TURİZM SEKTÖRÜNDE ÜST DÜZEY YÖNETİCİLERİN DEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ İLE FIRSATÇI VE ARAŞTIRMACI YENİLİKÇİLİK STRATEJİLERİ ARASINDA İLİŞKİ

Yıl 2019, Cilt: 4 Sayı: 7, 48 - 62, 30.06.2019

Abdurrahman Çalık Abdulkadir Gümüş Abdullah Oğrak

Öz

İşletmelerin uzun süre rekabetçi kalabilmeleri, uyguladıkları
stratejilere bağlıdır. İşletme yaşam süresini artıran ve rekabeti etkileyen
birçok yöntem ve teknik bulunmakla birlikte, yenilikçilik stratejileri bu
yöntemlerin başında gelmektedir. İlgili yazında yenilikçilik stratejileri ile
işletme performansı arasındaki ilişkiyi inceleyen birçok araştırmaya
rastlanmakla birlikte, turizm işletmeleri üzerine odaklanan çalışmaların sınırlı
olması göze çarpmaktadır. Bu araştırma ile turizm işletmelerinde görevli üst
düzey yöneticilerin demografik özelliklerinin fırsatçı yenilikçilik ve
araştırmacı yenilikçilik stratejileriyle ilişki olup olmadığını tespit etmektir.
Araştırmada anket yöntemi kullanılmıştır. Araştırma için kolayda örneklem
yöntemi seçilmiştir. Kocaeli ve Sakarya illerinde faaliyet gösteren 107 turizm
işletmesine anket gönderilmiş, geri dönüş sağlayan 80 turizm işletmesi
analize dâhil edilmiştir. Araştırma sonucunda, yöneticilerin demografik
özellikleri ile fırsatçı ve araştırmacı yenilikçilik stratejileri arasında ilişki
olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Yenilikçilik, Araştırmacı Strateji, Fırsatçı Strateji, Turizm, Liderlik

Kaynakça

• AKDOĞAN, A. KALE E. (2011)‘,Konaklama İşletmelerinde Örgüt İçi Faktörlerin Yaratıcılık ve Yenilikçilik Performansına Etkisi’ NEÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 1 (2011) 165- 186
• AKGÜNDÜZ, Y. (2007). ‘Otel İşletmelerinin Uyguladıkları Rekabet Stratejileri: İstanbul’da Faaliyet Gösteren 5 Yıldızlı Otel İşletmeleri Üzerine Bir Araştırma.’ Çanakkale Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale.
• ANDERSON, N.,ve KİNG, N. (1993). ‘Innovation in organizations’. In C. L. Cooper, & I. T. Robertson (Eds.),International review of industrial and organizational psychology (Vol. 8, pp. 1– 34). Chichester: Wiley.
• AVCI, U. ve TOPALOĞLU, C. (2009), ‘Hiyerarşik Kademelere Göre Liderlik Davranımlarını Algılama Farklılıkları: Otel Çalışanları Üzerinde Bir Araştırma,’ KMU İİBF Dergisi cilt: 11 sayı:16, ss.1-20.
• AYGEN, S. (2006), ‘İşletmelerde Yenilik Yönetimi Sürecinde Örgüt Yapılarında ve Hizmet Tasarımlarında Yaşanan Dönüşümler: Antalya İli Beş Yıldızlı Konaklama İşletmelerinde Ampirik Bir Araştırma ve Hizmet Tasarımı Önerisi’. Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Konya.BATMAN, O. (2008), Otel İşletmelerinin Yönetimi, Değişim yayınları, İstanbul.
• BOZKURT Ö, GÜRAL M (2013), ‘Modern Liderlik Tarzlarının Yenilik Stratejilerine Etkisini Belirlemeye Yönelik Bir Çalışma’ Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. Cilt/Vol.: 13 Sayı/No: 4 (1-14)
• DAMANPOUR F VE EVAN, W W (1984 ), Organizational İnnovations And Performance The Problem Organizational Lag Administrative Science Quarterly 29 392 4009
• ERASLAN, H., BULU, M. VE BAKAN, İ. (2008), Kümelenmeler ve İnovasyona Etkisi: Turizm Sektöründe Uygulamalar. SOİD Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi 5 (3): 15-50.
• ERYILMAZ, M. (2005), Bireylerin Bölüm Bazlı Bolluk Algılarının Yüksek Düzeyde Olduğu Durumlarda, Örgütsel Yapı Unsurlarının Yenilik Süreci Üzerine Etkileri. Akdeniz Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi (9): 79–92
• GUPTA A.K, SMİTH K.G, SHALLEY C.E (2006), The İnterplay Between Exploration And Exploitation. Acaddemy Management Journal. vol: 49:693–706.
• GÜLEŞ, H. K. VE BÜLBÜL, B. (2004), ‘Toplam Kalite Yönetiminin İşletmelerde Yenilik Çalışmalarına Katkıları’. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 1/2004: 115–129.
• HE, Z. L. WONG, P. K. (2004), ‘Exploration and Exploitation: An Empirical Test Of The Ambidexterity Hypothesis’. Organization Science, vol15, 481-494.
• JANSEN, J.J; VAN DEN BOSCH, F.A., E VOLBERDA, H.W.(2006), ‘Exploratory Innovation, Exploitative Innovation,and Performance: Effects Of Organizational Antecedents And Environmental Moderators’. Management Science, vol:52, pp.1661-1674.
• KALE, E. Y. VE BİRDİR, S. (2010), Otel İşletmelerinde Yenilikçi Hizmetler. SOİD-Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi 7 (2): 30–40.
• LİNDER, J.C., JARVENPAA, S. AND DAVENPORT, T.H. (2003), ‘Towards an innovation sourcing strategy.’ MIT Sloan Management Review 44(4), 43-49.MARCH, J.G. (1991), “Exploration And Exploitation İn Organizational Learning”, Organization Science, Vol. 2 No. 1, Pp. 71-87
• MOM, T. J. M, V. BOSCH, F. A. VOLBERDA,J (2007), ‘Investigating Managers’ Exploration And Exploitation Activities: The İnfluence of Top-Down, Bottom-Up, and Horizontal Knowledge İnflows’, Journal of Management Studies, vol:44, pp.910–931.
• SHARADİNDU P and SHARMA (2009), ‘Organizational Factors For Exploration And Exploitation: A Conceptual Review’, Global Business And Management Research: An International Journal (Gbmr) Vol. 1, No. 2, Pp. 1-18
• TANER, B. VE ÇETİN, Ş. (2006 ), ‘Ağırlama İşletmelerinde Başarılı Lider Yönetici Tipolojisi: Kavramsal Bir Çalışma’ Seyahat ve Otel. İşletmeciliği Dergisi, (2) 4: 14-21.
• TERZİOVSKİ, M. (2004), ‘Assessment of Innovation Capability Models toCreate Innovation Driven Companies’, Australian Research Council DiscoveryProject, The University of Melbourne, Australia.