Diyanet İşleri Başkanlığı'nın Hutbe Hizmetlerine Genel Bir Bakış

Yıl 2016, Cilt: 2 Sayı: 1, 93 - 107, 15.01.2016

Kamil Yaşaroğlu

Öz

Türkiye’de İslâm diniyle ilgili işleri yürütmek, toplumu din konusunda aydınlatmak ve ibadet yerlerini yönetmekle görevli olan Diyanet İşleri Başkanlığı’nın topluma yönelik din hizmetleri içerisinde cuma ve bayram namazlarında okunan hutbeler ayrı bir öneme sahiptir. Ülke genelindeki camilerde okunan hutbelerin içerik, dil ve sunum bakımından ne kadar yeterli olduğu hususu zaman zaman gündeme gelmekte, Diyanet İşleri Başkanlığı bu konuda çalışmalar yapmaktadır.

Bu makalede hutbenin İslam dinindeki yerine kısaca değinildik- ten sonra Osmanlı’dan Cumhuriyet’e geçiş sürecinde hutbelerin durumu ve Diyanet İşleri Başkanlığı’nın hutbelerle ilgili faaliyet- leri (hutbelerin hazırlanışı, konu ve muhteva analizi ve hutbelerin

iyileştirilmesine yönelik çalışmalar) ele alınacaktır.

Anahtar Kelimeler

diyanet, hutbe

Kaynakça

• "Akgün, Vahdettin, “Diyanet Gazetesinde Yayınlanan Hutbe Konuları”, Diyanet İlmi Dergi, c. XXX, sayı: 2 (1994), s. 77-94."
• "Ay, Yusuf, Diyanet İşleri Başkanlığı’nın Yayımladığı Hutbelerdeki Hadislerin Tahrîci ve Genel Değerlendirmesi (2001-2004) (yüksek lisan tezi, 2008), Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü."
• "Baktır, Mustafa, “Hutbe”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, İstanbul 1998, c. XVIII, s. 425."
• "Beşirli, Hayati, “Diyanet İşleri Başkanlığı’nın Camilerde Okuttuğu Hutbelerin Sosyolojik Analizi”, Sakarya Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Dergisi, c.VIII, sayı: 2 (Haziran 2006), s. 149."
• "Demir, Metin, “Çevreye Minberden Bakmak: Cuma Hutbelerinde Çevre Soru- nunun Sunumu”, İnsan ve Toplum, c.II, sayı: 3 (2012), s.20."
• "Demir, Zekiye, “Diyanet Hutbelerinde Kadın Söylemi (2001-2011)”, Toplum Bilimleri, 7 (14) (Temmuz-Aralık 2013), s.112."
• "Doğan, Recai, “Cumhuriyet Öncesi Dönemde Yaygın Din Eğitimi Açısından Hutbeler”, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, c. XXXIX (1999), s. 491-533."
• "Kocaman, Kasım, Dini İletişimde Hutbe (yüksek lisans tezi, 2006), Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü."
• "Onay, Ahmet, “Diyanet Hutbelerinin Muhteva Analizi”, İslami Araştırmalar, c.XVII, sayı: 1 (2004), s. 2."
• "Özbolat, Abdullah, “Hutbelerde Söylem Değişimi Diyanet Hutbeleri Örneği”,"
• "Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, c.VII, sayı: 29, s. 662. Özdemir, Mehmet, “Dini Tasavvufi Türk Edebiyatının Cuma Hutbelerinde Kullanımı ve Öğretici İşlevi”, Millî Folklor, yıl: 25, sayı: 97 (2013), s.76-90."
• "Sarıkoyuncu, Ali, Atatürk Din ve Din Adamları, Ankara 2003, s. 94, 95-97 Şık, Mehmet Sırrı, Güneydoğu Anadolu Bölgesinde 2008-2011 Yıllarında Hutbelerde Kullanılan Hadislerin Değerlendirilmesi (Diyarbakır-Batman ve Mardin İlleri) (yüksek lisans tezi, 2013), Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü."
• "Tavukçuoğlu, Mustafa, “Kitap Tanıtımı”, Selçuk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, sayı: 5 (1995), s. 349-352."
• "Yaşar, Mehmet, Günümüz Cuma Hutbelerinin Din Eğitimi Açısından Değerlen- dirilmesi (yüksek lisans tezi, 1995), Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü."
• "Yazıcı, Nesimi, “Osmanlı Son Döneminden Cumhuriyete Hutbelerimiz Üzeri- ne Bazı Düşünceler”, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, yıl: 1999, s. 211."
• "Zengin, Zeki Salih, “Osmanlılar Döneminde Yaygın Din Eğitimi Faaliyeti Ola- rak Hutbeler”, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, c. XVII, sayı: 1 (2008), s.379-398."