Stoacı Yaşam Felsefesi Modern Aile Sorunlarına Bir Çözüm Sunabilir Mi?

Yıl 2025, Sayı: Aile Yılı Özel Sayısı, 61 - 73, 18.12.2025

Tuba İlhan Dalar

Öz

Öz
Bu çalışma, Stoacılığın temel ilkelerine değinerek, stoacı yaşam felsefesinin modern aile sorunlarına potansiyel bir çözüm sunup sunmayacağını incelemektedir. Stoacılık, Antik Yunan ve Roma dönemlerinde ortaya çıkan bir felsefi akımdır ancak etkisi zamansız olup günümüzdeki birçok kişisel gelişim alanlarda da uygulanmaktadır. Stoacılığın temel ilkesi bireylerin erdemli bir yaşam arayışı sunmaktır, bu öğreti çerçevesinde bireylerin nasıl duygusal dengeyi sağlaması gerektiğine ve iç huzuru bulmaya yönelik önemli öğretiler önermektedir. Günümüzde hızlı gelişen teknoloji ve yaşam temposu ile modern aileler çeşitli zorluklarla karşı karşıya kalmaktadır (iletişim eksiklikleri, olumsuz ekonomik koşullardan dolayı ortaya çıkan yüksek stres, bireysel ve mali beklentilerin karşılanmaması gibi). Bu bağlamda, Stoacı felsefenin temel ilkleri olan duygusal denge, erdemli yaşam, zorluklarla baş etme, sakin kalma, sorumluluk, görev bilinci, empati ve değerlerin yansıtılması, aile içi ilişkilerin güçlendirilmesine katkı sağlayabilir. Buradan hareketle çalışma, modern aile portesinde sıkça görülen iletişimdeki zorluklarla baş edememe, kendini kontrol edememe gibi aile içinde yaşanılan krizlerde Stoacı felsefenin nasıl yanıt verebileceğini ve bu felsefenin aile üyeleri arasında empati, anlayış ve dayanışmayı nasıl teşvik edebileceği sorgulamaktadır. Sonuç olarak, Stoacı yaşam öğretilerinin, günümüz modern aile içi sorulanlarına yönelik pratik bir çerçeve sunarak, aile üyelerinin daha sağlıklı bağlar kurmasına yardımcı olabilecek bir rehber olarak kabul edilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Stoacılık , modern aile , ilişkiler , erdemli yaşam , felsefe

Etik Beyan

Yazar, herhangi bir çıkar çatışması bulunmadığını beyan eder.

Could Stoic Philosophy Offer a Solution to Modern Family Problems?

Öz

Abstract
This study examines the fundamental principles of Stoicism and examines whether its philosophy of life offers a potential solution to modern family problems. Stoicism is a philosophical movement that emerged in Ancient Greece and Rome, but its influence is timeless and is still applied in many areas of personal development today. Stoicism’s fundamental principle is to encourage individuals to pursue a virtuous life. Within this framework, it offers important teachings on how individuals can achieve emotional balance and find inner peace. Today, with rapidly developing technology and the fast pace of life, modern families face various challenges (such as lack of communication, high stress due to adverse economic conditions, and failure to meet individual and financial expectations). In this context, the fundamental principles of Stoic philosophy—emotional balance, virtuous living, coping with challenges, remaining calm, responsibility, sense of duty, empathy, and reflecting values—can contribute to strengthening family relationships. Based on this, the study explores how Stoic philosophy can address family crises, such as communication difficulties and lack of self-control, which are frequently seen in the modern family portrait. It also explores how this philosophy can foster empathy, understanding, and solidarity among family members. Ultimately, Stoic life teachings are considered as a guide that can provide a practical framework for addressing the challenges faced within modern families and help family members establish healthier bonds.

Anahtar Kelimeler

Stoicism , modern family , relationships , virtous living , philosophy

Kaynakça

• Aurelius, M. (2025). Kendime Düşünceler. XXIV. Basım. (Çev. Y. E. Ceren). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Allen, K. J., (2023). STOACILIK: Duyguları Yönetmek, Korkunun Üstesinden Gelmek ve Modern Yaşamda Bilgelik ve Sakinlik Geliştirmek İçin Rehberlik. USA: Lightning Source Inc.
• Arnold. E. V. (1911). Roman Stoicism. Cambridge: Cambridge University Press.
• Baudrillard, J. (2021). Tüketim Toplumu. (Çev. N. Tutal ve F. Keskin). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Çapak, İ. (2007). Stoğa Mantığı ve Farabiye Etkisi. Ankara: Araştırma Yayınları.
• Eco, U. & Fedriga, R. (2022). Felsefe Tarihi 2: Hellenizmden Augustinus’a. 2. Baskı. (Çev. L. T. Basmacı). İstanbul: Alfa Felsefe Yayıncılık.
• Epiktetos. (2021). Düşünceler ve Konuşmalar. 6. Baskı. (Çev. B. Toprak). İstanbul: İnkilap ve Aka Kitabevleri. Han, B. C. (2023). Yorgunluk Toplumu. (Çev. S. Yalçın). İstanbul. İnka Kitap.
• Holiday, R. & Hanselman S. (2021). Stoacının Günlüğü: Kendine Hâkim olma, Sabır ve Bilgelik Üzerine 366 Düşünce. (Çev. D. Alp). İstanbul: Pegasus Yayınları.
• Özdemir, M. (2021). Geç Stoa Döneminde “Etik” Sorununu Foucault Gözüyle Okumak. FLSF (Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi) Sayı 31. ss. 393-412.
• Nietzsche, F. (2011). Böyle Buyurdu Zerdüşt. (Çev. F. Aydın). İstanbul: Sis Yayıncılık.
• Nietzsche, F. (2022). Eco Homo. Can Yayınları.
• Russell, B. (1969). Batı Felsefesi tarihi. Antik Çağ. (Çev. M. Sencer). İstanbul: Kitaş Yayınları.
• Seneca, L. A., (2024). Mutlu Yaşam Üzerine ve Yaşamın Kısalığı Üzerine. (Çev. C. C. Çevik). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Seneca, L. A., (1999). Ahlak Mektupları. 2. Baskı. (Çev. T. Uzel). Ankara: Türk tarih Kurumu Basımevi.
• Seneca, L. A., (2025). Bilgeliğin Sarsılmazlığı Üzerine ve İnziva Üzerine. (Çev. C. C. Çevik). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Wenley. R. M. (1924). Stoicism and Its Influence. Boston.
• Skirbekk, G. & Gilje, N. (2006). Antik Yunan’dan Modern Döneme Felsefe Tarihi. 3. Baskı. (Çev. E. Akbaş – Ş. Mutlu). İstanbul: Kesit Yayınları.