Uluslararası Hukukta Kitle İmha Silahları ve Silahsızlanmaya Yönelik Girişimler

Yıl 2016, Cilt: 3 Sayı: 6, 15 - 28, 20.07.2016

Tuğba Doğanalp

Öz

II. Dünya Savaşında sadece ABD'nin tekelinde olan nükleer silahlar
giderek birçok ülkeye yayılmıştır. ABD ve SSCB nükleer silahların meydana
getireceği tehlikenin farkına varmış ve bunu önlemek için girişimlerde
bulunmuşlardır. Bu girişimler ışığında bu silahların yayılmasını önlemek için
birçok antlaşma imzalanmıştır. Bu antlaşmalardan en etkili ve en kapsamlısı
Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Antlaşmasıdır. Uluslararası hukukta
silahsızlanma kavramı giderek daha da önemli bir hal almaktadır. Silahsızlanma
görüşmelerinin temel çıkış noktası uluslararası barış ve güvenliği sağlamaktır.
Birleşmiş Milletler çerçevesinde yürütülen görüşmelerdeki temel amaç ta budur.
Silahsızlanma istikrar ve daha güvenli bir yaşamı ifade etmektedir. Bu
çalışmada, uluslararası hukukta kitle imha silahları ve silahsızlanma üzerine
yapılan antlaşmalar ele alınmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kitle İmha Silahları, Nükleer Silahlar, Silahsızlanma, Birleşmiş Milletler, Uluslararası Hukuk

Kaynakça

• Alper, G. (2011). “Dünyadaki Silahsızlanma Çalışmaları ve Türk Dış Politikasına Yansımaları”. Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İzmir.
• Altıner, S. (2009). Uluslararası Hukukta Kuvvet Kullanma Yasağı. Çankaya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Arı, T. (2008). Uluslararası İlişkiler ve Dış Politika. Marmara Kitap Merkezi Yayıncılık, 7.baskı, Bursa.
• Ay, D. (2006). “Kitle İmha Silahları (Radyoaktif, Biyolojik ve Kimyasal) ve Alınacak Tedbirler”. Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gebze.
• Bıyıklı, M. (2012). Türkiye’nin İttifak Politikası Ve Katıldığı Uluslararası Güvenlik İttifakları (1928-938).Yeni Fikir Dergisi, Sayı 9.
• Bilge, S. (1945). Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme”. Ankara Üniversitesi Siyasi Bilgiler Fakültesi Dergisi, Cilt 20, Sayı 4. Cevizliler, E. & Öncü, A.S. (2015). Birinci Dünya Savaşı’ndan Sonra Avrupa Barışı İçin Önemli Bir Adım: LocarnoKonferansı,sbe.giresun.edu.tr/fileadmin/user...7.../Birinci_Duenya_Savasi.pdf,(09,06,2015).
• Dağcı, K. (2007). Atilla Sandıklı (Ed.), Satranç Tahtasında İran “Nükleer Program”. Tasam yayınları, 1. Baskı, İstanbul.
• Denk, E. (2011). “Bir Kitle İmha Silahı Olarak Nükleer Silahların Yasaklanmasına Yönelik Çabalar”. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, Cilt 66, Sayı 3.
• Doğan N. (2004). Yeni Dünya Düzeni Bağlamında Uluslararası Sistem, Nato’nun Rolü ve Türkiye’nin Stratejik Konumu. Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, KTMÜ Yayınları: 53,Süreli Yayınlar Dizisi: 14, Sayı: 10, Bişkek . Doğan, Ş. (2012). İran'ın Nükleer Programı Ve Uluslararası Hukuk Açısından Değerlendirilmesi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Trabzon.
• Ekber K.H. (2012). “Kitle İmha Silahları Bağlamında Ortadoğu: Sorunlar ve Beklentiler”, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Edirne.
• Elik, S. (2013). “Nükleer Teknoloji ve Kitle İmha Silahlarının Yayılması Sorunu Ekseninde Türkiye-İran İlişkilerine Sistematik Bir Yaklaşım 1945-2013”. Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi /Journal of Turkish World Studies, XIII/2.
• Fındık, İ. (2012). “Kitle İmha Silahları Terörizmi ve Caydırıcılık Stratejisinin Kitle İmha Silahları Terörizmine Uygulanabilirliliği”. Kara Harp Okulu Savunma Bilimleri Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Hakkı, M. (1993). Çağdaş Dünya Uluslararası Güvenlik Stratejileri ve Silahsızlanma. Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. http://tr.wikipedia.org/wiki/Cenevre_Protokol%C3%BC
• http://www.msb.gov.tr/asad/AskeriMevzuat/Uluslararasi_Antlasmalar/Silahli_Catisma_Hukuku/
• http://www.turkcebilgi.com/locarno_antla%C5%9Fmas%C4%B1
• Ismakhanbetova, A. (2013). Orta Asya Bölgesinde Nükleer Silahsızlanma: Kazakistan Örneği, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• İşbilen, E. (2009). Nükleer Satranç, Ozan Yayıncılık, İstanbul.
• Karabulut, N. (2007). İki Genel Savaş Arası Dönemde Silahsızlanma Konferansları ve Türkiye (1923-1939). İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Kılıç, H. (2007). İbrahim Günel, Nükleer Santraller ve Nükleer Güvenlik. http://www.emo.org.tr/ekler/41620f0f3d14e6b_ek.doc (28.05.2015).
• Kılıçkaya, A. (2010). Silahsızlanmanın Uzaya Etkisi ve Uzay Güvenliği. Havacılık ve Uzay Teknolojileri Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Levent, S. (2009). Cumhuriyet Gazetesine Göre II. Dünya Savaşı Öncesi Türk basınında Japonya (1933–939). Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• mebk12.meb.gov.tr/meb.../24082047_uluslararaslikilerdersnotu.pdf ( 15.05.2015)
• Oğuz, Ş. (2014). “Soğuk Savaş Sonrası Dönemde NATO'nun Nükleer Silah Politikasının Uluslararası Güvenliğe Etkileri Ve Türkiye”. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara.
• Oran, B. (2002). Türk Dış Politikası-Kurtuluş Savaşından Bugüne Bulgular, Belgeler (1919-1980), Yorumlar, İletişim Yayınları, Cilt 1, 6.Baskı.
• Özdemir, A. (2013). “Uluslararası Sistemdeki Etkin Aktörlerin İran'ın Nükleer Programına Yaklaşımları”. Harp Akademileri Strateji ve Stratejik Araştırmalar Ana Bilim Dalı, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul.
• Özgür, S. (2006). Geleceğe Yönelen Tehdit? Kitle İmha Silahları, 1. Baskı, IQ Kültür Sanat Yayıncılık, İstanbul. Reshetnikova, V. (2008). “1960'lardan Bu Yana Nükleer Silahsızlanma Alanında Yaşanan Gelişmeler”. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Sancak, K. (2013). Güvenlik Kavramı Etrafındaki Tartışmalar ve Uluslararası Güvenliğin Dönüşümü. Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 6, Sayı 6.
• Usta, E.Y. (2010) Start Öncesi Ve Sonrası Nükleer Durum-1,05.05.2010,http://tr.caspianweekly.org/genc-dusunce/86-genc-dusunce/1728-start-oencesi-ve-sonras-nuekleer-durum-1.html,(20.05.2015)