Syncope Through Gemination in Turkish: Exploring the Role of Sufficiently Identical Flanking Consonants

Yıl 2023, Cilt: 4 Sayı: 1, 89 - 105, 30.06.2023

Halil İskender

https://doi.org/10.58306/wollt.1289904

Cited By: 2

Öz

This paper investigates the interplay of syncope and gemination in modern Standard Turkish, underlining the crucial function of sufficiently identical flanking consonants (SIFCs) in this process. Syncope, typified by the elimination of a vowel within specific phonological contexts, holds the potential to give rise to gemination. A thorough analysis of varied spoken language data uncovers the conditions that govern syncope, countering prevalent literature which postulates syncope as a lexical process; instead, our findings suggest it to be phonological in nature. Attention is then directed towards syncope-induced gemination, emphasizing the catalytic role of SIFCs. This focus further underscores the indispensable role that SIFCs perform in facilitating this complex process. Moreover, the unique interplay between syncope and the potential for gemination is systematically explored, disclosing intricate patterns of consonant interaction within the Turkish language. The findings suggest that Turkish phonology exhibits a compelling alignment with gemination language characteristics, yielding thought-provoking insights into phonological processes such as vowel deletion and consonant gemination. The results of this novel research initiative contribute significantly to the expanding body of studies on syncope and gemination, shedding light on the intricate interplay between the two in Turkish, while also providing insights for the examination of analogous phenomena in other languages.

Anahtar Kelimeler

syncope, gemination, sufficiently identical flanking consonants, Turkish

Türkçede İkizleşme Kaynaklı Orta Ünlü Düşmesi: Yeterince Özdeş Çevre Ünsüzlerin Süreçteki Yerinin Tespiti

Öz

Bu makalede, çağdaş Ölçünlü Türkçedeki orta ünlü düşmesi ve ikizleşme etkileşimi tetkik edilerek yeterince özdeş çevre ünsüzlerin (YÖÇÜ) süreçteki mühim işlevi dikkatlere sunulmuştur. Muayyen ses bilimsel bağlamlarda bir ünlünün silinmesini ifade eden orta ünlü düşmesi, bazı durumlarda ünsüz ikizleşmesine yol açabilmektedir. Muhtelif konuşma dili verilerinin kapsamlı bir tahlili neticesinde orta ünlü düşmesini yöneten koşulların tespit edilmesiyle sürecin sözlükselliğini ikrar eden alanyazındaki genel kabulün aksine orta ünlü düşmesinin ses bilimsel bir olgu olduğu gösterilmiştir. Daha sonra, orta ünlü düşmesi kaynaklı ikizleşmeye yol açan koşullar nizami bir şekilde incelenmiş ve YÖÇÜ’lerin süreçteki katalizör etkisi gözler önüne serilerek bu karmaşık süreçteki vazgeçilmez yeri vurgulanmıştır. Dahası, orta ünlü düşmesi ile muhtemel ikizleşmeler arasındaki benzersiz ilişkinin incelenmesiyle Türkçedeki ünsüz örüntüleri değerlendirmeye dahil edilmiştir. Bu çalışmanın bulguları, ünlü silinmesi ve ünsüz ikizleşmesi gibi ses bilimsel süreçlere dair düşündürücü içgörüler sunarken Türkçenin ses biliminin ikizleşmeye meyyal dillerle uyumlu vasıfları haiz olduğunu ortaya koymaktadır. Bu yenilikçi çalışmanın sonuçları, orta ünlü düşmesi ve ikizleşme üzerine yapılan çalışmaların giderek genişleyen hacmini daha da zenginleştirmektedir. Türkçedeki orta ünlü düşmesi ve çevre ünsüzlerle etkileşimlerine ışık tutmaya çalışılan bu araştırmanın diğer dillerdeki muadil olguların incelenmesi için de katkı sunacağı ümit edilmektedir.

Anahtar Kelimeler

orta ünlü düşmesi, ikizleşme, yeterince özdeş çevre ünsüzler, Türkçe

Kaynakça

• Baković, E. (2005). Antigemination, assimilation and the determination of identity. Phonology, 22(3), 279-315.
• Banguoğlu, T. (1959). Türk grameri: sesbilgisi. Türk Tarih Kurumu Basımevi.
• Blust, R. (2001). Some remarks on stress, syncope, and gemination in Mussau. Oceanic Linguistics, 40(1), 143-150.
• Crystal, D. (2008). A dictionary of linguistics and phonetics (6th ed.). Wiley-Blackwell.
• Deny, J. (1955). Principes de grammaire turque (“Turk” de Turquie). Adrien-Maisonneuve.
• Ediskun, H. (1963). Yeni Türk dilbilgisi: Dil, sesbilgisi, şekilbilgisi, cümlebilgisi. Remzi Kitabevi.
• Ergin, M. (1962). Türk dil bilgisi. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi.
• Foster, J. F. (1969). On Some Phonological Rules of Turkish [Doctoral dissertation, University of Illinois at Urbana-Champaign]. IDEALS @ Illinois. https://www.ideals.illinois.edu/items/60362
• Gencan, T. N. (1966). Dilbilgisi. Türk Dil Kurumu.
• Göksel, A., & Kerslake, C. (2005). Turkish: A comprehensive grammar. Routledge.
• Gouskova, M. (2003). Deriving economy: Syncope in Optimality Theory [Doctoral dissertation, University of Massachusetts Amherst]. ProQuest Dissertations & Theses Global.
• Harris, J. (1983). Syllable structure and stress in Spanish: A nonlinear analysis. MIT Press.
• Hooper, J. (1976). Word frequency in lexical diffusion and the source of morphophonological change. In W. Christie (Ed.), Current progress in historical linguistics: Proceedings of the second international conference on historical linguistics (pp. 96-105). North Holland.
• Howe, D., & Pulleyblank, D. (2004). Harmonic scales as faithfulness. Canadian Journal of Linguistics/Revue canadienne de linguistique, 49(1), 1-49.
• İskender, H. İ. (2008). Vowel-zero alternation in Turkish [Unpublished master’s thesis]. Boğaziçi University.
• Kenstowicz, M. (1994). Phonology in Generative Grammar. Blackwell.
• Kornfilt, J. (1986). Stem-penultimate empty Cs, compensatory lengthening, and vowel epenthesis in Turkish. In E. Sezer & L. Wetzels (Eds.), Studies in Compensatory Lengthening (pp. 79-96). Foris.
• Lees, R. B. (1961). The phonology of modern standard Turkish. Indiana University; Mouton & Co.
• Lewis, G. (1967). Turkish grammar. Oxford University Press.
• Loporcaro, M. (2015). Vowel Length from Latin to Romance. Oxford University Press.
• McCarthy, J. J. (1986). OCP effects: Gemination and antigemination. Linguistic Inquiry, 17(2), 207-263.
• Odden, D. (1988). Anti antigemination and the OCP. Linguistic Inquiry, 19(3), 451-475.
• Özsoy, A. S. (2004). Türkçenin yapısı 1: Sesbilim. Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi.
• Redhouse, J. (2000). Redhouse Sözlüğü: Türkçe/Osmanlıca-İngilizce [Redhouse Dictionary: Turkish/Ottoman-English] (Redhouse Editorial Board Ed.). Redhouse Yayınevi.
• Scheer, T. (2004). A lateral theory of phonology: What is CVCV, and why should it be? Mouton de Gruyter.
• Steriade, D. (1988). Reduplication and syllable transfer in Sanskrit and elsewhere. Phonology, 5(1), 73-155.
• Swift, L. B. (1962). A reference grammar of modern Turkish. Indiana University; Mouton & Co.
• Turgay, T. (2020). Classifier constructions of Turkish [Unpublished doctoral dissertation]. Boğaziçi University.
• Türk Dil Kurumu. (2011). Güncel Türkçe Sözlük. Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Yavaş, M. (1980). Vowel and consonant harmony in Turkish. Glossa, 14(2), 189-211.