Özkan Mert'in Poetikasında Nehir Şiir Kavramı ve Aşk Teması

Yıl 2023, Cilt: 3 Sayı: 1, 90 - 100, 23.06.2023

Suzan Koçyiğit

https://doi.org/10.59902/yazit.1220251

Öz

Özkan Mert, 1960 Kuşağı toplumcu gerçekçi şairlerdendir. Döneminin en önemli şairlerinden olan Özkan Mert hakkında yapılmış çalışmalar asgari düzeydedir. Bu sebeple çalışmamızın gelecekte Özkan Mert hakkında yapılacak çalışmalara kaynak niteliğinde olacağını düşünmekteyiz. Çalışmamızın amacı ise Özkan Mert’in poetikasında önemli bir yer tutan “nehir şiir” kavramını açıklamak ve şairin şiirlerinde aşk temasını nasıl kullandığını incelemektir. Özkan Mert’in ilk şiirlerinde İkinci Yeni etkisi vardır. Daha sonra yayımlanan şiirlerinde ise toplumcu gerçekçi şiir anlayışının etkisi görülür. Sürgünlük dönemiyle birlikte şiirlerinde “nehir şiir” anlayışı etkili olur. Özkan Mert tarafından kendi şiir anlayışına “nehir şiir” adı verilmiştir. “Nehir şiir” dünyanın her yerinden geçen, geçtiği her yere bir şeyler taşıyan, geçtiği her yerden bir şeyler alan bir şiirdir. Toplumcu gerçekçi şiir anlayışının evrilmiş hâli olarak görülebilen bu şiir anlayışında şair canlı, heyecan verici, imgesel, şaşırtan bir dil kullanır. Aşk, Özkan Mert’in şiirlerinin temel unsurlarındandır. Şair, şiirlerinde kullandığı temaları birbiriyle bağlantılı olarak kullanmıştır. Dolayısıyla aşk temasını da farklı temalarla birlikte kullanır. Şairin şiirlerinde aşk; kadın ve erotizm, tabiat, özlem gibi temalarla birlikte kullanılır. Şairin örnek aldığımız şiirlerinde devrime, tabiata, aşka, eski sevgilisine ve eşine duyduğu aşk görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Özkan Mert, nehir şiir, tema, kadın, erotizm

Teşekkür

Yüksek lisans danışman hocam Doç Dr. Bilgin GÜNGÖR'e yardımlarından dolayı çok teşekkür ederim.

The Concept of River Poetry and Theme of Love in Özkan Mert's Poetics

Öz

Özkan Mert is a poet of the 1960s generation who is known for his socially realistic poetry. There are limited studies on Özkan Mert, who is one of the most important poets of his time. Therefore, we believe that our work will serve as a source for future studies on Özkan Mert. The aim of our study is to explain the concept of "river poetry," which holds an important place in Özkan Mert's poetics, and to examine how the poet uses the theme of love in his poems. The influence of the Second New poetry movement can be seen in Özkan Mert's early poems. In his later published poems, the influence of the socially realistic poetry approach is evident. During his period of exile, the concept of "river poetry" becomes influential in his poems. Özkan Mert himself named his poetry approach "river poetry." "River poetry" is a type of poetry that passes through different parts of the world, carrying something with it and taking something from every place it passes through. In this poetry approach, which can be seen as an evolved form of the socially realistic poetry, the poet uses a vivid, exciting, imaginative, and surprising language. Love is one of the main elements of Özkan Mert's poems. The poet uses the themes in his poems in interconnected ways, including the theme of love. Therefore, the theme of love is used in conjunction with other themes in the poet's poems. In the poems we have examined, the poet's love for revolution, nature, longing, old lover, and spouse can be seen.

Anahtar Kelimeler

Özkan Mert, river poetry, theme, woman, eroticism

Kaynakça

• Arolat, Osman S. (2017). 50 Yıl Öncesinin Başkaldıran Dört Şairine Yeni Sorular. Ankara: Efil Yayınevi.
• Erçelik, Ersan (2009). A'dan Z'ye Özkan Mert Şiiri. İstanbul: Artshop Yayıncılık.
• Işık, İhsan (2006). Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi C.6. Ankara: Elvan Yayınları.
• Kabadayı, Müslüm (2021). “Özkan Mert Şiirinde İmgelerin İç ve Dış Dinamikleri”. Kıtalar ve Kültürlerarası Bir Dünya Şairi Özkan Mert. Ankara: Klaros Yayınları, 181-212.
• Koçyiğit, Suzan (2023). Özkan Mert'in Şiirleri Üzerine Tematik Bir İnceleme. Yüksek Lisans Tezi. Çanakkale: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
• Mert, Özkan (2020). Evrenin Islığı Tüm Şiirleri. Ankara: Klaros Yayınları.
• Salman, Nuray ve Eroğlu, Haydar (2021). "Özkan Mert ve Evrensel Nehir Şiir". Kıtalar ve Kültürlerarası Bir Dünya Şairi Özkan Mert. Ankara: Klaros Yayınları, 303-316.
• Sivri, Medine (2020). “Şiirde Sürgünün İzdüşümü Özkan Mert'in ‘Ülkesinden Ayrılan Bir İşçinin Türküsü’ ve ‘Bir Mültecinin Mektubu’ Şiirlerine Göstergebilimsel Bir Yaklaşım”. Evrenin Islığı. Ankara: Klaros Yayınları, 559-581.
• Tüleylioğlu, Orhan (2021). “Işıklı Bir Sürgün: Özkan Mert”. Kıtalar ve Kültürlerarası Bir Dünya Şairi. Ankara: Klaros Yayınları, 223-263.