Akut Koroner Sendromlar ve Hemşirelik Yönetimi

Yıl 2014, Cilt: 18 Sayı: 2, 43 - 51, 01.12.2014

Sevda Türen Sevda Efil

Öz

Dünyanın pek çok ülkesinde olduğu gibi Türkiye’de de mortalite ve morbiditenin önde gelen
nedeni olan akut koroner sendromlar (AKS); akut miyokardiyal iskemi ile uyumlu kararsız anjina
pektoris (UAP), ST yükselmesiz miyokard infarktüsü (NSTEMI) ve ST yükselmeli miyokard infarktüsü
(STEMI) de kapsayan bir grup klinik semptomdur. Sendrom, genellikle koroner arterin
aterosklerotik plak yırtılması ile ilişkili trombüse bağlı ani gelişen kısmi veya tam tıkanıklığının
sonucudur. Klinik tablonun seyri tıkanıklığın yeri, derecesi ve tedavi zamanlamasına bağlı olarak
değişmekle birlikte, hızlı tanı ve tedavisi hayati önem taşımaktadır. AKS’li hastaların bakımında
görev alan hemşirelerin yetkin olması, mevcut kılavuzlara ve terminolojiye daha hakim olmalarını
sağlar. Böylece AKS için risk altında olan hastaların saptanmasında, tanı ve tedavilerinin daha hızlı
ilerlemesinde ve hasta eğitimi ile birlikte klinik sonuçların iyileştirilmesinde etkin rol oynarlar.
Aynı zamanda kanıta dayalı ve kılavuzlara uygun bakımın verilmesini de teşvik ederler. Bu derlemede
AKS’nin tanım ve sınıflandırılması, patofizyolojisi, risk faktörleri, tanı ve tedavisi, komplikasyonları,
birincil ve ikincil korunma ve hemşirelik yönetimi üzerinde durulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Akut koroner sendromlar, hemşirelik yönetimi

Acute Coronary Syndromes and Nursing Management

Öz

Acute coronary syndrome (ACS) is the leading cause of mortality and morbidity in
many parts of the world, including Turkey. ACS refers to any group of clinical symptoms compatible
with acute myocardial ischemia and includes unstable angina (UA), non-ST-segment elevation
myocardial infarction (NSTEMI), and ST-segment elevation myocardial infarction (STEMI). ACS result
from acute obstruction of a coronary artery and is almost always associated with rupture of an
atherosclerotic plaque and partial or complete thrombosis. Consequences depend on degree and location
of obstruction and also timing of the treatment. Therefore, immediate diagnosis and treatment
is vital in order to improve the outcomes in ACS. Competent nurses in the care of patients with
ACS may play significant roles in detecting patients at risk for ACS, facilitating their diagnosis and
treatment, and providing education that can improve outcomes since they are more familiar with
current practice guidelines and nomenclature. Nurses caring for these patients can be instrumental
in promoting adherence to evidence-based care and practice guidelines. In this review, we focus
on definition, classification, pathophysiology, risk factors, diagnosis, treatment, complications primary
and secondary prevention and nursing management of ACS.

Anahtar Kelimeler

Acute coronary syndromes, nursing management

Kaynakça

• new definitions and risk assessment strategies.
• Part II. Circulation 2003;108(14):1772- 8. 9. Falk E. Pathogenesis of Atherosclerosis. J Am
• Coll Cardiol. 2006;47(8):C7-12. 10. Amsterdam EA, Wenger NK, Brindis RG,
• Casey DE, Ganiats TG, Holmes DR, et al.
• AHA/ACC Guideline for the Manage
• ment of Patients With Non–St-Elevation Acute
• Coronary Syndromes. Circulation 2014;130: e344-426. 11. Sezgin AT, Yıldırır A, Müderrisoğlu H. Akut
• Koroner Sendromlar. Yoğun Bakım Dergisi
• ;5(1):5-25. 12. Smith JN, Negrelli JM, Manek MB, Hawes EM,
• Viera AJ. Diagnosis And Management of
• Acute Coronary Syndrome: an evidence
• based update. J Am Board Fam Med 2015; 28(2):283-93. 13. Kumar A, Cannon CP. Acute Coronary Syn
• dromes: diagnosis and management, Part I.
• Mayo Clin Proc 2009;84(10):917-38. 14. Reichlin T, Irfan A, Twerenbold R, Reiter M,
• Hochholzer W, Burkhalter H, et al. Utility of
• Absolute and Relative Changes in Cardiac
• Troponin Concentrations in The Early Diag
• nosis of Acute Myocardial İnfarction. Circula
• tion 2011;124(2):136-45. 15. Antman E, Tanasijevic MJ, Thompson B,
• Schactman M, McCabe CH, Cannon CP, et al.
• Cardiac-Specific Troponin I Levels To Predict
• The Risk of Mortality in Patients With Acute
• Coronary Syndromes. N Engl J Med 1996;
• (18):1342-9. 16. O’Gara PT, Kushner FG, Ascheim DD, Casey
• DE, Chung MK, Lemos JA, et al. 2013
• ACCF/AHA Guideline for The Management of
• ST-Elevation Myocardial Infarction. Circulation
• ;127(4):529-55. 17. Overbaugh KJ. Acute Coronary Syndrome.
• AJN 2009;109(5):42-52. 18. Badır A, Korkmaz FD. Koroner Arter Hastalık
• ları. İçinde: Karadakovan A, Aslan FE, editör
• ler. Dahili ve cerrahi hastalıklarda bakım.
• baskı. Akademisyen Tıp Kitabevi; 2014. p.431-72. 19. Gulanick M, Myers JL. Nursing Care Plans: Di
• agnosis Interventions, and Outcomes. Else
• vier, 8thed. 2014. p.285-301. 20. Enç N. Yiğit Z, Şenuzun F, Akın S, Uysal H, İn
• cekara E. Kalp Yetersizliği, Akut Koroner
• Sendromlar, Hipertansiyon Hemşirelik Bakım Kılavuzu. 2007.