Kazak Türkleri ve Türkiye Türkleri Arasındaki Kültürel Benzerlikler ve Farklılıklar

Yıl 2022, , 119 - 129, 18.06.2022

Aliya Bostanova

https://doi.org/10.29228/yazitdergisi.9

Cited By: 1

Öz

Kültür, insanların, toplumların yaşayış biçimlerini anlatır. Gündelik ve sosyal hayattaki davranışlarımızı oluşturan kültür kavramı geçmişten geleceğe maddi ve manevi insanlık değerlerini içine alan ayrıca o kültürün içerisinde yaşayan bir kişiye çevresi tarafından aktarılan bir köprü kurar. Kültür kavramı, bir devletin, milletin yönetim şeklinden adalete, eğitimden, gelenek ve göreneklere kadar bütün konuları içine alır. Bu çalışmada ortak tarihi geçmişe de sahip olan Kazak Türklerinin ve Türkiye Türklerinin kültürlerinin, geleneklerinin, sosyal yaşamları, gündelik hayatları, her iki toplum tarafından da sahip çıkılan değerler; yeme-içme, evlilik, saygı, aile ilişkileri, insan ilişkileri ve bayramlar gibi konularda iki toplum arasındaki kültürel benzerlikler ve farklılıkları gösteren davranışlar açıklanacaktır. Bu iki benzer toplum, nelere sempati duyar, nelere karşı tepki gösterir ve bu noktalardaki benzerlikler, farklılıklar nelerdir, daha önce benzer olan şimdi değişen değerler ve bunların sebepleri nelerdir gibi sorulara cevaplar ortaya konulmaya çalışılacaktır. Orta Asya topraklarında uzun yıllar bir arada yaşayan, yaşadıkları yere kendi adlarını veren Türk toplulukları, çeşitli sebeplerden dolayı (bu sebeplerin başında toprakların yetmemesi gösterilir) yapılan göçlerin de etkisiyle Doğu ve Batı olarak dağılıp yayılmışlardır. Bu yayılmanın etkisiyle yapılan kültür alışverişlerinden günümüze kadar hangi değerler hâlâ devam ettirilmekte, hangileri değişmiş bunların bilgisi verilecektir.

Anahtar Kelimeler

kültür, Kazak kültürü, Türk kültürü, benzerlikler, farklılıklar

Cultural Similarities and Differences between Kazakh Turks and Turkiye Turks

Öz

Culture tells about the way people live, the way societies live. The concept of culture, which forms our behavior in everyday and social life, creates a bridge that is passed through the past into the future, into the values of material and spiritual humanity, and to a person who lives within that culture by its environment. The concept of culture covers everything from the way a state, the way people rule, to justice, education, tradition and traditions. In this study, the cultures, traditions, social lives, daily lives, values owned by both societies of Kazakh Turks and Turkish Turks who have a common history; eating-drinking, marriage, respect, family relations, the cultural similarities and behaviors of the two communities will be explained on issues such as human relations and holidays. These two similar societies will try to answer questions such as what they sympathize with, what they react to, and what are the similarities, differences in these points, what are the same values now and what are the causes of them. Turkish communities, who have lived in central Asia for many years, named after themselves where they live, have spread out in the East and West, with the influence of migrations made for various reasons (such as the lack of land at the beginning). From cultural exchanges to cultural exchanges that have been influenced by this spread to the present day, what values are still being maintained and which have changed will be informed of them.

Anahtar Kelimeler

culture, Kazakh culture, Turkish culture, similarities, differences

Kaynakça

• Aşkar, Sibel (2021). Kazak Türkçesinde Evlilikle İlgili Söz Varlığı. Yüksek Lisans Tezi. Denizli: Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Bayat, Fuzuli ve Cicioğlu, M. Nurullah (2008). “Türklerde Cenaze Törenleri Bağlamında Mevlid Okuma Geleneği”. Manas Üni. SB Dergisi, 10(19): 147-155.
• Demir, Bahar ve Topbaşoğlu, Keziban (2016). “Türk ve Rus Halklarında Eskimeyen Gelenek Düğün”. Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi SBE Dergisi, 2(1): 1-18.
• Demirci, Hikmet ve Bürkütbayeva, Şınaray (2020). "Kazak Misafirperverliği: Ülüş, Misafir Ağırlama ve Tabak Kültürü". Milli Folklor, 126: 198-209.
• İsmail, Zeyneş (2002). Kazak Türkleri. Ankara: Yeni Türkiye Yayınları.
• Kozgambayeva, G. vd. (2021). “Kazak Kültüründe ‘Yedi Ata’ Kavramı ve Yedi Kuşağa Kadar Evliliğin Yasaklanması Geleneği”. Milli Folklor, 129: 45-57.
• Nauanova, Gülzana (2020). “Kazak Türklerinde Sünnet Töreni”. Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergi, 47: 139-145.
• Özdemir, Aşur (2015). “Kazak Kültüründe Jarapazan”. Türk Dünyası Dil ve Edebiyat Dergisi, 40: 121-146.
• Shadkam, Zubaid (2021). "Sosyal Antropoloji Yaklaşımlarına Göre Kazaklarda Akrabalık Kavramı”. Milli Folklor, 131: 113-122.
• Şimşir, Nahide (2008). Kazak Tarihi ve Kültürü Araştırmaları. İstanbul: IQ Kültür Sanat Yayıncılık.
• Toprak, Abdulhamit (2019). “Türk Kültüründe Misafirperverlik ve Sofra Açmak/ Sofra Çekmek (Samsun Örneği)”. Mecmua, 7: 74-81.
• Turumbetova, Janagül (2017). “Kazak Aile Yapısında Gelinin Rolü”. Milli Kültür Araştırmaları Dergisi, 1(2): 40-46.
• Tylor, Edward Burnett (2016). “Kültür Bilimi”. Çev. Esra Dabağcı. ViraVerita E-Dergi, 4: 91-110.
• URL-1: “Kültür”. https://sozluk.gov.tr/ (Erişim: 29.04.2022).
• URL-2: “Etik: Yaşlılara Saygı”. https://youtu.be/3ly3S9V3tF0 (Erişim: 22.12.2021).
• URL-3: “Türkistan'da yeni bir TV kanalı açılacak”. https://egemen.kz/article /265577-turkistanda-dganha-telearna-ashylady (Erişim: 20.12.2021).
• Ünal, Fatih. (2008). “Kazak Türklerinde Defin Merasimi ve Aş Verme Geleneği”. Bilig, 45: 103-130.
• Zijderveld, Anton C. (2013). Kültür Sosyolojisi Kültür Sosyolojisine ve Metodolojisine Giriş. Çev. Kadir Canatan. İstanbul: Açılımkitap.