Hemşirelerin Sepsis Farkındalığı ve Sepsis Tanılı Hastalarda Hemşirelik Yönetimi

Yıl 2024, Cilt: 28 Sayı: 3, 213 - 219, 30.12.2024

Pınar Erman , Güler Balcı Alparslan

https://doi.org/10.62111/ybhd.1485430

Öz

Sepsis konakçının enfeksiyöz ajanlara karşı aşırı ve kontrolsüz verdiği inflamatuar yanıt olarak tanımlanmaktadır. Yüksek mortalite, morbitide ve ciddi ekonomik yüke neden olan sepsis küresel bir halk sağlığı sorunudur. Dünya genelinde sepsisin getirdiği yüklerin ağır olmasına rağmen sağlık profesyonellerinin sepsis farkındalığının yetersiz olduğu; farkındalık olsa da yönetiminin yetersiz olduğu bilinmektedir. Bu sebeple derlemede sepsisin yönetimindeki güncel tanı ve tedavi, hemşirelerin sepsisli hastalarda bakım ve yönetimi üzerinde durulmuştur. Literatür incelendiğinde hemşirelerin bilgi düzeyleri, fiziki olarak alanda çalışan hemşire sayısından hemşireye düşen hasta sayısına kadar tüm bu etmenler sepsis farkındalığının sepsisin yönetimindeki önemini ortaya koymaktadır. Yapılan çalışmalarda kliniklerdeki hemşirelerin sayısı, eğitim düzeyleri, tecrübe, bir hemşireye düşen hasta sayısı, hemşirelerin sepsis konusundaki bilgi düzeylerinin sepsisi önleme ve tedavi etmede etkili olduğu görülmüştür. Hemşirelerin hastaya verdikleri bakımın kesintisiz oluşu hemşirelerin sepsisi önleme ve akut dönemde tedavi etme konusunda büyük sorumlulukları vardır. Bu makalenin amacı sepsisin en çok görüldüğü kliniklerde çalışan hemşirelerin sepsis farkındalığının sepsisin yönetimindeki önemini ortaya koymaktır.

Anahtar Kelimeler

Sepsis, farkındalık, hemşirelik

Etik Beyan

Bu çalışmanın, özgün bir çalışma olduğunu; çalışmanın tüm aşamalarından bilimsel etik ilke ve kurallarına uygun davrandığımı; kullanılan verilerde herhangi bir değişiklik yapmadığımı, etik görev ve sorumluluklara riayet ettiğimi beyan ederim.

Nurses' Awareness Of Sepsis And Nursing Management In Patients Diagnosed With Sepsis

Öz

Sepsis is defined as the host's excessive and uncontrolled inflammatory response to infectious agents. Sepsis, which causes high mortality, morbidity and serious economic burden, is a global public health problem. Despite the heavy burden of sepsis around the world, healthcare professionals' awareness of sepsis is insufficient; Although there is awareness, it is known that management is inadequate. For this reason, the review focuses on current diagnosis and treatment in the management of sepsis, and nurses' care and management of patients with sepsis. When the literature is examined, all these factors, from the knowledge level of nurses, the number of nurses physically working in the field to the number of patients per nurse, reveal the importance of sepsis awareness in the management of sepsis. Studies have shown that the number of nurses in clinics, their level of education, experience, the number of patients per nurse, and the level of knowledge of nurses about sepsis are effective in preventing and treating sepsis. Nurses have great responsibilities in preventing sepsis and treating it in the acute phase, as the care they provide to the patient is uninterrupted. The aim of this article is to reveal the importance of sepsis awareness in the management of sepsis among nurses working in clinics where sepsis is most common.

Anahtar Kelimeler

Sepsis, awareness, nursing.

Kaynakça

• 1. Kharga K, Kumar L, Patel SKS. Recent Advances in Monoclonal antibody-based approaches in the management of bacterial sepsis. Biomedicines. 2023;11(3):765.
• 2. Long Y, Du X, Ouyang Z, et al. Research progress on therapeutic effect and mechanism of hydrocortisone on sepsis. Cellular, Molecular and Biomedical Reports. 2023;3(3):122-129.
• 3. Yazıcıoğlu Moçin Ö. Sepsis tanı ve kliniği. Ortaç Ersoy NE, editör. Sepsis. 1. Baskı. Ankara: Türkiye Klinikleri; 2021. s.25-30.
• 4. Markwart R, Saito H, Harder T, et al. Epidemiology and burden of sepsis acquired in hospitals and intensive care units: A systematic review and meta-analysis. Intensive Care Med. 2020;46(8):1536-1551.
• 5. Suh GJ, Shin TG, Kwon WY, et al. Hemodynamic management of septic shock: Beyond the surviving sepsis campaign guidelines. Clin Exp Emerg Med. 2023;10(3):255-264.
• 6. Türk Yoğun Bakım Derneği. 13 Eylül Dünya Sepsis Günü Basın Açıklaması. Türk Yoğun Bakım Derneği Bülteni. 2023.
• 7. Rudd KE, Johnson SC, Agesa KM, et al. Global, regional, and national sepsis incidence and mortality, 1990-2017: Analysis for the global burden of disease study. Lancet. 2020;395(10219):200-211.
• 8. Singer M, Deutschman CS, Seymour CW, et al. The third international consensus definitions for sepsis and septic shock (Sepsis-3). JAMA. 2016;315(8):801-810.
• 9. Uysal Ö. Yoğun bakım hemşirelerinin sepsis belirti bulguları ile yönetimine ilişkin bilgi düzeylerinin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara. 2020.
• 10. Hajj J, Blaine N, Salavaci J, Jacoby D. The "centrality of sepsis": A review on incidence, mortality, and cost of care. Healthcare (Basel). 2018;6(3):90.
• 11. Chou EH, Mann S, Hsu TC, et al. Incidence, trends, and outcomes of infection sites among hospitalizations of sepsis: A nationwide study. PLoS One. 2020;15(1):e0227752.
• 12. Sevim E, Çelik İ, Eser Karlıdağ G. Fırat üniversitesi hastanesi yoğun bakım ünitelerinde gelişen nozokomiyal sepsiste mortalite için risk faktörleri. Fırat Tıp Dergisi 2011;16(2):71-77.
• 13. Koçak Tufan Z, Kayaaslan B, Mer M. COVİD-19 ve sepsis. Türk Tıp Bilimleri Dergisi 2021;51(SI-1):3301-3311.
• 14. Rollas K, Şenoğlu N. COVİD-19 hastalarının yoğun bakım ünitesinde yönetimi. Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi Dergisi 2020;(30):142-155.
• 15. T.C. Sağlık Bakanlığı. COVİD-19 (SARS-CoV-2 enfeksiyonu) Ağır pnömoni. ARDS. Sepsis ve septik şok yönetimi bilimsel danışma kurulu çalışması. 2021.
• 16. Karakike E, Giamarellos-Bourboulis EJ, Kyprianou M, et al. Coronavirus disease 2019 as cause of viral sepsis: A systematic review and meta-analysis. Crit Care Med. 2021;49(12):2042-2057.
• 17. Gyawali B, Ramakrishna K, Dhamoon AS. Sepsis: The evolution in definition, pathophysiology and management. SAGE Open Med. 2019;7:1-13.
• 18. Polat G, Anil Ugan R, Cadirci E, Halici A. Sepsis and septic shock: Current treatment strategies and new approaches. Eurasian J Med. 2017;49(1):53-58.
• 19. Üvenç EN, Koç F. Sepsis patogenezi tanı ve tedavisi sepsiste oksidatif stres ve sepsis inflamasyon ilişkisi sepsiste deneysel modeller. Erciyes Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi. 2022;19(2):145-151.
• 20. Balcı Alparslan G. Yoğun bakımda şok ve hemşirelik bakımı. Yoğun bakım hemşireliği kitabı. İstanbul Tıp Kitapevi. 2023;1014-1015.
• 21. Cawcutt KA, Peters SG. Severe sepsis and septic shock: Clinical overview and update on management. Mayo Clin Proc. 2014;89(11):1572-8.
• 22. Chakraborty RK, Burns B. Systemic inflammatory response syndrome. StatPearls Publishing. 2023.
• 23. Gül S. Sepsis klinik tanısı ve tedavisi. EKMUD Ankara Günlükleri. 2018.
• 24. Sepsis alliance. Sepsis risk factors. 2020. Accessed October 13, 2024 https://www.sepsis.org/sepsis-basics/risk-factors/
• 25. Levy MM, Evans LE, Rodos A. The surviving sepsis campaign bundle: 2018 update. Intensive Care Med. 2018;44(6):925-928.
• 26. Gauer R, Forbes D, Boyer N. Sepsis: Diagnosis and management. American Academy of Family Physicians 2020;101(7):409-418.
• 27. Alyat Z, Baykal Ş, Ünver B, Kılınç S, Öztürk Birge A. Yoğun bakım ünitesinde sepsis ve hemşirelik yönetimi. İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi 2022;7(2):415-422.
• 28. Ferraris A, Bouisse C, Mottard N, et al. Mottling score and skin temperature in septic shock: Relation and impact on prognosis in ICU. PLoS One. 2018;13(8):e0202329.
• 29. Rello J, Valenzuela-Sánchez F, Ruiz-Rodriguez M, Moyano S. Sepsis: A review of advances in management. Adv Ther. 2017;34(11):2393-2411.
• 30. Font MD, Thyagarajan B, Khanna AK. Sepsis and septic shock - basics of diagnosis: Pathophysiology and clinical decision making. Med Clin North Am. 2020;104(4):573-585.
• 31. Rhodes A, Evans LE, Alhazzani W, et al. Surviving sepsis campaign: International guidelines for management of sepsis and septic shock: 2016. Intensive Care Med. 2017;43(3):304-377.
• 32. Cecconi M, Evans L, Levy M, Rhodes A. Sepsis and septic shock. Lancet. 2018;392(10141):75-87.
• 33. Eroğlu MS, Kırbaş A. Sistemik inflamatuar yanıt sendromu ve sepsis. F.Ü. Sağ. Bil. Vet. Derg. 2020;34(1):61-67.
• 34. Gönlügür U, Mirici A. Sepsis tedavisi. Turkiye Klinikleri J Pulm Med-Special Topics. 2010;3(2):63-68.
• 35. Carnio EC. New perspectives for the treatment of the patient with sepsis. Rev Lat Am Enfermagem. 2019;27:e3082.
• 36. Lee J, Levy MM. Treatment of patients with severe sepsis and septic shock: Current evidence-based practices. R I Med J. 2019;102(10):18-21.
• 37. Uysal Ö. Yoğun bakım hemşirelerinin sepsis belirti bulguları ile yönetimine ilişkin bilgi düzeylerinin incelenmesi. T.C. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. 2020.
• 38. McCaffery M, Onikoyi O, Rodrigopulle D, et al. Sepsis-review of screening for sepsis by nursing, nurse driven sepsis protocols and development of sepsis hospital policy/protocols. Nursing and Palliative Care. 2016;1(2):33-37.
• 39. Chua WL, Teh CS, Basri MABA, et al. Nurses' knowledge and confidence in recognizing and managing patients with sepsis: A multi-site cross-sectional study. J Adv Nurs. 2023;79:616-629.
• 40. Goh EL, See KC, Chua WL. Call for a Singapore National Action Plan for Sepsis (SNAPS): Stop sepsis, save lives. Ann Acad Med Singap. 2024;53(1):43-47.
• 41. Saito H, Timurkaynak F, Borzykowski T, et al. It’s in your hands-prevent sepsis in health care; 5 May 2018 World Health Organization (WHO) save lives: Clean your hands campaign. Klimik Dergisi. 2018;31(1):2-3.
• 42. Kleinpell R, Aitken L, Schorr CA. Implications of the new ınternational sepsis guidelines for nursing care. Am J Crit Care 2013;22(3):212-222.
• 43. Koçan S, Gürsoy A. Septik şok ve hemşirelik bakımı. Ege Hemşirelik Fakültesi Dergisi. 2016;32(1):173-185.
• 44. Lester D, Hartjes T, Bennett ACE. A review of the revised sepsis care bundles. Am J Nurs. 2018;118(8):40-49.
• 45. Pedrosa KKA, Oliveira SA, Machado RC. Validation of a care protocol for the septic patient in the intensive care unit. Rev Bras Enferm. 2018;71(3):1106-1114.
• 46. Baykara N, Akalın H, Arslantaş MK, et al. Sepsis study group epidemiology of sepsis in intensive care units in Turkey: A multicenter point-prevalence study. Crit Care. 2018;22(1):93.
• 47. Delaney M, Friedman I, Dolansky MA, Fitzpatrick JJ. Impact of a sepsis educational program on nurse competence. J Contin Educ Nurs. 2015;46(4):179-186.
• 48. Drahnak DM, Hravnak M, Ren D, et al. Scripting nurse communication to improve sepsis care. JMN. 2016;25(4):233.
• 49. Stamataki P, Papazafiropoulou A, Kalaitzi S, et al. Knowledge regarding assessment of sepsis among Greek nurses. Journal of Infection Prevention 2014;5(2):58-63.
• 50. Bruce HR, Maiden J, Fedullo PF, Kim SC. Impact of nurse-initiated ED sepsis protocol on compliance with sepsis bundles, time to initial antibiotic administration and in-hospital mortality. J Emerg Nurs. 2015;41(2):130-137.
• 51. Öztürk Birge A, Karabağ Aydın A, Köroğlu Çamdeviren E. Intensive care nurses' awareness of identification of early sepsis findings. J Clin Nurs. 2022;31(19-20):2886-2899.