Dinî Statü Sahibi Medrese Seydalarının Ve İlahiyat Fakültesi Öğretim Elemanlarının Birbirlerine Bakışı (Diyarbakır Örneği)

Yıl 2014, Cilt: 1 Sayı: 2, 1 - 10, 20.07.2014

Ali Özenç

Öz

The subject of this article is determining the mutual perspectives of Seydas of Madrasa as religious status and instructors from the Faculty of Theology one another with reference to Diyarbakır sample. The purpose of the study is to determine the mutual perspectives of seydas and lecturers one another and the reasons influential in the formation of these perspectives. In the research based on the phenomenological approach, the data obtained by interview and observation technique. According to the collected data, it was found that compared to the instructors seydas are more positive. It was observed that within the process after the proclamation of the Republic some applications of the State were adopted by the local people and thus occurred a negative view about the Faculty of Theology and instructors working in the faculty as it happened in some other institutions of the State

Anahtar Kelimeler

-

Dinî Statü Sahibi Medrese Seydalarının Ve İlahiyat Fakültesi Öğretim Elemanlarının Birbirlerine Bakışı (Diyarbakır Örneği)

Öz

Bu makalenin konusu, Diyarbakır örnekleminden hareketle dinî statü tiplerinden olan Medrese Seydalarının ve İlahiyat Fakültesi Öğretim Elemanlarının birbirlerine bakışının tespit edilmesidir. Çalışmanın amacı da Seydaların ve Öğretim Elemanlarının birbirlerine bakışını hem görev yaptıkları kurumlara hem de birbirlerine yönelik görüşleri üzerinden ortaya koymaktır. Fenomolojik yaklaşıma dayanan bu araştırmada veriler, mülakat ve gözlem tekniği ile elde edilmiştir. Bu verilere göre Diyarbakır’da seydaların, öğretim elemanlarına nazaran daha ön planda olduğu anlaşılmıştır. Cumhuriyet’in ilanından sonraki süreçte Devletin bazı uygulamalarının yöre insanı tarafından benimsenmediği, bunun da devletin diğer kurumları gibi İlahiyat Fakültesine ve burada görev yapan öğretim elemanlarına karşı olumsuz bir bakışa neden olduğu görülmüştür

Anahtar Kelimeler

Dinî Statü, Seyda, Medrese, İlahiyat Fakültesi, Öğretim Elemanı, Diyarbakır

Kaynakça

• Atay, H. (1981), Medreselerin Gerilemesi, Ankara Üniv. İlahiyat Fak. Dergisi, 24, 15-56.
• Aydın, M. Ş. (1987). Medreselerin Gerileyiş Sebepleri Üzerine, Erciyes Üniv. İlahiyat Fak. Dergisi, 4, 321-336. Coşkun, A. (2012). Fenomolojik Din Sosyolojisi : Peter L.Berger, Ana Başlıklarıyla Din Sosyolojisi, ed. Niyazi Akyüz-İhsan Çapcıoğlu, 4.b., Ankara: Grafiker Yayınları, 101-119.
• Çiçek, M. H. (2007). Es-Si’irdi, Molla Halil B.Hüseyin B.Halid El-Ömeri, Uluslararası Siirt Sempozyumu Bildirileri (19-21 Eylül 2006), Siirt, 371-385.
• Elçi, M. S. (2008). Diyarbakır ve Çevresindeki Medreselerde Arapça Eğitimi, (Yayınlanmamış Mezuniyet Tezi), Dicle Üniv. İlahiyat Fak., Diyarbakır.
• Fichter, J. H. (2012). Sosyoloji Nedir? çev. Nilgün Çelebi, Ankara: Anı Yayıncılık.
• Hızlı, M. (2008). Osmanlı Medreselerinde Okutulan Dersler ve Eserler, Uludağ Üniv. İlahiyat Fak. Dergisi, 17(1), 25-46.
• Kahraman, B. (2014). Diyarbakır’ın Toplumsal Yapısı ve Diyarbakır Halkının Toplumsal Kurumlara Bakışı, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Sakarya Üniv. SBE, Sakarya.
• Keskin, Y.M. (2004). Din ve Toplum İlişkileri Üzerine Bir Genelleme, Din Bilimleri Akademik Araştırma Dergisi, 4(2), 7-21.
• Kurucan A. (2012). Medreseler Mektepleşebilir miydi?, Zaman Gazetesi, 9 Şubat 2012.
• Makdisi, G. (1997), İslam Toplumunda Otorite, çev. İsmet Kayaoğlu, Selçuk Üniv. İlahiyat Fak. Dergisi, 7, 109-122.
• Pakiş, Ö. (2007). Doğu Medrese Geleneği ve Molla Halil Es-Si’irdi, Uluslararası Siirt Sempozyumu Bildirileri (19-21 Eylül 2006), Siirt, 386-403.
• Pekasil, T. (2012). Toplumsal Statü Göstergesi Olarak Dini Otorite Tipleri: Şeyh, Molla ve Seyyidler, Bilim, Düşünce ve Sanatta Cizre (Uluslararası Bilim Düşünce ve Sanatta Cizre Sempozyumu Bildirileri), 141-154. Pekasil, T. (2013). Dinî Statü Tiplerinde Farklılaşma: Cizre Örneği Şeyh Molla ve Seyyidler, Tarih Kültür ve Sanat Araştırmaları Dergisi, 2(4), 24-54.
• Sarıkaya, Y. (1997), Medreseler ve Modernleşme, İstanbul: İz Yayıncılık.
• Subaşı, N. (2014). Din Sosyolojisi, İstanbul: Dem Yayınları.
• Şanal, M. (2003). Osmanlı Devleti’nde Medreselere Ders Programları, Öğretim Metodu, Ölçme ve Değerlendirme, Öğretimde İhtisaslaşma Bakımından Genel Bir Bakış, Erciyes Üniv. SBE Dergisi, 14, 149-168. Tan, A. (2012). Kürt Sorunu, 12. b., İstanbul: Timaş Yayınları.
• Tan, E. M. (1981). Toplumbilime Giriş Temel Kavramlar, Ankara: Ankara Üniv. Eğitim Fak. Yayınları.
• Taş, K. (2001). Türk Toplumunun Diyanet İşleri Başkanlığına Bakışı (İstanbul Örneği), (Doktora Tezi), Ankara Üniv. SBE, Ankara. 10