Üniversite Hastanesinin Yoğun Bakım Ünitelerinde Yatan Hastaların Özellikleri: 2009-2013 Yılları Arası Geriye Dönük Analizi

Yıl 2016, Cilt: 20 Sayı: 2, 71 - 77, 10.12.2016

Sevim Çelik

Öz

ÖZET Amaç: Bu çalışmanın amacı, yoğun bakım hastalarının kabul ve taburculuk sırasındaki özellikleri
ile yoğun bakım hastalarına uygulanan hemşirelik girişimlerini belirlemektir, Gereç ve Yöntemler: Retrospektif
olarak tasarlanan çalışma Ocak 2009-Aralık 2013 tarihleri arasında üniversite hastanesinin yoğun
bakım ünitelerinde yatan yetişkin 494 hasta ile gerçekleştirildi, Çalışmaya yoğun bakımda 24 saatten fazla
kalan, 20 yaş ve üzeri, invaziv mekanik ventilasyon desteği alan ve değerlendirilecek parametrelere tam
ulaşılabilen hastalar alındı, Veriler kişisel bilgi formu ve hemşirelik bakımı kontrol listesi ile toplandı, Veriler
tanımlayıcı istatistiksel yöntemler, eşlendirilmiş örneklemde t testi ve ki-kare testi ile değerlendirildi,
Bulgular: Hastalarda, taburculuk sırasındaki basınç yarası oranı (%63,8) kabul sırasındakinden (%65,6)
daha azdı, ancak taburculuk sırasındaki 1, ve 2, derece basınç ülseri sıklığı kabul sırasındakine göre artmıştı
(p=0,000), Taburculuk sırasında hastalarda perineal dermatit, trakeostomi varlığı, üriner inkontinans
ve enfeksiyon oranı istatistiksel anlamlı oranda yüksek belirlendi (p=0,000), Taburculuk sırasında
hastalarda birinci sırada üriner enfeksiyon (%60,7), ikinci sırada kateter enfeksiyonu (%30,7) ve üçüncü
sırada ventilatörle ilişkili pnömoni (%23,8) mevcuttu, Hemşireler daha sıklıkla kabulden sonra 24 saat
içinde beslenme desteğine başlamışlardı (%39,5) Hemşirelerin tamamına yakını (%99,4) üç saatte bir hastaların
pozisyonu değiştirmiş ve günde bir kez göz bakımı vermişlerdi (%99,8), Hemşirelerin tümü (%100)
günde iki kez hastalarına oral bakım, günde bir kez yatak içi banyo (%100) vermişlerdi, Yoğun bakım
hemşirelerinin tamamına yakınının (%91,7) derin ven trombozunu önlemek üzere hastalarına varis çorabı
giydirmişlerdi, Hemşirelerin %44,9’u skala kullanarak ağrı tanılaması yapmışlardı, Sonuç: Hemşirelik
uygulamalarının yetersizliğine bağlı hasta bakım sonuçları negatif olarak etkilenir.

Anahtar Kelimeler

Yoğun bakım ünitesi; hasta; hemşire; hemşirelik bakımı; hasta sonuçları

Kaynakça

• Mersin Özcanoğlu HD, Ürkmez S, Demirkıran O, Utku T, Dikmen Y. Mekanik ventilasyonda aktif ve pasif nemlendiricilerin etklinliklerinin karşılaştırılması. Türk Yoğun Bakım Derneği Dergisi 2010;8:54-60.
• Uysal N, Gündoğdu N, Börekçi Ş, Dikensoy Ö, Bayram N, Uyar M, Bayram H, Filiz A, Ekinci E, Mutlu GM. Üçüncü basamak merkezde dahili yoğun bakım hastalarının prognozu. Yoğun Bakım Dergisi 2010;1:1-5.
• Karakoç Kumsar A, Taşkın Yılmaz F. Yoğun bakım ünitesinin yoğun bakım hastası üzerindeki etkileri ve hemşirelik bakımı. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi 2013;10(2): 56-60.
• Yüceer S, Güler Demir S. Yoğun bakım ünitesinde nozokomiyal enfeksiyonların önlenmesi ve hemşirelik uygulamaları. Dicle Tıp Dergisi 2009; 36(3):226-33.
• Moral AR, Uyar M. Yoğun bakımda nütrisyon desteği. Yoğun Bakım Derneği Dergisi 2006; 4(1):6-12.
• Terzi B, Kaya N. Yoğun bakım hastasında hemşirelik bakımı. Yoğun Bakım Dergisi 2011; 1:21-5.
• Yılmaz G, Durmaz Akyol A. Yoğun bakım hastasında ağrı ve ağrının kontrolünde hemşirenin rolü. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi 2009;6(1):27-33.
• Karadağ S, Taşçı S. Kayseri Devlet Hastanesinde çalışan hemşirelerin verdiği hemşirelik bakımı ve bakımı etkileyen faktörler. Sağlık Bilimleri Dergisi 2005;14:13-21.
• Tourangeau AE, Doran DM, McGillis Hall L, O’brien Palas L, Pringle D, Tu JV, Cranley LA. Impact of hospital nursing care on 30-day mortality for acute medical patients. Journal of Advanced Nursing 2007;57(1):32-44.
• Esen O, Öncül S, Yılmaz M, Esen HK. Yoğun bakım hastalarında bası yarası olgularının geriye dönük olarak değerlendirilmesi. J Kartal TR 2016;27(2):111-5.
• Katran HB. Bir cerrahi yoğun bakım ünitesinde bası yarası görülme sıklığı ve bası yarası gelişimini etkileyen faktörlerin irdelenmesi. JAREN 2015;1(1):8-14.
• Ersoy EO, Öcal S, Öz A, Yılmaz P, Arsava B, Topeli A. Yoğun bakım hastalarında bası yarası gelişiminde rol oynayabilecek risk faktörlerinin değerlendirilmesi. Yoğun Bakım Derg 2013;4:9-12.
• Özveren H. Mekanik ventilatöre bağlı hastalarda ağız bakımı. Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Dergisi 2010:92-99.
• Arda B, Atefl K, Bakır M, Güven M, Karakoç E, Özinel MA, et al. Üriner enfeksiyonların önlenmesi kılavuzu. Hastane İnfeksiyonları Dergisi 2012;16(1):1-14.
• Çetinkaya Şardan Y, Güner R, Çakar N, Ağalar F, Bolaman Z, et al. Damar içi kateter infeksiyonlarının önlenmesi kılavuzu. Hastane İnfeksiyonları Dergisi 2013;17(2):233-79.
• Çelik S. Yoğun bakım hastalarında ağrı yönetimi. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi 2016;20(1): 1-8.
• Esen H, Kan Öntürk Z, Badır A, Eti Aslan F. Entübe ve sedatize yoğun bakım hastalarının pozisyon verme ve aspirasyon sırasındaki ağrı davranışları. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2010;1(2):89-93.