Semavi Dinlerin Ortak Ahlak Değerleri ya da Evrensel Değerler

Yıl 2015, Cilt: 1 Sayı: 1, 65 - 81, 01.05.2015

Halil İbrahim Bulut

Öz

İnsanlık tarihi, toplumların ve mekânların değişmesine rağmen değerlerin değişmediğine şahitlik eder. İlk insandan günümüze değin hemen her toplumda adam öldürmenin, hırsızlık yapmanın ve yalan konuşmanın doğru olmadığı kabul edilir. Bu durum, değerlerin ya da ahlak ilkelerinin aynı kaynaktan geldiğini gösterir. Zaten İslamiyet, semavi dinlerin ilahi olup özlerinin bir olduğunu kabul eder. İlahi dinlerin kutsal kitapları bu zaviyeden araştırıldığında ahlakî esaslarda hemen hiçbir değişikliğin olmadığı görülür. Bu makalenin hedefi Kur›an-ı Kerim ve Kitab-ı Mukaddes esas alınarak insanların üzerinde hemfikir oldukları temel ahlak ilkelerini -en azından bir kısmını- belirlemektir. Bu çerçevede doğru sözlü olmak, adaletli davranmak, iyilik yapmak, cana kıymamak, kul hakkı yememek gibi hususların insanlığın üzerinde ittifak ettiği ortak değerlerden olduğu anlaşılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

"Ahlak İlkeleri, Değerler, İslamiyet, doğru söz-" "lü olmak, adaletli davranmak, cana kıymamak, kul hakkı yememek

Kaynakça

• "Arslan, Ahmet, Felsefeye Giriş, Vadi Yay., Ankara 1999."
• "Buhari, Muhammed b. İsmail, Sahih-i Buhari, İstanbul 1992. Çağrıcı, Mustafa, “Ahlak”, Diyanet İslam Ansiklopedisi, II, 1-2."
• "Çağrıcı, Mustafa, Anahatlarıyla İslâm Ahlâkı, Ensar Neşriyat, İstanbul 2000. Haşimi, M. Ali, Müslümanın Şahsiyeti, Risale Yayınları, İstanbul 1989."
• "İbn Manzur, Ebü’l-Fazl Muhammed b. Mükerrem b. Ali el-Ensârî, Lisanü’l-A- rab, Beyrut, Dâru Sadır, trs."
• "Kandemir, M. Yaşar, Örneklerle İslam Ahlâkı, İstanbul 2005."
• "Kılıç, Recep, Ayet ve Hadislerin Işığında İnsan ve Ahlâk, TDV Yayınları, Ankara 1995."
• "Kiraz, Celil, Kur’an’da Ahlak İlkeleri Tevrat, Zebur ve İncil’le Mukayeseli Bir Çalışma, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Temel İslam Bi- limleri Anabilim Dalı, Doktora Tezi, Bursa 2005."
• "Kitab-ı Mukaddes, Eski ve Yeni Ahit, İstanbul 1998."
• "Koyuncu, Zehra Alkan, Kitab-ı Mukaddes ve Kur’an-ı Kerim’de Ortak Ahlak İlkeleri, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Temel İslam Bilimleri Anabilim Dalı (Tefsir), Yüksek Lisans Tezi, Ankara 2006."
• "Müslim, Ebü’l-Hüseyin Müslim b. Haccac, Sahih-i Müslim, Beyrut1955. Pazarlı, Osman, İslâm’da Ahlâk, Remzi Kitabevi, İstanbul 1980." "Tirmizî, Muhammed b. İsa, es-Sünen, İstanbul 1992."