MANUAL OF THE BLACKSMITHS

Yıl 2014, Sayı: 4 - Sayı: 4, 11 - 23, 01.12.2014

Ümit Eker Ünal Zal

Öz

Sweden's relations with the Turkish world throughout the history remained at a more
favorable line than other European countries. The relations between the Swedish-Turkish
world dating back to the 17th century have also been reflected in the academic field. Through
this positive atmosphere, a lot of historical works and document of Turkish language have been
brought into Swedish libraries. One of the centers that has academic interests in Turkic studies
is Lund University, the other is the Uppsala University. The library of Lund University, which
was initially an important place in Turcology, has a valuable collection of Turkish manuscripts.
The majority of the of this collection consists of manuscripts written in Chagatai, Uzbek and
Uighur Turkish. There is also a small number of works in Arabic and Persian collections.
Majority of this collection, including classical and folk literature artifacts, manuscripts on
Islamic issues, legal and historical documents, medical books, trade and Sufi books with the
many documents that describe the Swedish mission activities in the Eastern Turkestan, has
been accumulated by the donation of Turcologist Gunnar Jarring, and other works donated or
sold by the Swedish missionaries and purchased by the university library. In this study, the
content, transliteration and vocabulary of Risāle-i Temürçilik, reproduced by Swedish
missionary Gunnar Hermansson in Yarkand in 1929, will be studied and evaluated.

Anahtar Kelimeler

Gunnar Jarring, Jarring Collection, Manuscripts, Risala-i Temürçilik.

RİSĀLE-İ TEMÜRÇİLİK

Öz

İsveç’in Türk dünyasıyla olan ilişkileri tarih boyunca diğer Avrupa ülkelerine göre daha
olumlu bir çizgide seyretmiştir. Geçmişi 17. yüzyıla kadar uzanan İsveç-Türk dünyası
arasındaki ilişkiler akademik alana da yansımış, bu olumlu havanın etkisiyle Türk diline ait
birçok tarihî eser ve belge İsveç kütüphanelerine getirilmiştir. Bu akademik ilginin olduğu
merkezlerden biri Lund, diğeri ise Uppsala Üniversitesidir. Türkoloji çalışmalarında
başlangıçta önemli bir yeri olan Lund Üniversitesinin kütüphanesinde Türkçe elyazması
eserlerden oluşan değerli bir koleksiyon vardır. Bu koleksiyondaki kitapların çoğunluğu
Çağatay, Özbek ve Uygur Türkçesi ile yazılmış el yazmalarından oluşmaktadır. Koleksiyon
içerisinde az sayıda Arapça ve Farsça eser de bulunmaktadır. Çoğunluğu, Türkolog Gunnar
Jarring, bir kısmı da İsveçli misyonerler tarafından bağışlanan, satılan veya üniversite
kütüphanesi tarafından satın alınan bu koleksiyonun içerisinde klasik ve halk edebiyatı eserleri,
İslamî konulardaki el yazmaları, hukuki ve tarihi belgeler, tıbbi kitaplar, ticaret ve tasavvuf
kitapları ile Doğu Türkistan’daki İsveç misyon faaliyetlerinin anlatıldığı birçok belge
bulunmaktadır. Bu çalışmada, İsveçli misyoner Gunnar Hermansson tarafından 1929 yılında
Yarkent’te çoğaltılan Risāle-i Temürçilik adlı eserin konu, çeviri yazı ve kelime dünyası
üzerinde durularak bir kısım değerlendirmeler yapılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Gunnar Jarring, Jarring Koleksiyonu, El yazmaları, Risāle-i Temürçilik.