YOĞUN BAKIM ÜNİTELERİNDE GELİŞEN AKUT BÖBREK YETMEZLİĞİ VE HEMŞİRELİK YÖNETİMİ
Yıl 2020,
Cilt: 24 Sayı: 2, 150 - 156, 19.09.2020
Şirin Gerkuş
,
Sibel Karaca Sivrikaya
Öz
Yoğun bakım üniteleri, hastaların gözetim altında bulundukları, sürekli hekim ve hemşire kontrolünde ve komplike tedavilerin yapıldığı hastane birimleridir. Yoğun bakım hastaları birçok nedene bağlı olarak akut böbrek yetmezliği sorunuyla karşı karşıya kalabilirler. Farklı nedenlerle gelişebilen akut böbrek yetmezliği, tedavi ve sıkı takip gerektiren bir hastalıktır. Bu nedenle hemşirenin takip, tedavi ve bakım süreci oldukça önem taşımaktadır. Doğru tedavi ve profesyonel hemşire yaklaşımıyla hastalar en iyi sağlık hizmetini almış olur. Bu derlemenin amacı, yoğun bakımda hastaların akut böbrek yetmezliği gelişmesi durumunda hemşirenin bu sorunun çözümüne ilişkin uygulayabileceği bilgiler sunmak ve hemşirelere yol göstermektir.
Kaynakça
- 1- Karadağ E. Yoğun bakımda yatan hastada akut böbrek yetersizliği neden önemli? Hemşireler neler yapabilir? Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi 2017;21(1):22-27.
- 2- Eisendrath SJ, Chamberlain JR. Current. Yoğun Bakım ve Tedavi: Psikiyatrik Problemler 2. baskı. Ankara: Güneş Kitabevi, 2004: 466-477.
- 3- Öz H, Meyancı Köksal G. Yoğun bakım ünitesinde devamlı böbrek destek tedavisi. İçinde: Şahinoğlu H, editör. Yoğun bakım sorunları ve tedavileri. 3. b. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevi; 2011. s. 254-263.
- 4- Türkoğlu M. Yoğun bakımda akut böbrek hasarının önlenmesi. Yoğun Bakım Dergisi 2008; 8(2): 71-81.
- 5- Karakoç E. Sürekli renal replasman tedavileri. Yoğun Bakım Dergisi 2007; 7(2): 240-246.
- 6- Bellomo R, Ronco C, Kellum JA, Mehta RL, Palevsky P; Acute Dialysis Quality İnitiative Work Group. Acute renal failure-definition, outcome measures, animal models, fluid therapy and information technology needs: The Second İnternational Consensus Conference of the Acute Dialysis Quality İnitiative (ADQI) Gruop. Crit Care 2004; 8:204-12.
- 7- Çam R, Dönmez CY, Demir F. Yoğun bakım ünitesinde uygulanan sürekli renal replasman tedavileri. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi 2009;13 (1), 13-18.
- 8- Metnitz PG, Krenn CG, Steltzer H, et al. Effect of acute renal failure requiring renal replacement therapy on outcome in critically ill patients. Crit Care Med 2002;30:2051-8.
- 9- Albright RC, Do J. Acute renal failure: A practical update. Mayo Clin Proc 2001; 76: 67-74.
- 10- Doherty C. Epidemyology of acute renal failure In Davison AM, Cameron JS, Grünfeld JP, Ponticelli C, Ritz E, Winearls CG, van Ypersele C. Oxford Textbook of Clinical Nephrology. New York: Oxford University Press, 2005:1435-1443.
- 11- Lameire N, Biesen VW, Vanholder R. Epidemyology, Clinical evaluation, and prevention of acute renal failure. In Feehally J, Floege J, Johnson RJ ed. Comprehensive Clinical Nephrology. Philadelphia: Mosby, 2007: 979-1000.
- 12- Murphy F. and Byrne G. The role of the nurse in the management of acute kidney injury. British Journal of Nursing 2010; 19 (3):146-152.
- 13- Durna, Z. İç Hastalıkları Hemşireliği. İstanbul: Akademi Basın ve Yayıncılık, 2013: 466.
- 14- Abernethy VE, Lieberthal W. Acute renal failure in the critically ill patient. Crit Care Clin 2002;18:203-22.
- 15- Lameire N, Biesen WV, Vanholder R. Acute renal failure. Lancet 2005;365:417-30.
- 16- Doherty C. Epidemyology of acute renal failure In Davison AM, Cameron JS, Grünfeld JP, Ponticelli C, Ritz E, Winearls CG, van Ypersele C. Oxford Textbook of Clinical Nephrology. New York: Oxford University Press, 2005:1435-1443.
- 17- Weisbord SD, Palevsky PM. Acute renal failure in the intensive care unit. Semin Respir Crit Care Med 2006;27:262-73.
- 18- Irwin RS, Rippe MJ. Manual of intensive care medicine, Fourth Edition, USA: Lippincott Williams and Wilkins, 2006.
- 19- Koluman ve Derici. YBÜ’nde ABY ve tedavi yöntemleri Genel Tıp Derg 2009;19(4).
- 20- Mehta RL, McDonald B, Gabbai F, Pahl M, Farkas A, Pascual MT et al. Nephrology consultation in acute renal failure: does timing matter? Am J Med 2002;113:456-61.
- 21- Mehta RL. Outcomes research in acute renal failure. Semin Nephrol 2003;23:283-94.
- 22- Schwilk B, Wiedeck H, Stein B, Reinelt H, Treiber H, Bothner U. Epidemiology of acute renal failure and outcome of haemodiafiltration in intensive care. Intensive Care Med 1997;23:1204-11.
- 23- Arabi Y, Ahmed QA, Haddad S, Aljumah A, Al-Shimemeri A. Outcome predictors of cirrhosis patients admitted to the intensive care unit. Eur J Gastroenterol Hepatol 2004;16:333-9.
- 24- Tepel M, Van der Giet M, Schwarzfeld C, Laufer U, Liermann D, Zidek W. Prevention of radiocontrast agent induced reductions in renal function by acetylcysteine. N Engl J Med 2000;343:180-4.
- 25- Ragaller M Jr, Theilen H, Koch T. Volume replacement in critically ill patients with acute renal failure. J Am Soc Nephrol 2001;12:33-9.
- 26- Vijayan, A. Overview and management of acute kidney injury and acute tubular necrosis. In: D. Windus, editör. The Washington Manual Subspecialty Consult Series. Nephrology Subspecialty Consult. Philadelphia, Wolters Kluwer/Lippincott Williams and Wilkins; 2008. p.159–70.
- 27- Hall G, Esser E. Challenges of care for the patient with acute kidney injury. Journal of Infusion Nursing 2008;31(3):150-156.
- 28- Faber P, Klein A.A. Acute kidney injury and renal replacement therapy in the intensive care unit. Nursing in Critical Care 2009;14(4): 207-212.
- 29- Yarlagadda S, Perazella M.A. Acute renal failure in the hospital: Diagnosis and management. Hospital Physician 2006; March: 51-58.
- 30- Aysuna N, Korular D. Akut böbrek yetmezliğinin önlenmesi ve tedavisi. Aktüel Tıp Dergisi 2000;5(5): 28-32.
- 31- Abdel-Kader K, Palevsky PM. Acute kidney injury in the elderly. Clin Geriatr Med. 2009;25: 331-358.
- 32- Karadakovan A. Kronik böbrek yetmezliği olan hastada hemşirelik yönetimi. Nefroloji Hemşireliği Dergisi 2004;1(1):61-66.
- 33- Süleymanlar G. Sıvı elektrolit metabolizması ve bozuklukları. In: Akpolat T, Utaş C, Süleymanlar G (Editör). Nefroloji El Kitabı, 3. Baskı, Nobel Tıp Kitabevleri, İstanbul, 2000, ss:45-79.
- 34- Emir G. Asit baz ve elektrolit bozuklukları. In: Gençer F, Gökmen N, Tola Y ve ark. (Editör). Hemodiyaliz Hemşireliği Uygulamaları. İntaş Matbaacılık, İstanbul, 2002, ss:144-179.
- 35- Ovayolu N. Acil serviste kronik böbrek yetmezliği olan hastaya ve diyaliz hastasına yaklaşım. Nefroloji Hemşireliği Dergisi 2005; Temmuz/Ekim:15-19.
- 36- Taşcı S. Hemodiyalizde kronik komplikasyonlar ve hemşirelik yaklaşımları, 16. Ulusal Böbrek Hastalıkları Diyaliz ve Transplantasyon Hemşireliği Kongresi Kurs Kitapçığı, Antalya, 2006.
- 37- Edefonti A, Consalvo G. Management of acute renal failure in hospital practice. Pediatr Med Chir. 1997;19(1):3-5.
- 38- Holcombe D, Kern Feeley N. Renal failure. In: Gonce Morton P, Fontaine DK. editors. Critical care nursing a holistic approach. Philadelphia: Wolters Kluwer/ Lippincott Williams and Wilkins; 2009. p. 758–87.
- 39- Karadakovan A, Kaymakçı H. Üriner sistem hastalıkları. İçinde: Ayfer Karadakovan, Fatma Eti Aslan editör. Dahili ve cerrahi hastalıklarda bakım. Genişletilmiş 3. Baskı. Ankara: Akademisyen Kitabevi; 2014; p.859-889.
- 40- Zengin N. Oligüri- anüri. içinde: Fatma Eti Aslan, Nermin Olgun editörler. Yoğun bakım seçilmiş semptom bulguların yönetimi. 1.b. Ankara: Akademisyen Tıp Kitabevi; 2016. p. 453-467.
- 41- Ören B, Enç N. Quality of life in chronic haemodialysis and peritoneal dialysis patients in Turkey and related factors. International Journal of Nursing Practice 2013; 19 (6): 547–556.
Yıl 2020,
Cilt: 24 Sayı: 2, 150 - 156, 19.09.2020
Şirin Gerkuş
,
Sibel Karaca Sivrikaya
Kaynakça
- 1- Karadağ E. Yoğun bakımda yatan hastada akut böbrek yetersizliği neden önemli? Hemşireler neler yapabilir? Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi 2017;21(1):22-27.
- 2- Eisendrath SJ, Chamberlain JR. Current. Yoğun Bakım ve Tedavi: Psikiyatrik Problemler 2. baskı. Ankara: Güneş Kitabevi, 2004: 466-477.
- 3- Öz H, Meyancı Köksal G. Yoğun bakım ünitesinde devamlı böbrek destek tedavisi. İçinde: Şahinoğlu H, editör. Yoğun bakım sorunları ve tedavileri. 3. b. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevi; 2011. s. 254-263.
- 4- Türkoğlu M. Yoğun bakımda akut böbrek hasarının önlenmesi. Yoğun Bakım Dergisi 2008; 8(2): 71-81.
- 5- Karakoç E. Sürekli renal replasman tedavileri. Yoğun Bakım Dergisi 2007; 7(2): 240-246.
- 6- Bellomo R, Ronco C, Kellum JA, Mehta RL, Palevsky P; Acute Dialysis Quality İnitiative Work Group. Acute renal failure-definition, outcome measures, animal models, fluid therapy and information technology needs: The Second İnternational Consensus Conference of the Acute Dialysis Quality İnitiative (ADQI) Gruop. Crit Care 2004; 8:204-12.
- 7- Çam R, Dönmez CY, Demir F. Yoğun bakım ünitesinde uygulanan sürekli renal replasman tedavileri. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi 2009;13 (1), 13-18.
- 8- Metnitz PG, Krenn CG, Steltzer H, et al. Effect of acute renal failure requiring renal replacement therapy on outcome in critically ill patients. Crit Care Med 2002;30:2051-8.
- 9- Albright RC, Do J. Acute renal failure: A practical update. Mayo Clin Proc 2001; 76: 67-74.
- 10- Doherty C. Epidemyology of acute renal failure In Davison AM, Cameron JS, Grünfeld JP, Ponticelli C, Ritz E, Winearls CG, van Ypersele C. Oxford Textbook of Clinical Nephrology. New York: Oxford University Press, 2005:1435-1443.
- 11- Lameire N, Biesen VW, Vanholder R. Epidemyology, Clinical evaluation, and prevention of acute renal failure. In Feehally J, Floege J, Johnson RJ ed. Comprehensive Clinical Nephrology. Philadelphia: Mosby, 2007: 979-1000.
- 12- Murphy F. and Byrne G. The role of the nurse in the management of acute kidney injury. British Journal of Nursing 2010; 19 (3):146-152.
- 13- Durna, Z. İç Hastalıkları Hemşireliği. İstanbul: Akademi Basın ve Yayıncılık, 2013: 466.
- 14- Abernethy VE, Lieberthal W. Acute renal failure in the critically ill patient. Crit Care Clin 2002;18:203-22.
- 15- Lameire N, Biesen WV, Vanholder R. Acute renal failure. Lancet 2005;365:417-30.
- 16- Doherty C. Epidemyology of acute renal failure In Davison AM, Cameron JS, Grünfeld JP, Ponticelli C, Ritz E, Winearls CG, van Ypersele C. Oxford Textbook of Clinical Nephrology. New York: Oxford University Press, 2005:1435-1443.
- 17- Weisbord SD, Palevsky PM. Acute renal failure in the intensive care unit. Semin Respir Crit Care Med 2006;27:262-73.
- 18- Irwin RS, Rippe MJ. Manual of intensive care medicine, Fourth Edition, USA: Lippincott Williams and Wilkins, 2006.
- 19- Koluman ve Derici. YBÜ’nde ABY ve tedavi yöntemleri Genel Tıp Derg 2009;19(4).
- 20- Mehta RL, McDonald B, Gabbai F, Pahl M, Farkas A, Pascual MT et al. Nephrology consultation in acute renal failure: does timing matter? Am J Med 2002;113:456-61.
- 21- Mehta RL. Outcomes research in acute renal failure. Semin Nephrol 2003;23:283-94.
- 22- Schwilk B, Wiedeck H, Stein B, Reinelt H, Treiber H, Bothner U. Epidemiology of acute renal failure and outcome of haemodiafiltration in intensive care. Intensive Care Med 1997;23:1204-11.
- 23- Arabi Y, Ahmed QA, Haddad S, Aljumah A, Al-Shimemeri A. Outcome predictors of cirrhosis patients admitted to the intensive care unit. Eur J Gastroenterol Hepatol 2004;16:333-9.
- 24- Tepel M, Van der Giet M, Schwarzfeld C, Laufer U, Liermann D, Zidek W. Prevention of radiocontrast agent induced reductions in renal function by acetylcysteine. N Engl J Med 2000;343:180-4.
- 25- Ragaller M Jr, Theilen H, Koch T. Volume replacement in critically ill patients with acute renal failure. J Am Soc Nephrol 2001;12:33-9.
- 26- Vijayan, A. Overview and management of acute kidney injury and acute tubular necrosis. In: D. Windus, editör. The Washington Manual Subspecialty Consult Series. Nephrology Subspecialty Consult. Philadelphia, Wolters Kluwer/Lippincott Williams and Wilkins; 2008. p.159–70.
- 27- Hall G, Esser E. Challenges of care for the patient with acute kidney injury. Journal of Infusion Nursing 2008;31(3):150-156.
- 28- Faber P, Klein A.A. Acute kidney injury and renal replacement therapy in the intensive care unit. Nursing in Critical Care 2009;14(4): 207-212.
- 29- Yarlagadda S, Perazella M.A. Acute renal failure in the hospital: Diagnosis and management. Hospital Physician 2006; March: 51-58.
- 30- Aysuna N, Korular D. Akut böbrek yetmezliğinin önlenmesi ve tedavisi. Aktüel Tıp Dergisi 2000;5(5): 28-32.
- 31- Abdel-Kader K, Palevsky PM. Acute kidney injury in the elderly. Clin Geriatr Med. 2009;25: 331-358.
- 32- Karadakovan A. Kronik böbrek yetmezliği olan hastada hemşirelik yönetimi. Nefroloji Hemşireliği Dergisi 2004;1(1):61-66.
- 33- Süleymanlar G. Sıvı elektrolit metabolizması ve bozuklukları. In: Akpolat T, Utaş C, Süleymanlar G (Editör). Nefroloji El Kitabı, 3. Baskı, Nobel Tıp Kitabevleri, İstanbul, 2000, ss:45-79.
- 34- Emir G. Asit baz ve elektrolit bozuklukları. In: Gençer F, Gökmen N, Tola Y ve ark. (Editör). Hemodiyaliz Hemşireliği Uygulamaları. İntaş Matbaacılık, İstanbul, 2002, ss:144-179.
- 35- Ovayolu N. Acil serviste kronik böbrek yetmezliği olan hastaya ve diyaliz hastasına yaklaşım. Nefroloji Hemşireliği Dergisi 2005; Temmuz/Ekim:15-19.
- 36- Taşcı S. Hemodiyalizde kronik komplikasyonlar ve hemşirelik yaklaşımları, 16. Ulusal Böbrek Hastalıkları Diyaliz ve Transplantasyon Hemşireliği Kongresi Kurs Kitapçığı, Antalya, 2006.
- 37- Edefonti A, Consalvo G. Management of acute renal failure in hospital practice. Pediatr Med Chir. 1997;19(1):3-5.
- 38- Holcombe D, Kern Feeley N. Renal failure. In: Gonce Morton P, Fontaine DK. editors. Critical care nursing a holistic approach. Philadelphia: Wolters Kluwer/ Lippincott Williams and Wilkins; 2009. p. 758–87.
- 39- Karadakovan A, Kaymakçı H. Üriner sistem hastalıkları. İçinde: Ayfer Karadakovan, Fatma Eti Aslan editör. Dahili ve cerrahi hastalıklarda bakım. Genişletilmiş 3. Baskı. Ankara: Akademisyen Kitabevi; 2014; p.859-889.
- 40- Zengin N. Oligüri- anüri. içinde: Fatma Eti Aslan, Nermin Olgun editörler. Yoğun bakım seçilmiş semptom bulguların yönetimi. 1.b. Ankara: Akademisyen Tıp Kitabevi; 2016. p. 453-467.
- 41- Ören B, Enç N. Quality of life in chronic haemodialysis and peritoneal dialysis patients in Turkey and related factors. International Journal of Nursing Practice 2013; 19 (6): 547–556.