Yoğun Bakım Hemşirelerinin Duygusal Tacizden Etkilenme Durumlarının İncelenmesi

Yıl 2009, Cilt: 13 Sayı: 2, 69 - 76, 01.12.2009

Tuğba Aksu Asiye Akyol

Öz

Amaç: Duygusal taciz (mobbing), işyerlerinde çalışanlar arasında belirgin bir süre yaşanan rahatsız, huzursuz edici davranışlardır. İşyerindeki duygusal tacizin hemşirelerde olumsuz etkiler yarattığı ve dolaylı olarak hasta bakım kalitesini olumsuz etkilediği bildirilmiştir. Bu araştırma, yoğun bakım hemşireleri üzerinde duygusal tacizin etkilerini tanımlamak amacıyla planlandı.Gereç ve Yöntem: Araştırmaya İzmir’deki üç hastanede çalışan 162 yoğun bakım hemşiresi alındı. Veri toplamada hemşirelerin demografik özelliklerini ortaya koyan ve duygusal tacizden etkilenme düzeylerini ölçen anket formu kullanıldı. Bulgular: Hemşirelerin yaş ortalaması 29±5 idi; %69.8’i 20-30 yaş grubundaydı; %58’i lisans mezunuydu ve %61.7’si yoğun bakımda 1-5 yıldır çalışmaktaydı. Hemşirelerin %71'inin meslek yaşantısı içinde duygusal tacize maruz kaldığı ve %82.1’inin bunu ilgili yerlere bildirmedikleri belirlendi. Duygusal tacizi algılama ölçeğinin sosyal yönden etkilenme puanı orta düzeyde (40.3±8.2), fiziksel yönden etkilenme puanı düşük düzeyde (13.3±3.8), psikolojik yönden etkilenme puanı ise yüksek düzeyde (33.2±7.6) bulundu. Ölçeğin toplam puan ortalaması ise orta düzeyde (78.9±20.3) idi. Hemşirelerin duygusal tacize verdikleri en yaygın tepkiler, bu durumu arkadaşlarıyla paylaşma (%83.5), sessiz kalıp herhangi bir girişimde bulunmama (%60.9), meslekten ayrılmayı düşünme (%56.5) şeklindeydi.Sonuç: Duygusal taciz ve bununla bağlantılı duygusal ve fiziksel sağlık sorunlarının neden olduğu duygusal taciz stresi, hemşireleri davranış veya performans sorunları ile baş etmek zorunda bırakmakta, performans ve iş doyumunu azalmakta ve işle bağlarını zayıflatmaktadır

Anahtar Kelimeler

Yoğun bakım ünitesi, hemşire/psikoloji, mesleki maruziyet, anket, cinsel taciz

Evaluation of Response Levels of Intensive Care Nurses to Emotional Abuse

Öz

Objectives: Emotional abuse refers to uncomfort- able and unsettling behaviors experienced by work- ers for a significant period of time in the workplace. It has been suggested that emotional abuse in the workplace exerts adverse effects on nurses resulting in decreased quality of patient care. This study aimed to define the effects of emotional abuse on intensive care nurses. Materials and Methods: The study included 162 intensive care nurses working in three hospitals in İzmir. Data were collected using a questionnaire that inquired demographic characteristics of the nurses and their response levels to emotional abuse. Results: The mean age of the nurses was 29±5 years, 69.8% were in the age group of 20-30 years, 58% had undergraduate degree, and 61.7% had been working in intensive care unit for 1 to 5 years. Overall, 71% of nurses experienced episodes of emotional abuse throughout their professional life, for which 82.1% did not submit an official complaint. The levels of percep- tional emotional abuse were as follows: moderate in the social subscale with a score of 40.3±8.2, low in the physical subscale with a score of 13.3±3.8, and high in the psychological subscale with a score of 33.2±7.6. The overall mean score was 78.9±20.3, representing a moderate level. The most common reactions exhib- ited by the nurses were sharing the event with friends 83.5%), remaining silent without any attempt (60.9%), and considering quitting the job (56.5%). Conclusion: Emotional abuse and associated emo- tional abuse stress caused by emotional and physi- cal health problems force nurses to cope with behav- ior or performance issues, resulting in decreased performance and job satisfaction, and weaken their devotion to work

Anahtar Kelimeler

Intensive care units, nurses/psychology, occupational exposure, questionnaires, sexual harassment

Kaynakça

• Leymann H. The content and development of mobbing at work. European Journal of Work And Organizational Psychology 1996;5:165-84.
• Randle J. Bullying in the nursing profession. J Adv Nurs 2003;43:395-401.
• Lehane M. Stand up to bullies. Nurs Stand 2005;19: 28-9.
• McPhaul KM, Lipscomb JA. Workplace violence in health care: recognized but not regulated. Online J Issues Nurs 2004;9:7.
• Varney J. Attacks on NHS Staff AT “Shockingly High” Levels. Nurs Stand 2007;21;9.
• Causon J. Pressure is no excuse. Nurs Stand 2007;21:64.
• Withheld N. Nurse against nurse. Nursing 2005;35:8.
• Hecker TE. Workplace mobbing: a discussion for librarians. The Journal of Academic Librarianship 2007;33:439-45.
• Dilman T. Hastanelerde çalışan hemşirelerin duygu- sal tacize maruz kalma durumlarının belirlenmesi. [Yüksek Lisans Tezi] İstanbul: Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2007.
• Öztunç G. Adana ilindeki çeşitli hastanelerde çalı- şan hemşirelerin çalışma saatlerinde karşılaştık- ları sözel ve fiziksel taciz olaylarının incelenmesi. Çukurova Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2001;5:1-9.
• Fitzpatrick M. Doctoring the risk society: choice. Lancet 2004;363:668.
• Gilmore J. Violence in the workplace. Nephrol Nurs J 2006;33:254-5.
• Crawford N. Bullying at work: a psychoanalytic per- spective. Journal of Community & Applied Social Psychology 1997;7:219-25.
• Khorshid L, Akın E. Hemşirelikte meslektaş şiddeti. Hastane Yönetimi 2006;2:14-8.
• Laçiner V. Mobbing (İ̇şyerinde psikolojik taciz). The Journal of Turkish Weekly (İnternet Dergisi) 4.4.2006.
• Sdrinis J. Countering violence against nurses. Australian Nursing Journal November 2005;13.
• Jackson D, Clare J, Mannix J. Who would want to be a nurse? Violence in the workplace-a factor in recruit- ment and retention. J Nurs Manag 2002;10:13-20.
• Bilgel N, Aytaç S, Bayram N. Bullying in Turkish white-collar workers. Occup Med 2006;56:226-31.
• McKenna BG, Poole SJ, Smith NA, Coverdale JH, Gale CK. A survey of threats and violent behaviour by patients against registered nurses in their first year of practice. Int J Ment Health Nurs 2003;12:56-63.
• Leiper J. Nurse against nurse: how to stop horizontal violence. Nursing 2005;35:44-5.
• Tutar H. İşyerinde psikolojik şiddet. 3. baskı. Ankara: BRC Basım Mat.; 2004.
• Namie G. Workplace bullying: escalated incivility. Ivey Business Journal 2003;68:1-6.
• Chappell D, Di Martino V. Violence At Work. 3rd ed. Geneva: International Labour Office; 2006. Available from: http://www.ilo.org/public/lib- doc/ilo/2006/106B09_110_engl.pdf.
• Özdevecioğlu M. Organizasyonlarda saldırgan dav- ranışlar ve bireyler üzerindeki etkilerinin belirlen- mesine yönelik bir araştırma. Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 2003; 22:121-50.
• Quine L. Workplace bullying in nurses. J Health Psychol 2001;6:73-84.
• Devecioğlu A. Organizasyonlarda saldırgan davranışlar ve bireyler üzerindeki etkile- rinin belirlenmesi yönelik bir araştırma. Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 2006;25:1-12.
• Dunn K. Bullying in the workplace often goes unnoticed. April, 2000. [Available from] http:// findarticles.com/p/articles/mi_m0FXS/is_4_79/ ai_62324220.
• Çobanoğlu Ş. Mobbing, işyerinde duygusal saldırı ve mücadele yöntemleri. İstanbul: Timaş Yayınları; 2005.