YOĞUN BAKIM ÜNİTESİNDE ACİNETOBACTER BAUMANNİİ ENFEKSİYONU GELİŞİMİNE YOL AÇAN RİSK FAKTÖRLERİ ilE BULAŞMA YOLLARI

Yıl 2023, Cilt: 27 Sayı: 2, 67 - 76, 27.08.2023

Sibel Turan Çakır , Nuray Enç , Önder Ergönül

Öz

Amaç:Hastane enfeksiyon etkenleri açısından Acinetobacter Yoğun bakım ünitelerinde önemli bir sorundur.Ülkemizde A.baumannii enfeksiyonları oldukça yaygın olup hastane enfeksiyonlarına neden olan mikroorganizmalar içinde önde gelmektedir.Kolonize hastalar çevre kontaminasyonu ve mikroorganizmanın hastadan hastaya yayılımında önemli kaynaktır.Bu çalışmanın amacı Dahili YBÜ’ de yatan hastalarda Acinetobacter baumannii enfeksiyonlarının bulaşma yollarının belirlenmesi ve mikrobiyolojik yöntemlerle gösterilmesidir.
Materyal ve Metod: Bu çalışma Haziran 2009 ve Kasım 2009 tarihleri arasında DYBÜ’de prospektif kohort olarak yapıldı.DYBÜ’ne 48 saaten uzun süreli yatan tüm hastalar çalışmaya alındı.Toplam 150 hastanın dahil edildiği çalışmada 437 kez altı ayrı izotonik ile ıslatılmış pamuklu çubuk ile toplam 2622 adet bakteriyolojik açıdan incelenmek üzere örnek alındı.Her hasta kolonizasyon ve enfeksiyon için risk faktörleri açısından değerlendirildi.
Sonuçlar: Acinetobacter baumannii kolonizasyonu 43 (%29) hastada saptandı. Alınan hasta örneklerinden sırasıyla en çok rektum, derin trakeal aspirasyon veya orofarinks ve aksiler, antekubital ve ingüinal bölgelerden alınan örneklerde Acinetobacter baumannii saptandı. Kolonizasyon saptanan hastalarda muhtemel risk faktörlerini saptamak amacıyla yapılan tek değişkenli analizde, uzun yatış süresi, sepsis ve nörolojik hastalıklar, invazif mekanik ventilasyon ve idrar sondası kullanımı istatistiksel açıdan anlamlı bulundu (p<0.05). Kolonizasyon saptanan hastalarda ölüm oranı anlamlı olarak daha fazla olarak saptandı. Çok değişkenli analiz için yapılan Cox regresyonunda sepsisli hastalarda kolonizasyon oranı istatistiksel açıdan anlamlı olarak fazla bulundu (Hazard ratio, 2.7; güven aralığı, 1.15 – 6.33, p= 0.022).

Anahtar Kelimeler

Acinetobacter baumannii, yoğun bakım, enfeksiyon., Acinetobacter baumannii, yoğun bakım, enfeksiyon.

Kaynakça

• 1- Dagli O, Namıduru M. Geçmişten bir analiz; gaziantep üniversitesi tip fakültesi hastanesi yoğun bakim ünitelerinde nozokomiyal enfeksiyonlarin irdelenmesi ve enfeksiyon risk faktörlerinin belirlenmesi. Sağlık Akademisi Kastamonu, 2018;3(3):185-209.
• 2- Çaylan R. Enfeksiyon kontrolüne yönelik önlemler. Yoğun Bakım Dergisi 2006;6:27-29.
• 3- Aygün G, Dikmen Y, Mete B ve ark. Yoğun bakım ünitesindeki hastane enfeksiyonu etkeni olarak bilinen Acinetobacter baumannii kökenlerinin antibiyotik duyarlılığı. ANKEM Dergisi, 2001;15:18.
• 4-Bergogne –Berezin E. İmpotance of Acinetobacter spp. Bergogne –Berezin E.(edt) Acinetobacter Biology and Pathogenesis. Sıprenger, Parıs, France;2008;1-85.
• 5-Winn Jr, Stephen A,William Janda, Elmer Koneman, Gary Procop, Paul Schreckenberger. Gail Woods Koneman’s Color Atlas and Texbook of Diagnostik Mikrobiology Washington. Altıncı baskı, Lippincott Williams & Wilkings, 2006;353-355.
• 6- Yalçın N. Hastane enfeksiyonları maliyet analizi. Öztürk R, Saltoğlu N, Aygün G. (eds) Hastane Enfeksiyonları: Korunma ve Kontrol. Orhan Matbaacılık, 2008;15-22.
• 7-Aktaş F. Gram negatif -bakterilerin hastane enfeksiyonlarındaki rolü ve epidemiyolojisi. Ulusoy S, Leblebicioğlu H, Arman D (edt) Önemli ve Sorunlu Gram-Negatif Bakteri İnfeksiyonları. Bilimsel Tıp Yayınevi, Ankara, 2004;199-201.
• 8-Allen DM,Harman BJ. Acinetobacter species. İn Mandel GL, et al. Prinsiples and Practise of infektious Diseases, NewYork; Churchill Livingstone, 2005;2339-2344.
• 9-Aygün G, Öztürk G. Acinetobacter cinsi bakteriler ve enfeksiyonları Vahaboğlu H (eds). Yeni ve Yeniden Gündeme Gelen İnfeksiyonlar, 2004;21-25.
• 10-Falagas ME, Karveli EA. The chanıng global epıdemıology of acınetobacter baumannii infections: A development with major public health implications. Clin Microbiol Infect, 2007;13(2):117-119.
• 11-Gerçekler D. Acinetobacter. Ustaçelebi Ş, Mutlu G, İzmir T, Cengiz AT, Tümbay E, Mete (edt) Temel ve Klinik mikrobiyoloji, Ankara, Güneş Kitapevi, 1999:542-543.
• 12- Al MU, Mumcuoğlu İ, Aksu N et al. İmipenem dirençli Acinetobacter suşlarında metallo-beta-laktamaz üretiminin fenotipik ve genotipik yöntemlerle araştırılması. Türk Mikrobiyol Cem Derg, 2011;41(1):29-36.
• 13-Erben N, Kiremitçi A, Özgüneş İ. Klinik örneklerden izole edilen Acinetobacter türlerinde genişletilmiş spektrumlu beta- laktamaz ve indüklenebilir beta-laktamaz sıklığının ve antimikrobiyal duyarlılığın değerlendirilmesi. Osmangazi Tıp Dergisi, 2006;28(3):135-146.
• 14-Savcı Ü, Özveren G, Yenişehirli G et al. Klinik örneklerden izole edilen Acinetobacter baumannii suşlarının in-vitro duyarlılık durumları. Turkish Journal of Clinics and Laboratory, 2015;6(1):24-29.
• 15-Hasçelik G. İnfeksiyonlara ait temel özellikler. Topçu AW, Söyletir G, Doğanay M. (eds)İnfeksiyon Hastalıkları ve Mikrobiyolojisi. Nobel Tıp Kitapevleri, 2002;3-30.
• 16- Bahar H, Esen N. Acinetobacter ve diğer nonfermentatif basiller. Topçu AW, Söyletir G, Doğanay M (edt). İnfeksiyon Hastalıkları ve Mikrobiyolojisi. Nobel Tıp Kitapevleri, 2002;1618-1623.
• 17-Özdemir M, Erayman İ, Gündem S, Baykan M, Baysal B. Hastane enfeksiyonu etkeni Acinetobacter suşlarının çeşitli antibiyotiklere duyarlılıklarının araştırılması. ANKEM Dergisi, 2006;23(3):127-132.
• 18-Sunenhise RH, Wright MO, Maragakis LL, et al. Multidrug-resistant Acinetobacter infection mortality rate and length of hospitalization. Emerging infektious diseases 2007;13(1):97-103.
• 19- Kaleli İ. Hastane İnfeksiyonları. Galenos Dergisi, 2003;7(83):17-22.
• 20-Marakagis LL, Peri TM. Acinetobacter Baumannii: Epidemiyology antimicrobial resistance and treatment options. Clin İnfect Dis, 2008;46(8):1254-1263.
• 21-Yavuz TM, Şahin İ, Behçet M, Öztürk E, Kaya D. Çeşitli örneklerden izole edilen Acinetobacter baumannii suşlarının antibiyotik duyarlılıkları. ANKEM Dergisi, 2006;20(2):107-110.
• 22-Alp E. ve ark. Bir dahiliye yoğun bakım ünitesinde entübe hastalarda pek çok ilac dirençli Acinetobacter baumannii için risk faktörleri ve yayılımı. Türk J Med Sci, 2009;39(1).
• 23-Kuşçu F ve ark. Çoğul antibiyotik dirençli Acinetobacter Baumannii izolatlarında tigesiklin duyarlılık oranlarının E-testi yöntemiyle araştırılması. Klimik Dergisi, 2009;22(2):48-51.
• 24- Aynur E. Acinetobacter-Associated nosocomial infections in Cumhuriyet University Medical Faculty Research Hospital; Three years’ experience. Cumhuriyet Medical Journal, 2017;39(3):555-563.
• 25- Dolma KG. Acinetobacter baumannii: An overview of emerging multidrug-resistant pathogen. Med J Malaysia, 2022;77(3):357.
• 26-Yaylı G, Aksoy S. Hastane enfeksiyonlarından izole edilen Acinetobacter suşlarının antibiyotiklere duyarlılıkları. Türk Mikrobiyol Cem Derg, 2003;33(1):61-63.