Singer’ın Mutlak Yoksulluğun Çözümüne Yaklaşımında Sorumluluk ve Haklar Sorunu

Yıl 2021, Sayı: 14, 39 - 54, 27.12.2021

Nurevşan Marş

https://doi.org/10.47124/viraverita.1000219

Öz

Bu çalışmada mutlak yoksulluk ve gıdaya erişim sorununa karşı geliştirilen felsefi yaklaşımların başında gelen Peter Singer’ın çözüm önerisi ele alınmaktadır. Singer’ın açlığı ve mutlak yoksulluğu önlemek için öne sürdüğü ahlaki ödev ve bu ödevden doğan sorumluluklarımızın hak temelli bir anlayışla bağdaşıp bağdaşamayacağı tartışılmıştır. Bir yandan, Singer kimsenin mutlak yoksulluktan ölmemesi gerektiğini savunmaktadır; bir bakıma, açlıktan ve yoksulluktan ölmenin o insanların yaşam hakkının elinden alınması anlamına geldiğini işaret eder. Diğer yandan, açlık ve yoksulluk sorununu temel haklara erişim sorunu olarak ele almamaktadır. Singer’ın temel insan haklarını göz ardı ettiği katiyen söylenemez ancak tok olanların açlara yardım etmesiyle sorunun çözüleceğini düşünmesi; gıdaya erişimin ve sağlıklı yaşam koşullarının yaşam hakkı kapsamında bir hak olarak talep edilmemesi ve mutlak yoksulluktan mustarip olanların mutlak zenginlerin inayetine terk edilmesini ima edebilir. Buradan yola çıkarak, bu çalışmada Singer’ın mutlak yoksulluk sorununu, temel bir hak olan gıdaya erişim hakkı ve yaşam hakkı bağlamında ele almaması onun sorumluluk anlayışının bir eksikliği olarak değerlendirilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Peter Singer, Mutlak Yoksulluk, Sorumluluk, Yardım, Gıdaya Erişim Hakkı

Kaynakça

• Bilen, M. , Şan, M. K. & Aydın, M. K. (2005). Yoksulluk Sorunu Üzerine . Bilgi Sosyal Bilimler Dergisi , (1) , 1-26 . Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/bilgisosyal/issue/29119/311518
• Ensari, S. (2010). TÜİK’in Yoksulluk Analizleri Üzerine. Maliye ve Finans Yazıları , 1 (87) , 9-15 . Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/mfy/issue/16293/170825.
• Kerestecioğlu, F. (2010). Hak Mı, İnayet Mi? Hak Almak, Hak Vermek, Yardımseverlik ve Kurtarıcılık Üzerine Bir Deneme. Hukuk Felsefesi ve Sosyal Arkivi, (ed. Hayrettin Ökçesiz ve Gülriz Uygur), İstanbul Barosu yay., 227-234.
• Kibar, S. (2010). Eşitlik Olmadan Adalet Olur Mu? , Hukuk Felsefesi ve Sosyal Arkivi, (ed. Hayrettin Ökçesiz ve Gülriz Uygur), İstanbul Barosu, 253-261.
• Kibar, S. (2017). Böcek Yemenin Nesi Yanlış? ÇAKÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 8, Sayı:1: 96-113.
• Kibar, S. (2017). Dört Bireyci Kuramın Toplumsal Adalet Sorunu Ele Alışlarındaki Temel Varsayımlarının Bir Eleştirisi. Kaygı 28, 1-16.
• Kibar, S. (2018). Peter Singer. Modern Felsefe Tartışmaları, (ed. Eray Yağanak). İstanbul: Sosyal Yayınları, 175-203.
• Kuçuradi, (2011). İnsan Hakları: Kavramları ve Sorunları. Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu.
• Nathanson, S. (1993). Patriotism, Morality, and Peace. ABD: Rowman and Littlefield Publishers Inc.
• Nozick, R. (2001). Anarchy, State and Utopia. ABD: WileyBlackwell.
• Parkan, B. (2007). Önsöz. II: Uygulamalı Etik Kongresi Bildiriler Kitabı. Ankara: Dumat Ofset.
• Pogge, T. (2001). Eradicating Systemic Privety: Brief for a Global Resources Dividend. Journal of Human Development, 2 (1), 59-77.
• Singer, P. (1972). Famine, Affluence, and Morality. Philosophy and Public Affairs, Vol. 1, No. 3, 229-243.
• Singer, P. (2015). Pratik Etik (Üçüncü Basım çev. Nedim Çatlı). İstanbul: İthaki.