PEDİATRİ YOĞUN BAKIM ÜNİTELERİNDE VENTİLATÖR İLİŞKİLİ PNÖMONİNİN (VİP) ÖNLENMESİNDE AĞIZ HİJYENİNDE KULLANILAN İKİ FARKLI ANTİSEPTİK SOLÜSYONUN ETKİNLİĞİ

Yıl 2017, Cilt: 21 Sayı: 2, 28 - 35, 15.12.2017

Anahit Coşkun Elif Topdağ Asiye Kara

Öz

Amaç:
Pediyatrik Yoğun Bakım Ünitesindeki ventilatöre bağlı
çocuklarda VİP in önlenmesinde ağız hijyeni ve % 0.2 lik klorheksidin
glukonat  ile % 1.5 lik hidrojen peroksit
bakım solüsyonların etkinliğini araştırmak. Gereç ve Yöntem: Deneysel tipteki çalışmanın örneklemini, 15 Şubat
- 15 Temmuz 2016 2016 tarihleri arasında Bezmialem Vakıf Üniversitesi Hastanesi
Çocuk Yoğun Bakım Ünitesinde, 28 gün-16 yaş arası, mekanik ventilatör desteği
alan, bilinen alerjik durumu olmayan, boğaz kültürü negatif olan ve ebeveynden
bilgilendirilmiş yazılı onam alınan toplam 30 çocuk hasta oluşturdu. Kullanılan
ağız hijyen solüsyonu açısından hastalar, randomizasyon yöntemi ile 15 i Grup 1-Klorheksidin Glukonat ve 15’i Grup 2-% 1.5 Hidrojen Peroksit grubuna dahil
edildi. Veriler, “Hasta Bilgi Formu”, “Hasta İzlem Formu”, “Oral Mukoza
Değerlendirme Ölçeği”, “Klinik Pulmoner İnfeksiyon Skoru” kullanılarak
toplandı. Ünitede “Ağız hijyeni protokolü” uygulamaya kondu. Etik onay, aynı
Üniversitenin Etik Kurulu tarafından alındı. Elde edilen veriler, Pearson
Chi-Square, Fisher's Exact, Aritmetik ortalama ve ortalamalar arası fark
testleri ile analiz edildi. Bulgular:
Araştırmaya dahil olan çocukların % 53.3’ü kız, % 46.7’i erkekti. Klorheksidin
glukonat grubunun yaş ortalaması, 2,80±3,93; hidrojen peroksit grubunun ise
2,87±4.53 idi. Her iki grup, cinsiyet, yaş, manşonsuz trakeal tüp varlığı,
reentübasyon durumu, ventilatör cihazında kalış süresi, antibiyotik kullanımı,
çürük dişlerin varlığı ve oral mukoza hasarı açısından eşdeğerdi (p> 0.05).
İki grup arasında ağız değerlendirme ölçeği ve klinik pulmoner infeksiyon skoru
puan ortalamaları arasında anlamlı fark bulunmadı ( p > 0.05) . Sonuç:
Çalışmada kullanılan her iki solüsyonun da protokole uygun düzenli verilen ağız
bakımı ile birlikte Ventilatör İlişikili Pnömoniyi önlediği belirlendi. 

Anahtar Kelimeler

Pediatrik yoğun bakım, Ventilatöre ilişkin pnömoni, Ağız hijyeni, Klorheksidin glukonat

EFFECTIVENESS OF ORAL HYGIENE AND TWO DIFFERENT ANTISEPTIC SOLUTIONS USED IN THE PREVENTION OF VENTILATOR-ASSOCIATED PNEUMONIA (VAP) IN PEDIATRIC INTENSIVE CARE UNITS

Öz

Objective: To investigate the effectiveness of oral hygiene
and 0.2% chlorhexidine gluconate and 1.5% hydrogen peroxide care solutions in
the prevention of VAP in ventilated children in the Pediatric Intensive Care
Unit. Materials and Methods: The
sample of this experimental study consisted of 30 pediatric patients, between
the ages of 28 days and 16 years, who received mechanic ventilator support, had
no known allergic condition, had negative throat culture and whose parents gave
written consent between 15 February and 15 July 2016 in the Bezmialem Vakif
University Hospital Pediatric Intensive Care Unit. In terms of oral hygiene
solution used, patients were randomly assigned in two groups, 15 children in
Group 1- Chlorhexidine Gluconate and 15 children in Group 2- 1.5% Hydrogen
Peroxide group. Data were collected using "Patient Information Form",
"Patient Follow-up Form", "Oral Mucosa Assessment Scale"
and "Clinical Pulmonary Infection Score". "Oral hygiene
protocol" was put into practice in the unit. Ethical approval was obtained
from the Ethics Committee of the University. The data were analyzed by Pearson
Chi-Square, Fisher's Exact, arithmetic mean and mean difference test. Results: 53.3% of the children included
in the study were girls and 46.7% were boys. The mean age of children was
2,80±3,93 in chlorhexidine gluconate group and 2.87±4.53 in.the hydrogen
peroxide group. Both groups were similar in terms of sex, age, presence of
uncuffed tracheal tube, reintubation status, duration of stay in ventilator
device, antibiotic use, presence of dental caries and oral mucosal injury
(p> 0.05). No significant difference was found between the oral assessment
scale and the clinical pulmonary infection score average between the two groups
(p> 0.05). Conclusion: It was
determined that both solutions used in the study prevented
ventilator-associated pneumonia with oral care given regularly according to the
protocol.

Kaynakça

• KAYNAKÇA 1. Sönmez Düzkaya D. Pediatrik Yoğun Bakım Ventilatör İlişkili Pnömoninin Önlenmesinde Hemşirenin Rolü. The Journal of Pediatric Research 2014; 1(2):54-61.
• 2. Elward AM,Warren DK, Fraser VJ. Vetilator-Associated Pneumonia in Pediatric Intensive Care Unit Patients: Risk Factor and Outcomes. Pediatrics 2002; 109 (5): 758-764.
• 3. Bayraktar Kahraman B, Özdemir L. Ventilatör İlişkili Pnömoninin Önlenmesinde Nonfarmakolojik Yaklaşımlar. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi 2015; 8(3): 209-213.
• 4. Aşılıoğlu N, Kot H. Çocuk Yoğun Bakım Ünitesine Yatan Olguların Değerlendirmesi ve Sonuçları. Türkiye Klinikleri J Pediatr 2011; 20(1):10-15.
• 5. Awasthi S, Tahazzul M, Ambast A, Govil Y C, Jain A. Longer Duration of Mechanical Ventilation was Found to be Associated With Ventilator-Associated Pneumonia in Children Aged 1 Month to 12 Years in India. Journal of Clinical Epidemiology 2013; 66(1):62-66.
• 6. NNI System Report 2004-2009. International Nosocomial Infection Control Consortium (INICC) report, Data Summary of 36 Countries, for 2004-2009. American Journal of Infection Control 2012;40(1):396-407.
• 7. Kapucu S, Özden G. Ventilatör İlişkili Pnömoni ve Hemşirelik Bakımı. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi 2014; 1 (1): 99-110.
• 8. Özveren H. Mekanik Ventilatöre Bağlı Hastalarda Ağız Bakımı. Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Dergisi 2010;1(1); 92-99.
• 9. O’Keefe McCarthy S. Evidence-based nursing strategies to prevent ventilator-acquired pneumonia. CACCN Spring 2006;17(1); 8-11.
• 10. Kwong A K M, Chair S Y, Suen L K P. The role of the nurse in ventilator-associated pneumonia. The World of Critical Care Nursing 2009. 7(1); 100-102.
• 11. Kendirli T, Derelli E, Özdemir H, İnce E. Çocuk Yoğun Bakım Ünitesinde Mekanik Ventilatörde İzlenen Hastaların Retrospektif Değerlendirilmesi. Gülhane Tıp Dergisi 2004; 46(4), 287-290.
• 12. Chang I, Schibler A. Ventilator Associated Pneumonia in Children. Paediatric Respiratory Reviews 2015; (doi:10.1016/j.prrv.2015.09.005) 1-7.
• 13. Uysal G, Sönmez Düzkaya D. Çocuk Yoğun Bakım Ünitelerinde Kanıta Dayalı Uygulamalar. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi 2013;17(1); 29-36.
• 14. El-Rabbany M, Zaghlol N, Bhandari M, Azarpazhooh A. Prophylactic Oral Health Procedures To Prevent Hospital-Acquired And Vetilator-Associated Pneumania: A Systematic Review. International Journal of Nursing Studies 2015; 52: 452-464.
• 15. Berry A M, Davidson P M, Masters J, Rolls K, Ollerton R. Effects Of Three Approaches To Standardized Oral Hygiene To Reduce Bacterial Colonization And Ventilatör Associated Pneumonia İnmechanically Ventilated Patients: A Randomised Control Trial. International Journal of Nursing Studies 2011;48(6): 681-688.
• 16. O’Reilly, M. Oral Care of The Criticallyill: A Review Of The Literature And Guide Lines For Practice. Aust Crit Care 2003;16(3):101-110.
• 17. Çavuşoğlu H. Oral Mukozit Yönetiminde Kanıta Dayalı Hemşirelik. Türkiye Klinikleri J Med Sci 2007;27(3):398-406.
• 18. Wohlschlaeger A. Prevention and Treatment of Mucositis: A Guide for Nurses. J Pediatr Oncol Nurs 2004;21(5): 281-287.
• 19. Kusahara D M, Peterlini M A S, Pedreira M L G. Oral Care with 0.12% Chlorhexidine fort he Prevention of Ventilator-Associated Pneumonia in Critically Ill Children: Tandomised, Controlled and Double Blind Trial. International Journal of Nursing Studies 2012;49(1): 1354-1363.
• 20. Dodd M J, Dibble S L, Miaskowski C, MacPhail L, Greenspan D, Paul S M, et al. Randomized Clinical Trial Of The Effectiveness Of 3 Commonly Used Mouthwashes To Treat Chemotherapy-Inducedmucositis. Oral Medicine 2000; 90(1):39-47.
• 21. Munro C L, Grap M J, Jones D J, McClish D K, Sessler C N. Chlorhexidine, Toothbrushing, and Preventing Ventilator-Associated Pneumonia in Critically Ill Adults. Am J Crit Care 2009;18(5): 428-437.
• 22. Grap M J, Munro C L, Elswick R K, Sessler C N, Ward K R. Duration of Action of A Single, Early Oral Application of Chlorhexidine On Oral Microbial Flora In Mechanically Ventilate Patients: A Pilot Study. Heart & Lung 2004; 33(2): 83-91.
• 23. Halm M A, Armola R. Effect of Oral Care on Bacterial Colonization and Ventilator-Associated Pneumonia. American Journal of Critical Care 2009;18 (3): 275-278.
• 24. Sebatian M R, Lodha R, Kapil A, Kabra S K. Oral Mucosal Decontamination with Chlorhexidine fort he Prevention of Ventilator-Associated Pneumonia in Children-A Randomized, Controlled Trial. Pediatr Crit Care Med 2012;13(5):305-310.
• 25. Koeman M, Van der Ven A J A M,Hak E, Joore H C A, et al. Oral Decontamination with Chlorhexidine Reduces the Incidence of Ventilator-Asspciated Pneumonia. Am J Respir Crit Care Med 2006; 173 (1):1348-1355.
• 26. Bayrak Kahraman B, Özdemir L. Ventilatör İlişkin Pnömoninin Önlenmesinde Nonfarmakolojik Yaklaşımlar. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi 2015; 8 (3):113-158.
• 27. Quinn B, Baker D L. Comprehensive Oral Care Helps Prevent Hospital-Acquired Nonventilator Pneumonia. American Nurse Today 2015;10 (3):18-23.
• 28. Yüceer S, Demir S G: Yoğun Bakım Ünitesinde Nozokomiyal Enfeksiyonların Önlenmesi ve Hemşirelik Uygulamaları. Dicle Tıp Dergisi 2009;36 (3): 226-232.
• 29. Almuneef MA, Memish ZA, Balkhy HH, et al. Ventilator Associated Pneumonia in a Pediatric Intensive Care Unit in Saudi Arabia: A 30 month Prospective Surveillance. İnfect Control Hosp Epidemiol 2004; 25: 753-58.
• 30. Eilers J, Epstein J B. Assessmwnt and Measurement of Oral Mucositis. Seminer in Oncology Nursing 2004; 20(1): 22-29.
• 31. Poyrazoğlu H, Dursun İ, Güneş T, Akçakuş M, Konuşkan B, Canpolat M, Tunç A, Cansever M, Karakurt E. Çocuk Yoğun Bakım Ünitesine Yatan Olguların Değerlendirilmesi ve Sonuçları. Erciyes Tıp Dergisi 2008; 30(4): 232-237.
• 32. Öztürk Palloş A, Şendir M. Nöroşirürji Yoğun Bakım Ünitelerinde Bir Hasta Güvenliği Konusu Olarak Ağız Bakımı. İ.Ü.F.N. Hem. Dergisi 2012; 20(3):233-238.
• 33. Şevketoğlu E, Durdu B, Açıkgöz Ö, Günay L, Bulgur A, Hatipoğlu S. Çocuk Yoğun Bakım Birimi’nde Girişimsel Araç İlişkili Hastane Enfeksiyonları. Türk Pediatri Arşivi Dergisi 2010; 45 (Özgün Araştırma):13-17.
• 34. Par M, Badovinac A, Plancak D. Oral Hygiene Is An Important Factor For Prevention of Ventilator-Associated Pneumonia, Acta Clin Croat 2014; 53: 72-78.
• 35. Jordan A, Badovinac A, Spalj S, Par M, et al. Factors Influencing Intensive Care Nurses’ Knowledge and Attitudes Regarding Ventilator-Associated Pneumonia and Oral Care Practice in Intubated Patients in Croatia. American Journal of Infection Control 2014; 42:1115-1117.