (1995). Elmas kaplı rotorların iplik özelliklerine etkileri üzerine bir araştırma, Tekstil ve Konfeksiyon Dergisi, 3, 220-228.
• Kaplan, S. (2003). Open-end rotor iplik kalitesine etki eden makine ve proses paremetrelerinin incelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tekstil Mühendisliği Anabilim Dalı, Isparta.
• Kaplan, S., Araz C., Göktepe Ö. (2006). A multicriteria decision approach on navel selection problem for rotor spinning, Textile Research Journal, 76(12), 896-904.
• Karınca, N.E. (1995). Rotor iplik makinesinde eğirme elemanlarından düze ve rotor kapağının değişiminin pamuk ipliğine etkisi üzerine bir çalışma, Tekstil ve Konfeksiyon, 5, 324-329.
• Kong, L.X., Platfoot, R.A. (1996). Effects of fiber opening on the uniformity of rotor spun yarns, T.R.J., 66(1), 30-36.
• Landwehrkamp, H. (1994). Open-end (rotor) ipliklerinde mukavemet, Tekstil Maraton Dergisi, 1, 39-46.
• Manich, A., De Castellar, D. (1986). Influence of a yarn extractive nozzle on the apparent loss of twist in rotor open-end acyrilic staple spun yarns, T.R.J., 207-211.
• Manohar, S.J., Rakshit K.A., Balasubramanian, N. (1983). Influence of rotor speed, rotor diameter, and carding conditions on yarn quality in open-end spinning, Textile Research Journal, 407-503.
• Nawaz, M., Jamil, N.A., Iftikhar, M., Farooqi, B. (2002). Effect of multiple open end processing variables upon yarn quality, International Journal of Agriculture&Biology, 1560 8530, 256-258.
• Ömeroğlu, S. (1996). Open-end rotor iplik makinasında bazı üretim parametrelerinin iplik özelliklerine etkilerinin incelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tekstil Mühendisliği Anabilim Dalı, Bursa.
• Plastina, A. (2009). Open-end versus ring spun cotton yarns, ICAC Report, 1-2.
• Salhotra, K.R., Chattopadhyay, R. (1984). Loss in fiber tenacity during separation in rotor spinning, T.R.J., 194-197.
• Simpson, J., Murray, M.F. (1979). Effects of combing-roll wire design and rotor speed on open-end spinning and cotton yarn properties, T.R.J., 506-512.
• Simpson, J., Patureau, A.M. (1979). Effect of rotor speed on open-end spinning and yarn properties, T.R.J., 468-473.
• Topalbekiroğlu, M., İnce, M.E., Hosrafoğlu Çoruh, E., Kaynak, H.K. (2007). Pamuk/poliester ve pamuk/akrilik karışımlı open-end rotor ipliklerinde karışım oranının iplik kalite değerlerine etkisi, Tekstil ve Konfeksiyon Dergisi, 2.
• Trommer, G., Brunk, N. (1982). Rotorspinn Verfahren, VEB Fachbuchverlag, 16-22, Leipzig.
• Trommer, G. (1995). Rotor spinning, Deutscher Fachverlag, Main, 177.
• Tülüce, H.T., Vuruşkan, D. (2004). Rotor iplikçiliğinde çekim düzesi formunun ve rotor kaplamasının iplik kalite değerlerine etkisi, Tekstil Teknik Dergisi.
• Ülkü, Ş. (1996). Hazırlık işlemlerinin open-end rotor iplik özelliklerine etkisinin araştırılması, Tekstil Teknik Dergisi, 143, 30-36.
• Ülkü, Ş. (2002). Yeni iplikçilik sistemleri, Uludağ Üniversitesi Yayını, 1-92, Bursa.
• Yapıcılar, C. (2005). Open-end iplik teknolojisi, İstanbul.
• Makale 22.10.2012 tarihinde alınmış, 11.03.2013 tarihinde düzeltilmiş, 13.03.2013 tarihinde
• kabul edilmiştir.