MEMBERS OF THE TURKISH GRAND NATIONAL ASSEMBLY FACING THE WITHDRAWAL OF IMMUNITY

Yıl 2024, Sayı: 49, 193 - 207, 20.09.2024

Kadir Aktaş

Öz

TBMM’DE HAKLARINDA DOKUNULMAZLIĞIN KALDIRILMASI KARARI VERİLEN ÜYELER

Öz

Bu çalışmada Birinci Meclisten günümüze dokunulmazlığı kaldırılan milletvekilleri, bunlara isnat edilen suçlar, yapılan kovuşturmaların neticesi, milletvekillerinin partilere göre dağılımı ve mensubu olduğu partinin iktidardaki veya muhalefetteki durumu (siyasal durumu) özet olarak yansıtılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Yasama Dokunulmazlığı, Milletvekili, Türkiye Büyük Millet Meclisi

Kaynakça

• Aktaş, Kadir, TBMM Uygulaması Anlatımıyla Yasama Dokunulmazlığı, Adalet Yayınevi, Ankara, 2009.
• Akyol, Taha, Atatürk’ün İhtilal Hukuku, Doğan Kitap Yayıncılık, 2012, İstanbul.
• Alatlı, Ertuğrul, 09 Mart 1971 Anti-Emperyalist Baascı Darbe Girişimi, Alfa Yayınları, İstanbul, 2002.
• Altay, Özcan - KAYATEKIN, Beyhan, “Türkiye’de Yasama Dokunulmazlığı”, TBMM ARMER, 2016. Erişim:https://armer.tbmm.gov.tr/webortak/arastirma/KYSB_R_18167_ Turkiyede_ve_AB_Ulkelerinde_Yasama_Sorumsuzlugu_ve_Dokunulmazligi.pdf. Anayasa Mahkemesi Kararları, Kararlar Bilgi Bankası, https://anayasa.gov.tr/ media/6822/1969-1-nrm.pdf.
• Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, İkinci Daire, Leyla Zana ve Diğerleri Davası, Başvuru No: 2932/04, https://hudoc.echr.coe.int/tur Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, İkinci Bölüm, Dicle ve Sadak / Türkiye Davası, (Başvuru No. 48621/07, https://hudoc.echr.coe.int/tur
• Başgı̇l, Ali Fuat, 27 Mayıs İhtilali ve Sebepleri, Yağmur Yayınevi, İstanbul, 1966.
• Bayraktar, Köksal, Siyasal Suç, Fakülteler Matbaası, İstanbul, 1982.
• Demı̇r, Eyyüp, DEP’ten BDP’ye Kürt Dejavusu Dokunulmazlık, Orion Yayınları.
• Dunbay, Seda, Türk Parlamento Tarihinde Yasama Sorumsuzluğu ve Dokunulmazlığı, XII Levha Yayıncılık, 2013.
• Euronews, “Ahmet Türk portresi”, 20.8.2019, https://tr.euronews. com/2019/08/20/ahmet-turk-portresi-cezaevlerinden-cozum-sureci-aktorlugune- siyasi-hayat-dep-hadep-pkk
• Hürriyet Gazetesi, “Hasan Mezarcı Cezaevinden Çıktı”, 6.6.2001, https:// www.hurriyet.com.tr/gundem/hasan-mezarci-cezaevinden-cikti-38376480
• Hürriyet Gazetesi, “Mehmet Ağar Tahliye Oldu”, 30.4.2013, https://www. hurriyet.com.tr/gundem/mehmet-agar-tahliye-oldu-23162279
• Habertürk Gazetesi, “Yargıtay tarafından Susurluk cezası onanan Sedat Bucak milletvekili olabilir mi?”, 22.06.2007, https://www.haberturk.com/gundem/ haber/26869-bucak-kaldirim-operasyonu-siyasi-komplo
• Hürriyet Gazetesi, “DYP’li Aykurt’a Beraat”, 18.12.1998, https://www. hurriyet.com.tr/gundem/dypli-aykurta-beraat-39053538
• Hürriyet Gazetesi, “Pişkinsüt Beraat Etti”, 24.10.1998, https://www.hurriyet. com.tr/gundem/piskinsut-beraat-etti-39044372
• Hürriyet Gazetesi, “Meclis Koltukları’ Davası Sanıklarına Af”, 07.11.2001, https://www.hurriyet.com.tr/gundem/meclis-koltuklari-davasi-saniklarina- af-38278695
• Hürriyet Gazetesi, “Eski TURBAN Müdürü Bilgin Beraat Etti”, 12.6.2001, https://www.hurriyet.com.tr/gundem/eski-turban-muduru-bilgin-beraat- etti-39248332
• İnan, Süleyman, “1949’da İnönü ve Bayar’a Suikast İddiası: Reşat Aydınlı Olayı”, Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi, Sayı 11, 2005, https://dergipark. org.tr/tr/download/article-file/233279
• İslam, Nadir Latif, Türkiye’de Gensoru ve Meclis Tahkikatı, Kardeş Matbaası, Ankara, 1966.
• Meclisi Mebusan Zabıtları, https://www.tbmm.gov.tr/kutuphane-tutanaklara- erisim
• Meclis Yıllıkları (1929-1957), TBMM Yayınları, TBMM Açık Erişim Sistemi, https://acikerisim.tbmm.gov.tr/home.
• Milliyet Gazetesi, “Karayalçın Beraat Etti”, 1.6.1999, https://www.milliyet. com.tr/siyaset/karayalcin-beraat-etti-5248015
• Orbay Rauf, Siyasi Hatıralar, Özgün Yayınevi, İstanbul, 2.Baskı, 2005.
• Ohaberbu Web Sitesi, “Ajanlıktan yargılanan ilk CHP’li vekil Enis Berberoğlu değil!”, https://malumhaber.wordpress.com/2017/01/11/ajanliklanan-ilk-chpli- milletvekili-enis-berberoglu-degil/
• Sevinç, Murat, Türkiye’de Milletvekillerinin Dokunulmazlıkları, Kırlangıç Yayınevi, Ankara, 2004.
• TBMM Tutanakları, https://www.tbmm.gov.tr/kutuphane-tutanaklara-erisim.
• TBMM Gizli Celse Tutanakları, https://www.tbmm.gov.tr/kutuphane- tutanaklara-erisim
• TBMM Yıllıkları, “Dahili Nizamname ve Notlar” Devre 10, 1.11.1958, TBMM Açık Erişim Sistemi, 1957, https://acikerisim.tbmm.gov.tr/home..
• TBMM Anayasa ve Dahili Nizamname, TBMM Matbaası, 1.B, 25 Ekim 1961.
• Tuğluoğlu, Fatih, “1960’larda Bildirilerle Darbe Tartışmaları: Milli Devrim Ordusu Örneği”, Atatürk Yolu Dergisi, https://dergipark.org.tr/en/download/article- file/1971953.