Uygur halk şiirinde “siyasi koşaklar” ya da “tarihi koşaklar” diye tasnif
edilen koşak (halk şiiri)lar önemli bir yer tutar. Bu koşaklar Uygur
tarihinde halkın zihni ve vicdanında derin iz bırakmış tarihî şahıslar ve
tarihî olaylarla ilgilidir. Söz konusu koşakların 19. ve 20. yüzyıla ait
kısmında yoğun biçimde Çince unsurlar görülür. Bu unsurların Mançu-Çin
yönetiminin Doğu Türkistan’ı işgalinden sonraki dönemlere ait olduğu
anlaşılmaktadır. Tarihî koşaklarda görülen bu Çince unsurlar, bağlamına
bakıldığı vakit, Mançu-Çin yönetiminin Uygur Türklerine yönelik uyguladığı
baskıcı, zorlayıcı politikalarını yansıtır. Dolayısıyla bu unsurlar yakın
döneme ait Uygur-Çin siyasi ve kültürel ilişkilerinin dilsel tanıkları sayılır.
Bu makalede Uygur tarihî koşaklarındaki Çince unsurların tespit, tasnif ve
tahlili yapılmıştır.
Koşak (folk song/folk poetry) which is sorted out “politic folk songs” or
“historical folk songs” takes an important place in Uyghur folk poetry.
Koşak is related to famous historical people and historical events which left
a deep mark on mind and conscience of society in Uyghur history. Chinese
elements are intensively seen in the part of the mentioned folk songs that
pertains to 19th and 20th century. It is understood that these elements
belong to the periods after that Manchu-China government occupied East
Turkistan. These Chinese elements which are seen in historical folk songs,
considering their contexts, reflect Manchu-China government’s heavy hand
and compeller policy which applied to Uyghur Turks. Hence, these elements
regard as linguistic evidences of political and cultural relationship between
Uyghur and China in the recent time. In this paper, Chinese elements in
Uyghur’s historical folk songs were determined, classified and analyzed.
Diğer ID | JA88HF54GP |
---|---|
Bölüm | Araştırma Makaleleri |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 1 Aralık 2016 |
Gönderilme Tarihi | 1 Aralık 2016 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2016 Sayı: 8 - Sayı: 8 |