COVID-19 Hastalarında Yeni Bir Yaklaşım Olarak Oksihemoglobin Karboksihemoglobin, Kan Gazı Değerlerinin İncelenmesi: Longitudinal Bir Çalışma

Yıl 2022, Cilt: 26 Sayı: 3, 92 - 99, 31.12.2022

Hicran Şahin Gökçe , Özen Özensoy Güler , Ender Şimşek , Zeynep Yağmur Karagülleoğlu , Ahmet Çarhan

Öz

Amaç: Bu çalışmada COVID-19 tanısı koyulan ve yoğun bakım ünitesinde (YBÜ) yatarak tedavi gören hastaların rutin kan alımı sonucunda karboksihemoglobin, oksihemoglobin, pCO2 ve pO2 parametrelerinin retrospektif olarak değerlendirilmesi amaçlanmıştır.
Materyal ve Metod: Çalışma Ankara Şehit Sait Ertürk Devlet Hastanesi’ne COVID-19 şüphesi ile başvuran ve ardından korona virüs enfeksiuonu koyularak YBÜ’ne yatışı gerçekleştirilen 2000 hasta ile gerçekleştirilmiştir. Ek olarak cinsiyet ayrımı yapılmaksızın 300 korona virüs enfeksiyonlu kişi ve 300 sağlıklı gönüllü ile çalışma sürdürülmüştür. Veriler YBÜ’ne yatış sürecine kadar gerçekleştirilen rutin kan alım işlemi sonuçlarıdır.
Bulgular: PCR sonucu pozitif olan hastaların pH'ı, negatif test sonucu olanlara göre önemli ölçüde daha düşüktür. Çalışma evreninde pCO2 değerleri göz önünde bulundurulduğunda %61,6 oranındaki hastalar referans değerinin dışında yer almaktadır. Kadın ve erkek hastalar arasında oksihemoglobin parametresine göre anlamlı bir fark bulunmuştur [t = -10.643, p<0,001]. Sağlıklı bireyler ve hastalar arasında pO2 değerleri arasında anlamlı bir fark bulunmuştur [t = 12016, p<0,001]. Ancak sağlıklı bireyler ve hastalar arasında pCO2 değerleri arasında anlamlı bir fark bulunamamıştır [t = -0,416, p>0,05], ayrıca sağlıklı bireyler ve hastalar arasında oksihemoglobin değerleri arasında anlamlı bir fark bulunamamıştır [t = 1725, p>0,05]. Hastaların pO2 ve pCO2 düzeyleri arasında negatif yönde orta düzeyde anlamlı bir ilişki bulunmaktadır (r=-0,443, p<0,001).
Sonuç: Kan gazı değerleri üzerinde yapılan retrospektif çalışmada pCO2 değeri artış gösterirken pO2 değeri düşmüştür. Buna göre hastaların CO2’ü substrat olarak kullanan CA enzim aktivitelerinin bu tür enfeksiyonlarda önemli bir kriter olabileceğini düşündürmektedir. CA enzimi CO2 artışı ile doğru orantılı artan bir enzimdir. Burada incelenen sonuçlar göz önünde bulundurulursa ekspresyonunun arttığı öngörülmektedir.

Anahtar Kelimeler

oksihemoglobin, karboksihemoglobin, COVID, karbonik anhidraz

Kaynakça

• Habas K, Nganwuchu C, Shahzad F, Gopalan R, Haque M, Rahman S, et al. Resolution of coronavirus disease 2019 (COVID-19). Expert Rev Anti Infect Ther. 2020;18(12):1201-1211.
• Zhang L, Li Y, Wang Z, Xia Y, Chen W, Tang K. Recent developments and future prospects of Vitreoscilla hemoglobin application in metabolic engineering. Biotechnol Adv. 2007;25(2):123-136.
• Molnar C, Gair J. 20.4 Transport of Gases in Human Bodily Fluids. BCcampus; 2015.
• Song M-A, Wang L. Detection of serum carbaminohemoglobin and glycated hemoglobin contents in diabetic nephropathy patients with hemodialysis and assessment of their clinical value Vol. 22, Journal of Hainan Medical University 2016
• Yuki K, Fujiogi M, Koutsogiannaki S. COVID-19 pathophysiology: A review. A review. Clin Immunol. 2020;215:108427.
• Faisal H, Ali ST, Xu J, et al. Carboxyhemoglobinemia in Critically Ill Coronavirus Disease 2019 Patients. J Clin Med. 2021;10(12):2731. Published 2021 Jun 21.
• Mezalek ZT, Khibri H, Ammouri W, Bouaouad M, Haidour S, Harmouche H, et al. COVID-19 Associated Coagulopathy and Thrombotic Complications. Clin Appl Thromb Hemost. 2020;26:1076029620948137.
• Sheta MA, Hostetter T, Drawz P. Physiological approach to assessment of acid-base disturbances. [published correction appears in N Engl J Med. 2014 Nov 13;371(20):1948]. N Engl J Med. 2014;371(15):1434-1445.
• Koppenol WH, Bounds PL, Dang C V. Otto Warburg’s contributions to current concepts of cancer metabolism. [published correction appears in Nat Rev Cancer. 2011 Aug;11(8):618]. Nat Rev Cancer. 2011;11(5):325-337.
• Liberti M V., Locasale JW. The Warburg Effect: How Does it Benefit Cancer Cells? [published correction appears in Trends Biochem Sci. 2016 Mar;41(3):287] [published correction appears in Trends Biochem Sci. 2016 Mar;41(3):287]. Trends Biochem Sci. 2016;41(3):211-218.
• Deniz S, Uysal TK, Capasso C, Supuran CT, Ozensoy Guler O. Is carbonic anhydrase inhibition useful as a complementary therapy of Covid-19 infection? . J Enzyme Inhib Med Chem. 2021;36(1):1230-1235.
• Monti SM, Supuran CT, De Simone G. Anticancer carbonic anhydrase inhibitors: a patent review (2008 - 2013). Expert Opin Ther Pat. 2013;23(6):737-749.
• Naqvi AAT, Fatima K, Mohammad T, Fatima U, Singh IK, Singh A, et al. Insights into SARS-CoV-2 genome, structure, evolution, pathogenesis and therapies: Structural genomics . Biochim Biophys Acta Mol Basis Dis. 2020;1866(10):165878.
• Wu Z, McGoogan JM. Characteristics of and Important Lessonsfrom the Coronavirus Disease 2019 (COVID-19) Outbreak in China: Summary of a Report of 72314 Cases from the Chinese Center for Disease Control and Prevention JAMA. 2020;323(13):1239-1242.
• Nechipurenko YD, Semyonov DA, Lavrinenko IA, Lagutkin DA, Generalov EA, Zaitceva AY, Matveeva OV, Yegorov YE. The Role of Acidosis in the Pathogenesis of Severe Forms of COVID-19. Biology (Basel). 2021;10(9):852. Published 2021 Aug 31.
• Sada, K. E., Yamamoto, R., Yano, A., Miyauchi, A., Kawamura, M., & Ito, H. (2022). Bicarbonate concentration as a predictor of prognosis in moderately severe COVID-19 patients: A multicenter retrospective study. PLoS One. 2022;17(6):e0270141. Published 2022 Jun 24.
• Ruggieri A, Anticoli S, D’Ambrosio A, Giordani L, Viora M (2016) The influence of sex and gender on immunity, infection and vaccination. Ann Ist Super Sanita. 2016;52(2):198-204.
• Fish EN (2008) The X-files in immunity: sex-based differences predispose immune responses. Nat Rev Immunol. 2008;8(9):737-744.
• Klein SL, Marriott I, Fish EN (2015) Sex-based differences in immune function and responses to vaccination. Trans R Soc Trop Med Hyg. 2015;109(1):9-15.
• Giefing-Kroll C, Berger P, Lepperdinger G, Grubeck-Loebenstein B (2015) How sex and age affect immune responses, susceptibility to infections, and response to vaccination. Aging Cell. 2015;14(3):309-321.
• Mukherjee S, Pahan K. Is COVID-19 Gender-sensitive? J Neuroimmune Pharmacol. 2021;16(1):38-47.
• Elezagic, Dzemal, Johannis, Wibke, Burst, Volker, Klein, Florian and Streichert, Thomas. "Venous blood gas analysis in patients with COVID-19 symptoms in the early assessment of virus positivity" Journal of Laboratory Medicine, vol. 45, no. 1, 2021, pp. 27-30.
• Faisal, H., Ali, S. T., Xu, J., Nisar, T., Sabawi, M., Salazar, E., & Masud, F. N. (2021). Carboxyhemoglobinemia in Critically Ill Coronavirus Disease 2019 Patients. J Clin Med. 2021;10(12):2731. Published 2021 Jun 21.
• Supuran CT, Scozzafava A. Carbonic anhydrases as targets for medicinal chemistry. Bioorg Med Chem. 2007;15(13):4336-4350.