21.Yüzyılın İlk Çeyreğinde Sosyo-Politik Arka Planı ile Millet ve Milliyetçilik

Yıl 2020, Cilt: 5 Sayı: 9, 57 - 91, 30.06.2020

Erden Kişi

Öz

Kökeni, anlamı ve kapsamı üzerine kesin bir tanıma varılmayan milliyetçilik, 21. Yüzyılda ihtişamını ve önemini koruyan bir ideoloji olmaya devam etmektedir. Genel hatları ile milliyetçiliğin kökenine yönelik çalışmaların büyük çoğunluğu 18. Yüzyıl Kıta Avrupa’sını ve Fransız İhtilalini işaret etse de milliyetçiliğin kökeni daha eski dönemlere gitmektedir. 20. Yüzyıla gelindiğinde imparatorlukların yerini ulus devletlere bırakmasında milliyetçilik ideolojisin büyük bir rol üstlendiği görülmüştür. Savaşlara, devrimlere ve toplumsal evrimlere sebep olan bir ideoloji olarak milliyetçilik, günümüz dünyasının en önemli ideolojilerinden biridir. Özelikle küreselleşme teorisyenlerinin postmodern dönemde milliyetçiliğin anlamını yitireceğinin ifade etmelerine karşın, milliyetçilik 21. Yüzyılda kendini evrime eden ve farklı ideolojilerle entegre olabilme özelliğini gün yüzüne çıkaran bir ideoloji olmuştur. Gün geçtikçe kapsamı ve anlamı konusunda farklı tanımlar ortaya konulsa da vurgulanması gereken en önemli gerçeklik; Milliyetçiliğin tarihinin insanlık tarihi kadar eski olduğu ve insanlık tarihinin gideceği yere kadar serüvenine devam edeceğidir. Nihayetinde bu çalışmada; milliyetçilik ideolojisinin kökenine, toplumlar için ne gibi anlamları olduğuna, kapsamına ve post modern dönemde farklı ideolojilerle olan diyalektik iletişimine dikkat çekilecektir. Ayrıca milliyetçilik üzerine ortaya atılan tezlere değinilecek ve dünyanın farklı bölgelerinde milliyetçilik ideolojisinin üstlenmiş olduğu roller analiz edilmeye çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Millet, Milliyet, Milliyetçilik, Kimlik, Ulus Devlet

Kaynakça

• Akıncı, Abdulvahap (2014), Osmanlı Devleti’nde Milli Kimlik İnşasında Okul, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı 19, 2014, Sayfa 1-24.
• Akıncı, Abdulvahap (2013), Osmanlı-Türk Milli Kimliğinin Oluşmasında Rusya Türkleri, Göçler ve Türkoloji Çalışmalarının Rolü, Akademik Bakış Dergisi, sayı 38.
• Akıncı, Abdulvahap (2014), Milliyetçilik Kuramları, C.Ü. İktisadi İdari Bilimler Dergisi, Cilt 15, Sayı 1.
• Aktürk, Şener (2006), Etnik Kategori ve Milliyetçilik: Tek-Etnili, Çok-Etnili ve Gayri Etnik Rejimler, Doğu Batı Düşünce Dergisi, ISSN:1303-7242, Sayı: 38.
• Alkan, M. Nail (2015), Avrupa’da Yükselen Irkçılık: Pegida Örneği, Akademik Bakış, Cilt 8, Sayı 16.
• Amoah, Michael (2011), Nationalizm, Globalizm and Africa, Palgrave Macmillan, New York.
• Anderson, Benedict (2017), Hayali Cemaatler, Savaşır İ. (Çev.), Metis Yayınları İstanbul.
• Arsstrong, John A. (1982), Nations Before Nationalism, The University of North Caroline Press, Caroline.
• Balibar, Etienne (1991), Ulus Biçimi: Tarih ve İdeoloji, Wallerstain, I. (Der.), Metis Yayınları, İstanbul.
• Breuilly, John, Approaches to Nationalizm, Balakrishman, G. (Der). Mapping the Nation. Verso, Londra&New York.
• Carr, E. Hallett (2015), Milliyetçilik ve Sonrası, Akınhay, O. (Çev.), İletişim Yayınları, İstanbul.
• Çağatay, Soner (2006), Islam, Secularism and Nationalism in Modern Turkey, Routledge, New York.
• Calhoun, Craig (1993), Nationalizm and Ethnicity, Annuel Review of Sociology, 19.1, 211-239.
• Doyle, Don. H. and Marco A. Pomplona (2006), Nationalism in The New World, The Universty of Georgia Press, London.
• Ertan, Temüçin f. ve Örs, Orhan (2018), Milliyetçiliğin Müphemliği: Milliyetçilik Nedir?. Ankara Üniversitesi Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü Dergisi, Sayı: 62, Bahar, 39-84.
• Evera, S. Van (1994), Hypotkeses on Nationalism and War. International Security, 18.4, 5-39.
• Fishman, Joshua. A, Nationality-Nationalism and Nation-Nationism. Offprint From Language Problems of Developing Nations, 68-3, 39-51.
• Gellner, Ernest (2016), Milliyetçiliğe Bakmak, Coşar, S.- Özertürk, S. (Çev.) İletişim Yayınları, İstanbul.
• Gellner, Ernest (1983), Nations and Nationalisms, Oxford Blackwell, New York.
• Gökalp, Emre (2007), Milliyetçilik: Kuramsal Bir Değerlendirme, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 7, Sayı 1, 279-298.
• Greenfeld, Liah (2012), Nationalism, The Wiley- Blackwell Encyclopedia of Globalization.
• Hanioğlu, M.Sükrü (1998), Turkey Beyond Natioanalism; Towards Post- İdentities, Kieser, H-L. (Der.) I.B.Tauris, New York.
• Heywood, Andrew (2013), Küresel Siyaset, Uslu, N.- Özdemir, H. (Çev.), Adres Yayınları, Ankara.
• Hobsbawm, E.J. (2010), Milletler ve Milliyetçilik. Akınhay, O. (Çev.), Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• Hobsbawn E. J. (1993), 1780’ den Günümüze Milletler ve Milliyetçilik: Program, Mit ve Gerçeklik, Akınhay, O. (Çev.), Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• Karpat, Kemal H. (2011), Osmanlıdan Günümüze Orta Doğuda Millet, Milliyet, Milliyetçilik. Boztemur, R. (Çev.), Timaş Yayınları. İstanbul.
• Keyman, E. Fuat and Gümüşçü, Ş. (2014), Democracy, İdentitiy and Foreign Policy; Hegemony Through Transformation, Palgrave Macmillan, New York.
• Leoussi, Athena. S. (1998), Nationalizm and Classicism: The Classical Body as National Symbol in Nineteenth – Century England and France, Palgrave Macmillan, London.
• Macola, Giacomo (2010), Liberal Nationalizm in Central Africa: A Biography of Harry Mwaanga Nkumbula, Palgrave Macmillan, New York.
• Naathans, Eli (2004), The Politics of Citizenship in Germany: Ethnicity, Utility and Nationalism. Berg Publishers, New York.
• Özkırımlı, Umut (1999), Milliyetçilik Kuramları Eleştirel Bir Bakış, Sarmal Yayınevi, İstanbul.
• Rangelov, Iavor (2014), Nationalizm and Rule of Law. Cambridge University Press, New York.
• Smith, Anthony D. (2013), Milliyetçilik, Hüsrev Yolsal, Ü. (Çev.), Atıf Yayınları, Ankara.
• Smith, Anthony D. (2002), Ulusların Etnik Kökeni, Bayramoğlu, S -Kendir, H. (Çev.), Dost Kitapevi, Ankara.
• Tibi, Bessam (1998), Arap Milliyetçiliği, Temiz, T. (Çev.), Yöneliş Yayınları, İstanbul.
• White, Joshua Searle (2001), The Psychology of Natiomnalism, Palgrave Macmillan, New York.