Yayın Etiği

Yayın Etiği
Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi, Committee on Publication Ethics (COPE) kılavuz ilkeleri, Bilimsel Yayıncılıkta Şeffaflık ve En İyi Uygulama İlkeleri (COPE, DOAJ, OASPA, WAME ortak bildirisi) ve ICMJE’nin Tıp Dergilerinde Bilimsel Çalışmaların Yürütülmesi, Raporlanması, Düzenlenmesi ve Yayınlanması için Öneriler’i de dahil olmak üzere çeşitli kuruluşlar tarafından ortaya konan kılavuz ilkelere ve temel uygulamalara bağlı kalmayı amaçlamaktadır. Bu kılavuz ve tavsiyeler, bilimsel yayıncılıkta şeffaflık, dürüstlük ve en iyi uygulamaları teşvik etmek için tasarlanmıştır. Dergi, bu standartlara bağlı kalarak yayınladığı araştırmaların yüksek kalitede olmasını ve bilim camiasının etik standartlarını karşılamasını sağlamayı amaçlamaktadır.

İnsan denekleriyle yapılan tıbbi araştırmalar, tanınabilir insan materyali ve veriler üzerinde yapılan araştırmalar, katılımcılardan bilgilendirilmiş onam almak, gizliliklerini ve mahremiyetlerini korumak ve çalışma katılımcılarına zarar vermemek gibi konularda rehberlik sağlamak için 2013 yılında değiştirilen Helsinki Bildirgesi'ne uymalıdır.

Ayrıca, Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi, Tıbbi Dergiler İçin Yayın Etik Politikaları üzerine WAME'in Tavsiyeleri'ne uymaktadır. Bu tavsiyeler, çıkar çatışmalarıyla nasıl başa çıkılacağı, şüphelenilen araştırma yolsuzluğuyla nasıl ilgilenileceği ve hakem değerlendirme sürecinin bütünlüğü ve şeffaflığı nasıl sağlanacağı konusunda rehberlik sağlar. Bu tavsiyeleri takip ederek, dergi yayınladığı araştırmaların en yüksek etik standartları karşıladığından emin olmakta

Yazarlara, makalelerinin etik standartlara ve uygulamalara uygun olduğundan emin olmak için EASE Etik Kontrol Listesi'ni kullanmaları önerilir.

İnsan denekleri içeren tüm araştırmalar, gerçekleştirilmeden önce kurumsal inceleme kurulu (IRB) veya etik kurul gibi bir inceleme kurulu tarafından incelenmeli ve onaylanmalıdır. Araştırmayı inceleyen ve onaylayan etik kurulun adı, etik kurul onay numarası ve tarihi, yayınlanmak üzere gönderildiğinde makalenin Yöntemler bölümüne eklenmelidir. Ayrıca dergi, makale gönderim sürecinin bir parçası olarak yazarlardan etik kurul onayının bir kopyasını sunmalarını isteyebilir. Bunun amacı, araştırmanın uygun şekilde incelenip onaylandığından emin olmak ve derginin araştırmanın yayın için gerekli etik standartları karşıladığını doğrulamasını sağlamaktır.

Bir çalışma etik kurul onayından muaf tutulmuşsa, yazarlar etik kuruldan muafiyetin nedenini açıklayan bir beyan sunmalıdır. Bu, araştırmanın bir etik kurul tarafından incelendiğinden ve muafiyet kararının ilgili kılavuz ve yönetmeliklere uygun olarak verildiğinden emin olmak içindir.

Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi ’ne etik kurul onayı olmadan bir makale gönderildiğinde, dergi makaleyi COPE'un Araştırma, Denetim ve Hizmet Değerlendirmeleri rehberine göre değerlendirecektir. Bu rehber, etik kurul onayı olmayan makalelerin nasıl ele alınacağı konusunda yönlendirme sağlar ve derginin yayınlamayla ilgili araştırma ile ilişkili riskleri ve potansiyel etik endişeleri değerlendirmesine olanak tanır.

Dergi, etik kurul onayının eksikliğinin önemli bir endişe kaynağı olduğuna karar verirse, makale editöryal incelemeden sonra reddedilebilir. Bu, derginin yüksek etik standartları sürdürmesini ve yalnızca bir etik kurul tarafından uygun şekilde incelenmiş ve onaylanmış araştırmaları yayınlamasını sağlamak içindir.

İnsan denekleri içeren araştırmalarla ilgili makaleler için, tüm katılımcılardan yazılı bilgilendirilmiş onam alındığını belirten bir ifadenin eklenmesi gerekmektedir. Bilgilendirilmiş onam yazılı olarak belgelenmeli ve bilgilendirilmiş onam formunun bir kopyası ileride başvurulmak üzere araştırmacılar tarafından saklanmalıdır.

Araştırmaya 18 yaşın altındaki çocukların katılması durumunda, çocuğun ebeveyni veya vasisi çocuk adına bilgilendirilmiş onam sağlamalıdır. Bu, çocukların savunmasız bir nüfus olduğu ve araştırmaya katılmanın risklerini ve faydalarını tam olarak anlayabilecek yetilerinin olmayabileceği için gereklidir.

Eğer makale bir anket veya görüşmelerin bulgularını raporluyorsa, yazarlar katılımcıların çalışmaya katılmak için bilgilendirilmiş onaylarını verdiğini ve kişisel bilgilerinin kaydedilmesine izin verdiklerini doğrulamalıdır. Alıntılar veya diğer atfedilebilir ifadeler bulunuyorsa, bunlar anonimleştirilmeli veya makalede kişinin adının yer almayı kabul ettiği belirtilmelidir.

Bilgilendirilmiş onam hakkında bilgi, araştırmanın nasıl yapıldığına dair diğer ilgili detaylarla birlikte, makalenin Yöntemler bölümünde sunulmalıdır.

Çalışma katılımcılarının anonimliğini korumak ve araştırmanın gizlilik ilkelerine saygı göstererek yürütülmesini sağlamak, yazarların sorumluluğundadır. Özellikle katılımcıların kimliklerini açığa çıkarabilecek fotoğraflar için bu önemlidir, çünkü uygun onay olmadan böyle fotoğrafların yayınlanması, söz konusu kişilerin haklarını ihlal edebilir.

Katılımcılarda hastaların anonimliğini korumak için yazarlar, katılımcılardan veya yasal temsilcilerinden imzalı izin belgeleri almalıdır. Bu izin belgeleri, katılımcıların fotoğrafların yayınlanması için onaylarını verdiğini göstermeli ve fotoğrafların kullanımına ilişkin herhangi bir kısıtlama veya koşulu belirtmelidir. Fotoğrafların yayın onayına ilişkin bilgiler, makalede sunulmalıdır.

Hayvanlarla ilgili çalışmalarda, araştırma protokollerinin bir etik komiteden onay alması gerekmektedir. Etik komite, araştırma protokollerini ilgili yönergeler ve düzenlemelerle uyumlu olup olmadığını kontrol etmelidir, örneğin Laboratuvar Hayvanlarının Bakımı ve Kullanımı Rehberi (8. baskı, 2011) ve Hayvanlar Üzerinde Biyomedikal Araştırmalar İçin Uluslararası Rehber İlkeler (2012). Bu yönergeler, hayvanlarla yapılan araştırmaların etik ve insancıl bir şekilde nasıl yürütüleceği konusunda detaylı bilgi sağlar ve bu tür araştırmalar için standart olarak geniş çapta kabul edilir.

Yazarlar, makalelerinde hayvanların etik davranışına ilişkin ayrıntılı bilgi sağlamalıdır, bu da acı ve sıkıntının önlenmesi için alınan önlemleri içermelidir. Bu bilgileri açık ve kapsamlı bir şekilde sunmak için yazarlar ARRIVE kontrol listesini kullanabilirler.

Hayvanların etik davranışına ek olarak, yazarlar ayrıca acı ve sıkıntının önlenmesi için alınan önlemler hakkında bilgi sağlamalıdır. Bu, araştırmanın düzgün bir şekilde yürütüldüğünü ve okuyucuların ilgili etik standartları karşıladığını doğrulamasına olanak tanır.

İntihal ve Etik Dışı Durumlar
Tüm gönderiler, hakem değerlendirme ve/veya üretim süreçlerinde birden fazla kez benzerlik tespit yazılımı (iThenticate) ile taranır.

Başkalarının (ya da kendi) önceki çalışmalarını tartışırken, her durumda materyali doğru bir şekilde alıntıladığınızdan emin olunmasına çalışılır.

Yazarlara, aşağıda örneklenen herhangi bir intihal ve etik dışı davranıştan kaçınmaları kesinlikle tavsiye edilir.

• Atıf manipülasyonu: Bir yazarın, derginin veya diğer yayınların alıntı sayısını, kendi alıntıları yaparak, aynı dergiden makalelerin aşırı alıntılanması veya onursal alıntılar veya alıntı yığınları dahil etmek gibi çeşitli yollarla manipüle etme uygulaması.
• Kendi kendine intihal: Bir yazarın önceki yayınlarından örtüşen bölümleri veya cümleleri uygun şekilde alıntı yapmadan kullanma pratiğidir. Bu, başka birinin (bu durumda yazarın kendi eseri) çalışmasını uygun şekilde atıfta bulunmadan kullanmak anlamına gelen bir intihal biçimi olarak kabul edilir.
• Dilimleme: Bir araştırma çalışmasındaki aynı verilerin birkaç farklı makalede kullanılmasıdır. Bu, aynı hipotezleri, popülasyonu ve yöntemleri birden fazla makalede rapor etmek anlamına geldiği için etik dışı kabul edilir.
• Veri üretimi: Veri toplama veya deneyler sırasında gerçekleşmeyen verilerin çalışmaya eklenmesidir. Bu, yanıltıcı veya yanlış bilgiyi gerçek veri gibi sunma pratiği olduğu için araştırma kabahatl olarak kabul edilir.
• Veri manipülasyonu/sahteciliği: Araştırma verilerini yanıltıcı bir izlenim vermek amacıyla manipüle etmektir. Bu, görüntüleri manipüle etmek, aykırı değerleri veya "güven verici olmayan" sonuçları çıkarmak, veri noktalarını değiştirmek ve diğer manipülasyon biçimlerini içerebilir. Bu aynı zamanda yanıltıcı veya yanlış bilgiyi gerçek veri gibi sunma pratiği olduğu için bir araştırma kabahati biçimi olarak kabul edilir.

İddia edilen veya şüphelenilen intihal, alıntı manipülasyonu veya veri sahteciliği/üretimi gibi araştırma kabahatleri durumunda, Editoryal Kurul, iddiaların veya şüphelerin adil, şeffaf ve tutarlı bir şekilde ele alınmasını sağlamak için ilgili COPE akış şemalarını takip edecektir.

YAZARLIK
Yazar olarak listelenen tüm kişiler, Uluslararası Tıp Dergisi Editörleri Komitesi (ICMJE) tarafından önerilen yazarlık kriterlerini karşılamalıdır. ICMJE, yazarlığın aşağıdaki dört kritere dayanmasını önermektedir:

1. Çalışmanın konseptine veya tasarımına veya çalışma için verilerin elde edilmesine, analizine veya yorumlanmasına önemli katkı sağlamak,
2. Çalışmanın taslağını hazırlamak veya önemli entelektüel içerik için eleştirel olarak gözden geçirmek,
3. Yayınlanacak versiyonun son onayı,
4. Çalışmanın herhangi bir bölümünün doğruluğu veya bütünlüğü ile ilgili soruların uygun şekilde araştırılmasını ve çözülmesini sağlamak için çalışmanın tüm yönlerinden sorumlu olmayı kabul etme.

Yazarlar, çalışmanın kendi yaptıkları kısımlarından sorumlu olmanın yanı sıra, tüm yazarların katkılarının doğru ve uygun bir şekilde kabul edilmesini sağlamak için çalışmanın belirli diğer kısımlarından hangi ortak yazarların sorumlu olduğunu da belirleyebilmelidir. Yazarlar, başvuru sırasında bireysel katkılar hakkında bilgi vermek için CRediT (Katılımcı Rolleri Sınıflandırması)’i kullanabilirler. Tüm yazarların, sorumlu yazar tarafından paylaşılan bireysel katkıları üzerinde mutabık kalmaları beklenmektedir. Yazarların katkı beyanı nihai makale ile birlikte yayınlanacaktır ve çalışmaya yapılan katkıları doğru bir şekilde yansıtmalıdır.

Yazarlar, ortak yazarlarının katkılarının bütünlüğüne güven duymalıdır. Bu, ortak yazarlarının araştırmayı etik ve sorumlu bir şekilde yürüttüğüne ve makalede sunulan veri ve sonuçların doğru ve güvenilir olduğuna güvenmeleri gerektiği anlamına gelir.

Yazarlık kriterlerinin dördünü de karşılamayan kişiler makaleye yazar olarak dâhil edilmemelidir. Bu kişilerin katkılarını tanımak ve araştırmaya katkıları konusunda şeffaflık sağlamak için, makalenin başlık sayfasında araştırmaya katkılarından dolayı teşekkür edilebilir.

Yayın kurulu bir hayalet, fahri veya hediye yazarlık durumundan şüphelenirse, gönderim askıya alınacak ve ilgili COPE akış şeması ile yazarlık ve katkıda bulunmaya ilişkin COPE Politikası izlenecektir.

Son Güncelleme Zamanı: 3.10.2024 16:58:49

Bu derginin içeriği Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı kapsamında lisanslanmıştır.

30490