YOĞUN BAKIM ÜNİTESİNDE TEDAVİ EDİLEN TRAVMALI GERİATRİK HASTANIN GORDON’UN FONKSİYONEL SAĞLIK ÖRÜNTÜLERİ MODELİNE GÖRE HEMŞİRELİK BAKIMI

Yıl 2019, Cilt: 23 Sayı: 1, 36 - 42, 06.05.2019

Seda Er Vildan Kocatepe Gamze Kahramantürk Esra Uğur

Öz

Tüm dünyada 65 yaş ve üzeri yaşlı nüfusun artması ile birlikte sağlık hizmetlerinin yaşlı nüfus tarafından kullanımı da artmaktadır. Yoğun bakım ünitesinde (YBÜ) tedavi gören hastaların çoğunu yaşlı hastalar oluşturmaktadır. Yaşa bağlı kardiyovasküler ve solunum sistemi fonksiyonlarında azalmalar, sindirim sistemi ve üriner sistemde meydana gelen değişimler, duyusal ve motor işlevlerde bozulmalar ve travmalar yoğun bakım sürecini daha karmaşık hale getirmektedir. Bu olgu analizi; araç dışı trafik kazası sonrası YBÜ’de tedavi edilen travmalı geriatrik hastanın Gordon’un Fonksiyonel Sağlık Örüntüleri modeline göre hemşirelik bakımını gerçekleştirip, bakım süreci ile ilgili literatüre katkı sağlamak amacıyla planlanmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Hemşirelik bakımı, travma, yaşlı, yoğun bakım ünitesi

Kaynakça

• 1. Mezey M, Bickford C, Schumann MJ, Mariano C, Handberg E, Sutermaster DJ. Specialty nursing scope and standards of practice: incorporating content about the care of older adults. Geriatric Nursing 2007; 28(6): 23-28.
• 2. Savaş S, Akçiçek F. Kapsamlı geriatrik değerlendirme. Ege Tıp Dergisi 2010; 49(10): 19-30.
• 3. Özşaker E, Alcan AO, Korkmaz FD. Yaşlı hastaların yoğun bakım deneyimlerinin incelenmesi. Türk Geriatri Dergisi 2013; 16(4): 408-413.
• 4. Marik PE. Management of the critically ill geriatric patient. Crit Care Med. 2006; 34(9): 176-182.
• 5. Topeli A. The outcome of the geriatric patients in the ıcu. Critical Care 2001; 5(1): 249.
• 6. Pehlivan S, Karadakovan A. Yaşlı bireylerde fizyolojik değişiklikler ve hemşirelik tanılaması. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2013; 2(3): 385-395.
• 7. Topeli A. Yoğun bakım ünitesi'nde geriatrik hasta. Turkish Journal of Geriatrics 2000; 3(4): 151-154 .
• 8. Yıldırım B, Özkahraman Ş, Ersoy S. Yaşlılıkta görülen fizyolojik değişiklikler ve hemşirelik bakımı. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi 2010; 2(2): 19-23.
• 9. Aydoğan Ü, Onar T, Nerkiz P. Yaşlılıkta görülen fizyolojik değişiklikler. GeroFam 2011, 2(3): 1-12.
• 10. Karadağ F, Tanrıverdi MH. Akut böbrek yetersizliği. Konuralp Tıp Dergisi 2010; 2(1):46-52.
• 11. Erden İA, Kara D, Ayhan B, Uzun Ş. Geriatrik hasta ve yoğun bakım. Akademik Geriatri Dergisi 2010; 4: 115-119.
• 12. Eser M, Keten A, İçme F, Kılınç İ, Keten HS. Investigation of traffic accidents in geriatric age group. Turkish Journal of Geriatrics 2013; 16 (3): 277-80.
• 13. Güneytepe Üİ, Akköse ŞA, Gökgöz Ş, Özgüç H, Ocakoğlu G, Aktaş H. Yaşlı travma olgularında mortaliteye etki eden faktörler ve skorlama sistemleri. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2008; 34(1): 15-19.
• 14. Kumsar AK, Yılmaz FT. Yoğun bakım ünitesinin yoğun bakım hastası üzerindeki etkileri ve hemşirelik bakımı. Hemşı̇relı̇kte Eğı̇tı̇m ve Araştırma Dergı̇sı̇ 2013; 10 (2): 56-60.
• 15. Nurten Kaya, Babadağ K, Kaçar GY, Uygur E. Hemşirelerin hemşirelik model/kuramlarını, hemşirelik sürecini ve sınıflama sistemlerini bilme ve uygulama durumları. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi 2010; 3(3): 25-33.
• 16. Babacan AG, Şıpkın S, Gülseren K. Fonksiyonel sağlık örüntüleri modeli ile bir huzurevinde yaşayan yaşlıların bakım gereksinimlerinin belirlenmesi. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi 2012, 3(1): 13-21.
• 17. Uysal H, Karataş C. Kronik böbrek yetersizliğinde fonksiyonel sağlık örüntülerine göre hemşirelik bakımı: Olgu sunumu. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi 2017; 4(2): 49-61.
• 18. Kurt Y, Özkan ÇG, Demirbağ BC. Bir olgu: akut miyokard infartüsünde nanda tanıları ve nıc girişimleri ile hemşirelik bakımı. Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi 2016; 5(3): 138-146.
• 19. Korkmaz GA, Emiroğlu ON. Hemşireliğin görünürlüğünü artırmak için standardize ve kodlu bir sınıflama sisteminin kullanılması: klinik bakım sınıflama sistemi. Hacettepe University Faculty of Health Sciences Nursing Journal 212; 19(2): 69-79.
• 20. New JBI Levels of Evidence. http://joannabriggs.org/assets/docs/approach/JBI-Levels-of-evidence_2014.pdf (Erişim Tarihi: 05.12.2018)
• 21. Chanques G, Jaber S, Barbotte E, Violet S, Sebbane M, Perrigault PF et al. Impact of systematic evaluation of pain and agitation in an intensive care unit. Crit Care Med 2006; 34(1): 691–1699.
• 22. Payen JF, Bosson JL, Chanques G, Mantz J, Labarere J. Pain assessment is associated with decreased duration of mechanical ventilation in the intensive care unit: a post Hoc analysis of the DOLOREA study. Anesthesiology 2009; 111(6):1308–16.
• 23. Chang JT, Morton SC, Rubenstein LZ, Mojika WA, Maglione M, Suttorp MJ et al. Interventions for the prevention of falls in older adults: systematic review and meta-analysis of randomised clinical trials. BMJ 2004; 328(680): 1-7.
• 24. Savcı C, Kaya H, Acaroğlu R, Kaya N, Bilir A, Kahraman H ve ark. Nöroloji ve nöroşirürji kliniklerinde hastaların düşme riski ve alınan önlemlerin belirlenmesi. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi 2009; 2(3): 19-24.
• 25. Özen AT, Enç N. Kritik hastalıklarda sıvı elektrolit dengesi değişikliklerinde hemşirenin rolü. Kardiyovasküler Hemşirelik Dergisi 2013; 4(5): 9-13.
• 26. Saltürk AG. Hemodiyaliz Hastalarında Yaşam Kalitesinin Diyaliz Yeterliliği İle İlişkisi. [Tıpta Uzmanlık Tezi]. İstanbul: T.C. Sağlık Bakanlığı İstanbul Göztepe Eğitim ve Araştırma Hastanesi; 2006.
• 27. European Pressure Ulcer Advisory Panel and National Pressure Ulcer Advisory Panel. Prevention and treatment of pressure ulcers: quick reference guide. Washington DC: National Pressure Ulcer Advisory Panel; 2009. (Çev. Yara Ostomi İnkontinans Hemşireleri Derneği). Basınç Ülserlerini Önleme: Hızlı Başvuru Kılavuzu. Ankara: 2010.
• 28. Defloor T, De Bacquer D, Grypdonck MH. The effect of various combinations of turning and pressure reducing devices on the incidence of pressure ulcers. J Adv Nurs 2005; 42:37-46.
• 29. Kaya N, Kaya H. Nöroonkoloji hastasının hemşirelik bakımı. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi 2009; 2(1): 65-73.
• 30. Terzi B, Kaya N. Yoğun bakım hastasında hemşirelik bakımı. Yoğun Bakım Dergisi 2011; 1: 21-25.