Sağlık Personelinin Tıbbi Uygulama Hataları Üzerine Bir Araştırma

Yıl 2015, Cilt: 2 Sayı: 4, 1 - 14, 20.07.2015

Mevlüt Caymaz

Öz

Sağlık hizmetleri
tüm ülkelerin öncelikli konusu olmakla birlikte, hizmetin sunumu sırasında
yaşanan tıbbi hatalar hem sağlık çalışanlarını hem de hastaları olumsuz şekilde
etkilemektedir. Bu yanlış müdahale ve uygulamaların sonucunda da sağlık
personeli bir takım cezai sorumluluklarla karşılaşmaktadır. Doküman incelemesi
yöntemi ile yapılan bu araştırma ile sağlık personelinin tıbbi uygulama
hataları konusundaki bilgi ve farkındalık düzeylerini arttırmayı ve sağlık
personelinin hukuki sorunlar ile karşı karşıya kalmamaları için almaları
gereken önlemlerin ortaya konulması amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Sağlık Personeli, Tıbbi Uygulama Hataları, Sağlık Hizmeti, Hukuki Sorumluluk

Kaynakça

• Acaroğlu, R. & Aştı, T. (2000). Hemşirelikte Sık Karşılaşılan Hatalı Uygulamalar, C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 4(2): 24.
• Adıgüzel, Z. (2005). Sağlık Personeli-Vatandaş (Hasta) İletişiminin Niteliği ve İletişimi Etkileyen Faktörler Celal Bayar Üniversitesi Tıp Fakültesi Araştırma ve Uygulama Hastanesi Örneği, Yüksek Lisan Tezi, Celal Bayar Üniversitesi Tıp Fakültesi, Manisa.
• Aiken, LH., Clarke, SP., Sloane, DM., Sochalski, JA., Buse, R., Clarke, H., Giovannetti, P., Hunt, J., Rafferty, AM., Shamian, J. Nurses‘ (2002). Reports On Hospital Care İn Five Countries, Cross-National Comparisons, Health Affairs. 20(3): 43-53.
• Alparslan, Ö. & Erdemir, F. (1997). Pediatri Servislerinde Kullanılan Antibiyotiklerin Sulandırılması, Saklanması Ve Hastaya Verilmesi Konusunda Hemşirelerin Bilgi Ve Uygulamalarının Belirlenmesi, C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 1(1):47.
• Arda, H., Ertem, M., Baran, G., & Durgun, Y. (2007). Dicle Üniversitesi Araştırma Hastanesinde Çalışan Hekim ve Hemşirelerin Hasta İletişimi Konusundaki Görüşleri, İ.Ü.F.N. Hem. Dergisi. 15(59):71.
• Aytekin, G. (1998). Uludağ Üniversitesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi Hastane Enfeksiyonlarının İstatistikî Değerlendirilmesi, Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Bursa.
• Birtek, F. (1999). Tıbbi Müdahaleler Açısından Komplikasyon-Malpraktis Ayrımı, İstan¬bul Barosu Dergisi. İstanbul Cilt 81,Sayı 5.
• Çelik, F (2008). Sağlık Kurumlarında İletişim; Hasta ile Sağlık Personeli İletişimi Üzerine Bir Araştırma, Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya. Çetin, E.T (1998). Hastane Enfeksiyonlarının Önemi, Klinik Dergisi, S: 6(3): 23.
• Çınarlı, S. (2013). İdarenin Sağlık Hizmetinin Sunumundan Kaynaklanan Hukuki Sorumluluğu, Orion Yayınları.
• Canpolat, Z. (2011). Hemşirelerde Liderlik ve Örgütsel Bağlılığın Değerlendirilmesi, Doktora Tezi. İstanbul Bilim Üniversitesi, Sağlık bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Chang, KY., Mark, B (2009). Antecedents of Severe and Nonsevere Medication Errors, Journal of Nursing Scholarship. 41(1):74.
• Demir, M. (1990). Vardiya Sistemi İle Çalışan Hemşirelerin Vardiya Sisteminden Kaynaklanan Sorunlar Hakkındaki Görüşleri, Bilim Uzmanlığı Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Hemşirelik Hizmetleri Yönetimi, Ankara.
• Diker, S. (2005). Uşak İl Merkezi Hastanelerinde Çalışan Hemşirelerin Hastane Enfeksiyonlarına İlişkin Bilgi Düzeylerinin Ölçülmesi, Yüksek Lisans Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Afyon.
• Ek, R. O., Dişcigil, G., Başak, O., Kaplan, H., Çeçen, S., & Bozkaya, A. (2006). Kan basıncı ölçüm aletlerimiz ne kadar doğru ölçüyor: kurumsal sürekli bakım programı. Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 7(3): 21.
• Dreschnack-Gavin D, Nelson A, Fitzgerald S, Harrow J, Sanchez-Anguiano A, Ahmed S, Powwel-Cope G (2005). Wheelchair-Related Falls, Current Evidence and Directions for Improved Quality Care, Journal of Nursing Care Quality. 20(2):119.
• Durmaz, A. & Mete, S. (2007). Hastaların Hastaneye Yatmadan Önce Kullandıkları İlaçlara İlişkin Hemşire Notlarındaki İlaç Kayıt Hatalarının İncelenmesi, C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2007;11.
• Filiz, E. (2009). Hastanede Hasta Güvenliği Kültürü Algılamasının ve Sağlık Çalışanları ile Toplumun Hasta Güvenliği Hakkındaki Tutumunun Belirlenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Konya.
• Gökcan, H T. (2014). Tıbbi Müdahaleden Doğan Hukuki ve Cezai Sorumluluk, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2. Baskı.
• Güler, S. (1997). Hemşirelerin Mesleki Yaşamlarında Karşılaştıkları Hukuki Sorunlar ve Başa Çıkma Yolları, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Günay, F. (2008). A.Ü.T.F. Çocuk Sağlığı Ve Hastalıkları Anabilim Dalında Görülen Hastane Enfeksiyonlarının Etyoloji, Epidemiyoloji, Klinik Özellikleri Ve Etkenlerin Duyarlılığı Bakımından İncelenmesi, Tıpta Uzmanlık Tezi, Ankara Üniversitesi Çocuk Sağlığı Ve Hastalıkları Anabilim Dalı, Ankara.
• Günaydın, M., Gürler, B (2008). Hastane Enfeksiyonlarının Kontrolünde Dezenfeksiyon, Antisapsi Ve Sterilizasyon “Das” Uygulamaları, ANKEM Dergisi. 22(4):228.
• Günaydın, M. El Hijyeni ve Dezenfektanların Kullanımı, 2002. www.muratomu.tripod. com/ elhijyeni.pdf, (22.06.2015). Hakeri, H. (2007). Tıp Hukuku, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
• Hakeri, H. (2007). Tıp Hukukunun Temel Kavramları, Roche Sağlık Hukuku Günleri 1. İstanbul.
• Hayran, M. & Akalın, H (1993). Hastane Enfeksiyonları, Ankara, E. Güneş Yayınevi.
• Hendrich, A. (2006). PatientSafetyandQuality Healthcare, Inpatient Falls: Lessons From The Field. 3: 26.
• Karan, İ. (1999). Hastanelerde Fiziksel Ortamın Hastalar Üzerindeki Etkilerinin Araştırılması, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Kaushal, R.,Bates, DW., Landrigan, C., Mckenna, KJ., Clapp, M., Federico, F., Goldmann, D (2001). Medication Errors and Adverse Drug Events in Pediatrics İnpatients, JAMA, V; 285(16): 2116.
• Koh, SSL., Manias, E., Hutchinson, AM., Donath, S., Johnston, L (2008). Nurses' Perceived Barriers to The Implementation of A Fall Prevention Clinical Practice Guideline In Singapore Hospitals, BMC Health Services Research. 2008; 8.
• Mayo, AM. & Duncan, D (2009). Nurse Perceptions of Medication Errors: What We Need To Know For Patient Safety, Journal of Nursing Care Quality. 19: 213.
• Mete, S. & Ulusoy, E. (2006). Hemşirelikte İlaç Uygulama Hataları, Hemşirelik Forum Dergisi. 39.
• Meurier, CE., Vincent, CA., Parmar, DG. (1997). Learning From Errors in Nursing Practice, Journal of Advanced Nursing. 26:77.
• Öğün B. (2008). Ameliyathanede Hasta Güvenliğinin İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Cerrahi Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalı, Ameliyathane Hemşireliği, İstanbul.
• Postnote. Infection control in health care settings, 2005. http://www.parliament.uk /documents/upload/ POSTpn247.pdf (21.06.2015).
• Rogers, EA., Hwang, W., Scott, LD., Aiken, LH., Dinges, DF. (2004). The Working Hours of Hospital Staff Nurses and Patient Safety, Health Affairs. 23(4): 208.
• Roter, DL, Stewart M, Putnam SM., Lipkin M. &Stiles, W. (1997). Communication Patterns of Primary Care Physicians. JAMA. 277: 354.
• Safran, N. (2004). “Hemşirelik ve Ebelikte Malpraktis”, Doktora Tezi, İstanbul, İ.Ü. Adli Tıp Enstitüsü Sosyal Bilimler Anabilim Dalı, Doktora Tezi.
• Savaş, H. (2009). Tıbbi Müdahale Hataları, Ankara.
• Sağlık Bakanlığı 22 Mayıs 2014 tarih ve 29007 sayılı Sağlık Meslek Mensupları İle Sağlık Hizmetlerinde Çalışan Diğer Meslek Mensuplarının İş Ve Görev Tanımlarına Dair Yönetmelik.
• Sezgin, B. (2007). Kalite Belgesi Alan Hastanelerde Çalışma Ortamı ve Hemşirelik Uygulamalarının Hasta ve Hemşire Güvenliği Açısından Değerlendirilmesi, Doktora Tezi, Sağlık Bilimler Enstitüsü, Hemşirelikte Yönetim Anabilim Dalı, İstanbul.
• Tababet ve Şuabatı San'atlarının Tarzı İcrasına Dair Kanun’un 72. Maddesi.
• Temel, M. (2005). Sağlık Personelini İlgilendiren Önemli Bir Konu: Malpraktis, Hemşirelik Forum Dergisi.
• Tutuarima JA, Meulen V, Haan RJ, Straten A, Limburg M (1997). Risk Factors for Falls of Hospitalized Stroke Patients, American Heart Association. Stroke. 28:299.
• Uludağ, A (2001). Sağlık Hizmetlerinde Halkla İlişkiler, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Konya.
• Ulutaşdemir, N., İpekçi, N., Dokur, M. &Dağlı, Ö. (2008). Hemşirelik Öğrencilerinin Hastane Enfeksiyonlarından Korunmaya Yönelik Bilgilerinin ve Sağlık İnanç Kuramına Göre Davranışlarının Değerlendirilmesi, Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi. 3: 97.
• Uyer, G. Hemşire-Hasta İletişimi ve İletişimin Hasta Yönünden Önemi, Türk Klinik Tıp Etiği. 8: 92.
• WHO, Consulation on Hospital infection Prevalence Survey, Geneva. 1986.
• Wilke, A. & Gündeş, SG. (2001). Türkiye‘de Enfeksiyon Kontrol Programları ve Uygulamaları, Aktüel Tıp Dergisi. 6:4.
• 11.04.1928 Tarih ve 1219 sy. Tababet ve Şuabatı San’atlarının Tarzı İcrasına Dair Kanun madde 1, Resmi Gazete, Tarih:14.4.1928, s. 863.
• 13.01.1960 tarih ve 4/12578 sy. Bakanlar Kurulu Kararı, 23.01.1953 tarih ve 6023 sy. Kanuna dayanılarak çıkartılmıştır. (RG Tarih:19.02.1960, S. 10436 ).
• 2827 sayılı Nüfus Planlaması Hakkında Kanun, RG Tarih: 27.05.1983, S. 18059.
• Sağlık Bakanlığı,“22 Mayıs 2014 tarih ve 29007 sayılı Sağlık Meslek Mensupları İle Sağlık Hizmetlerinde Çalışan Diğer Meslek Mensuplarının İş ve Görev Tanımlarına Dair Yönetmelik”. National Patient Safety Foundation (NPSF), Stand up For Patient Safety, 2003. www.npsf.org/html/resources.html (21.12.2014).
• The Joint Commision on Accredition of Healtcare Organizations (JCAHO), Sentinel Event Statistics, 2006.
• www.jointcommission.org/Library/TM_Physicians/tmp_11_06.htm, (21.05.2015).