Traditional Clothes of Yoruk Women in Ayvacık’s Villages

Yıl 2021, Cilt: 1 Sayı: 1, 36 - 46, 04.06.2021

Bahar Dilara Semiz

https://doi.org/10.29228/yazitdergisi.51306

Öz

Many different elements play a role in the transfer of culture over generations or in the transfer of it from one place to another. An important component that assumes these functions is clothing. Since the first period of humanity, clothing products have been used for many different reasons, such as protection, decoration or shame. The reason for clothing is sometimes related to the sacred also sometimes it is purely to determine the social position. Especially in imperial times, clothing preferences were decisive in reflecting the status of people in society or the religious society of which they were members. In addition to expressing a profession or religious opinion, clothing can also symbolize sexual identity or political stance. In the Modern period, clothings preferences can be seen as a way to get out of these various patterns. In smaller communities, clothing can often be used as a tool to indicate a person's marital status. Such symbols are mostly manifested in traditional clothing. Although traditional clothing habits are mostly abandoned today, traditional clothing habits are still observed in certain regions and relatively closed communities. Resident Yoruk women living in Ayvacık also continue to use traditional clothing products by partially modernizing them and giving themselves an identity in the society in which they live through the colors and symbols in these products.

Anahtar Kelimeler

Clothing, Traditional Clothes, Yörük Women, Ayvacik, Clothing, Traditional Clothes, Yörük Women, Ayvacik

Ayvacık Köylerinde Yörük Kadınların Geleneksel Giyimleri

Öz

Kültürün nesiller boyunca aktarımında ya da bir yerden başka bir yere taşınmasında birçok farklı unsur rol oynamaktadır. Bu işlevleri üstlenen önemli bir bileşen de giyim-kuşamdır. İnsanlığın ilk döneminden itibaren korunma, süslenme, utanma gibi birçok farklı sebeple giyim-kuşam ürünleri kullanılmıştır. Giyim-kuşamın sebebi kimi zaman kutsalla ilgiliyken kimi zaman da tamamen toplumsal konum belirlemektir. Özellikle imparatorluk çağlarında kişilerin toplumdaki statüsünü, mensubu olduğu dini topluma yansıtmasında giyim-kuşam tercihleri belirleyici olmuştur. Meslek ya da dini görüş belirtmenin dışında kıyafetler cinsel kimliği ya da politik duruşu da simgeleyebilmektedir. Modern dönemde ise giyim-kuşam tercihleri bu çeşitli kalıpların dışına çıkmak için bir yol olarak görülebilmektedir. Daha küçük topluluklarda ise giyim-kuşam çoğunlukla kişinin medeni durumunu belirtmekte bir araç olarak kullanılabilmektedir. Bu tip semboller ise çoğunlukla geleneksel giyim-kuşamda kendini göstermektedir. Günümüzde geleneksel giyim alışkanlıkları çoğunlukla terk edilmiş olsa da belli bölgelerde ve görece kapalı topluluklarda hala görülmektedir. Ayvacık’ta yaşayan yerleşik Yörük kadınlar da geleneksel giyim-kuşam ürünlerini kısmen modernleştirerek kullanmaya devam etmekte ve bu ürünlerdeki renkler, semboller aracılığıyla yaşadıkları toplumda onlara bir kimlik kazandırmaktadırlar.

Anahtar Kelimeler

Giyim-Kuşam, Geleneksel Kıyafet, Yörük Kadınlar, Ayvacık

Kaynakça

• Gerçek, Merve (2012). Giyimde Kültürel Taşıyıcılık. Sanatta Yeterlilik Tezi. İstanbul: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Gülensoy, Baybars (2007). Türkiye Giyim-Kuşam ve Süslenme Sözlüğü. İstanbul: Motif Vakfı Yayınları.
• Kafesoğlu, İbrahim (1998). Türk Milli Kültürü. İstanbul: Ötüken Neşriyat.
• Karataş, Hicran (2016). “Halk Bilgisinin Giyim-Kuşam ve Süslenmeye Dönük Temsilleri”. Halk Bilimi El Kitabı. Ed. Mustafa Aça. Konya: Kömen Yayınları. 397-408.
• Keskin, Ahmet (2019). “Halk Bilgisinin Giyim-Kuşam ve Süslenmeye Dönük Temsilleri”. Halk Bilimi El Kitabı. Ed. Mustafa Aça. Ankara: Nobel Akademik Yayınları, 315-344.
• Koçu, Reşat Ekrem (2015). Türk Giyim-Kuşam ve Süslenme Sözlüğü. İstanbul: Doğan Kitap.
• Ögel, Bahaeddin (1978). Türk Kültür Tarihine Giriş C.V. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
• KK-1: Hanife Balcı, doğum tarihini bilmiyor, ev hanımı, Ayvacık/Çanakkale (Görüşme tarihi: 16.12.2019)
• KK-2: Cahide Köse, 1965 doğumlu, ev hanımı, Ayvacık/Çanakkale (Görüşme tarihi: 16.12.2019)
• KK-3: Neslihan ?, 1942 doğumlu, ev hanımı, Ayvacık/Çanakkale (Görüşme tarihi: 16.12.2019)
• KK-4: Merve Polat, 2003 doğumlu, lise öğrencisi, Ayvacık/Çanakkale (Görüşme tarihi: 16.12.2019)
• KK-5: Cansu Şeb, 2001 doğumlu, ortaokul mezunu, işçi, Ayvacık/Çanakkale
• KK-6: Serap Can, 2002 doğumlu, ortaokul mezunu, işçi, Ayvacık /Çanakkale
• KK-7: Dudu Çolak, 1991 doğumlu, ilkokul mezunu, işçi, Ayvacık/Çanakkale (Gö-rüşme tarihi: 16.12.2019)
• KK-8: Cahide Öztürk, 1991 doğumlu, ilkokul mezunu, ev hanımı, Ayva-cık/Çanakkale (Görüşme tarihi: 16.12.2019)
• KK-9: Zeynep Yıldırım, bilmiyor, ev hanımı, Ayvacık/Çanakkale (Görüşme tarihi: 16.12.2019)