Loneliness in Ferit Edgü’s Stories

Yıl 2025, Cilt: 5 Sayı: 2, 385 - 402, 21.12.2025

Tuba Kıraç

https://doi.org/10.59902/yazit.1797697

Öz

Loneliness, a multifaceted concept with a dual structure, is not only a physical state but also an emotional, mental, and social phenomenon. It can be experienced and perceived in different forms depending on personal experiences, psychological states, cultural structure, and social changes. The feeling of loneliness, which has been addressed and attempted to be defined in many disciplines such as psychology, sociology, philosophy, and literature, has been seen by some as a deficiency, a source of pain, and a negative phenomenon, while others have considered it a necessary state for introspection and for realizing one's existence. In Ferit Edgü’s short stories, loneliness is addressed within the framework of existential questioning, alienation, lack of communication, depression, escape, and the search for meaning experienced by the modern individual. The author’s characters experience loneliness both as an individual internal state and as a result brought about by modernity. For them, loneliness is sometimes an escape, sometimes a protest, sometimes an existential entrapment, sometimes a chosen, and sometimes an imposed reality. In this article, the nature, types, causes, and effects of loneliness are examined in detail, focusing on the reflections of the concept in Ferit Edgü’s stories.

Anahtar Kelimeler

Loneliness , miscommunication , existentialism , escape , modern individual

Ferit Edgü’nün Öykülerinde Yalnızlık

Öz

İkili bir yapıya sahip çok yönlü bir kavram olan yalnızlık, sadece fiziksel bir durum olmayıp aynı zamanda duygusal, zihinsel ve toplumsal bir olgudur. Kişisel deneyimlere, psikolojik durumlara, kültürel yapıya ve toplumsal değişimlere göre farklı biçimlerde yaşanıp algılanabilir. Psikoloji, sosyoloji, felsefe, edebiyat gibi birçok disiplinde ele alınıp tanımlanmaya çalışılan yalnızlık duygusu, kimilerine göre bir eksiklik, acı kaynağı, negatif bir olgu olarak görülmüş kimilerine göre ise insanın anlam arayışı ve varoluşunu gerçekleştirmede içe dönüş için gerekli bir durum olarak değerlendirilmiştir. Ferit Edgü’nün öykülerinde yalnızlık modern bireyin yaşadığı varoluşsal sorgulamalar, yabancılaşma, iletişimsizlik, bunalım, kaçış ve anlam arayışı çerçevesinde ele alınır. Yazarın öykü kişileri yalnızlığı hem bireysel bir içsel durum hem de modernitenin doğurduğu bir sonuç olarak yaşarlar. Onlar için yalnızlık bazen bir kaçış, bazen bir protesto, bazen varoluşsal bir sıkışma, bazen tercih edilen bazen de dayatılan bir gerçekliktir. Bu makalede yalnızlığın ne olduğu, türleri, nedenleri ve etkileri detaylı bir şekilde incelenerek kavramın Ferit Edgü’nün öykülerindeki yansımalarına odaklanılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Yalnızlık , iletişimsizlik , varoluşçuluk , kaçış , modern birey

Kaynakça

• Akatlı, Füsun (1998). Öykülerde Dünyalar. İstanbul: Boyut Yayıncılık.
• Alberti, Fay Bound (2023). Yalnızlığın Biyografisi. Çev. Ebru Kılıç. İstanbul: Albaraka Yayınları.
• Baş, Selma (2018). Ferit Edgü’nün Eserlerinde Kafkaesk Dünya. Ankara: Grafiker Yayınları.
• Borgna, Eugenio (2024). Ruhun Yalnızlığı. Çev. Meryem Mine Çilingiroğlu. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Cuşa, Hasan (2022). “Melih Cevdet Anday'ın Şiirlerinde Yabancılaşmanın Dayanılmaz Yalnızlığı”. Filolojide Araştırma ve Değerlendirmeler. Ankara: Gece Kitaplığı, s. 29-42.
• Deveci, Mutlu (2012). Ferit Edgü Varoluş ve Bireyleşme. İstanbul: Sel Yayıncılık.
• Doğan, Melike (2024). Felsefi Bir Problem Olarak Yalnızlık. Yüksek Lisans Tezi. Eskişehir: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Doğan, Nesrin (2020). Ferit Edgü’nün Eserlerinde Yabancılaşma. Yüksek Lisans Tezi. Kayseri: Erciyes Üniversites,i Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Edgü, Ferit (1979). “Edgü: Ben Gerçekteki Düşle Düşteki Gerçeğin Yazarıyım. Düşsüz İnsanın Yarını Yoktur.” Milliyet Sanat, 324: 10-12.
• Edgü, Ferit (2016). Leş Toplu Öyküler. İstanbul: Sel Yayıncılık.
• Edgü, Ferit (2017). Şimdi Saat Kaç. İstanbul: Sel Yayıncılık.
• Edgü, Ferit (2019). Avara Kasnak. İstanbul: Alfa Yayınları.
• Güneş, Mehmet (2011). ““Kendi Mezarını Kazan Adam” Hikâyesinde Tekliğin Simgesi, Sığınak ve Dost Olarak Meşe Ağacı”. Turkish Studies, 6(3): 1415-1422.
• İş, Ayşe Öykü (2007). The Existential Subjectivity In The Short Stories Of Ferit Edgü And Demir Özlü. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Korkmaz, Ramazan ve Mutlu Deveci (2017). Türk Edebiyatında Yeni Bir Tür Küçürek Öykü. Ankara: Akçağ Yayınları.
• Peplau, L. A. ve Perlman, D. (1982). Loneliness: A Sourcebook of Current Theory, Research and Therapy. New York: John Wiley & Sons.
• Sartre, Jean-Paul (2023). Bulantı. Çev. Selahattin Hilav. İstanbul: Can Yayınları.
• Svendsen, Lars (2018). Yalnızlığın Felsefesi. Çev. Murat Erşen. İstanbul: Redingot Kitap.
• Tekben, Bilgen (2019). Ferit Edgü’nün Öykülerinin Psikanalitik Açıdan İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Bitlis: Bitlis Eren Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• (1988). Türkçe Sözlük. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Yakut, Selahattin (2019). Yalnızlık (Psiko-Sosyal Bir Bakış). Ankara: İksad Yayınevi.
• Yaşar, M. Ruhat (2007). “Yalnızlık.” Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(1): 237-260.
• Yiğit, Leyla (2007). Ferit Edgü’nün Roman ve Öykülerinde Yapı ve Tema. Yüksek Lisans Tezi. Van: Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.