Müzede Yaratıcı Drama Etkinliklerinin Öğrencilerin Sosyal Bilgiler Dersindeki Başarılarına Etkisi

Yıl 2019, Cilt: 14 Sayı: 1, 1 - 32, 01.01.2019

Songül Başbuğ Ömer Adıgüzel

Öz

Bu araştırma, müzede yaratıcı drama yönteminin sosyal bilgiler dersindeki öğrencilerin başarısına etkisini ortaya koymayı amaçlamıştır. Araştırmada nicel ve nitel araştırma yöntemlerinden oluşan karma model kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubu, 10- 11 yaş aralığında olan ilkokul dördüncü sınıf öğrencileridir. Çalışma deney grubunda 22, kontrol grubunda 22 öğrenci olmak üzere toplam 44 öğrenci ile yürütülmüştür. Çalışmanın uygulaması Şehit Mehmet Altanlar İlkokulu, Ankara Etnografya Müzesi ve Kurtuluş Savaşı Müzesi’nde gerçekleştirilmiştir. Araştırmada bağımsız değişken olan yaratıcı drama yönteminin öğrencilerin başarısı üzerindeki etkisini saptamak için araştırmacı tarafından geliştirilen “Başarı Testi” uygulanmıştır. Gerçek deneysel desenlerden ön test-son test kontrol (ÖSKD) gruplu desen kullanılmıştır. Deney ve kontrol gruplarının başarı düzeyleri arasında fark bulunup bulunmadığı “t testi” ile test edilirken, araştırmanın nitel boyutunda “Görüş Alma Formu, Değerlendirme Yazıları ve Günlükler”den elde edilen nitel veriler ortak bir veri seti haline getirilmiş ve betimsel olarak analiz edilmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre ön test ve son test olarak kullanılan “Başarı Testi” sonuçlarına göre öğrencilerin başarılarını artırmada deney grubu ile müzede yapılan yaratıcı drama çalışmalarının kontrol grubuyla müzede yapılan klasik anlatıma dayalı çalışmalara göre daha etkili olduğu belirlenmiştir. Öğrencilerin görüşleri incelendiğinde yaratıcı drama etkinliklerinin ünitede verilmek istenen kavram, olgu vb. ögelerin öğrenilmesinde etkili olduğu ve nitel verilerden çıkan sonuçların da nicel verileri destekler nitelikte olduğu görülmüştür. Bu sonuçlara göre yaratıcı drama etkinliklerinin müzede uygulanmasının başarıyı anlamlı derecede artırdığı söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Yaratıcı drama, Müze, Sosyal bilgiler

Kaynakça

• Adıgüzel, Ö .(2006). Okul dışında farklı bir öğrenme ortamı olarak çocuk müzeleri. Eğitim Bilim Toplum Dergisi, 4 (14), 33.
• Adıgüzel, Ö. (2013). Eğitimde yaratıcı drama (3.Basım). Ankara: Pegem Akademi
• Adıgüzel, Ö. (2017). Eğitimde yaratıcı drama (10.Basım). Ankara: Pegem Akademi
• Akbaba, S. (2006). Eğitimde motivasyon. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, (13).
• Avcı, C. ve Öner, G. (2015). Tarihi Mekânlar ile Sosyal Bilgiler Öğretimi Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Görüş ve Önerileri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi.
• Aykaç, M. (2007). İlköğretim sanat etkinlikleri dersinde yaratıcı drama yönteminin öğrenci memnuniyeti açısından değerlendirilmesi. Yaratıcı Drama Dergisi, 1(3), 27-44.
• Aykaç, M. (2008). Sosyal bilgiler dersinde yaratıcı dramanın yöntem olarak kullanılmasının öğrenci başarı- sına etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Aykaç, M. ve Adıgüzel, Ö. (2011). Sosyal bilgiler dersinde yaratıcı dramanın yöntem olarak kullanılmasının öğrenci başarısına etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 19 (1) Ocak 2011, 297-314.
• Başbuğ, S. (2008). İlköğretim 5. sınıf sosyal bilgiler dersi, gerçekleşen düşler ünitesi’nin işlenmesinde yaratıcı dramanın yöntem olarak kullanılmasının başarıya etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans projesi, Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Başbuğ, S. ve Aykaç, M. (2012). İlköğretim okullarında müze çalışmalarının yaratıcı drama yöntemiyle ya- pılandırılması (Edt. San, İ.). Çocuk Müzeleri ve Yaratıcı Drama Çocuk Müzelerinin Nitelik ve İşlevleri Semineri. Birinci Baskı. Ankara: Natürel Yayıncılık, 185-206.
• Başbuğ, S. (2017). Müzede yaratıcı drama yönteminin sosyal bilgiler dersindeki öğrencilerin başarısına etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Bayramoğlu, A.Ç. ve Başbuğ, S. (2018) T.C. inkılap tarihi ve Atatürkçülük dersinin yaratıcı drama yöntemi ile işlenmesine ilişkin öğrenci görüşleri. Yaratıcı Drama Dergisi, 2 (12) 53-68.
• Burgul, F. (2012). Neşet Ertaş’ın hayatının öğretiminde yaratıcı drama yönteminin kullanılmasının Türk dili ve edebiyatı öğretmen adaylarının kültürel farkındalıklarına etkisi. Yaratıcı Drama Dergisi, 7 (14), 80-90.
• Büyüköztürk, Ş. (2009). Bilimsel araştırma yöntemleri. (3.Basım). Ankara: Pegem Akademi.
• İlhan. A.Ç. ve Okvuran, A. (2001). Bir eğitim ortamı olarak müze ve müze çalışmaları https://earsiv.anadolu.edu.tr/
• İlhan, A.Ç. (2005). Dramanın sanat dalları içindeki yeri. Abece Dergisi. 212. 6-8.
• Demir, K. Savaş & B. Kayapınar, Ç. F. ve Çankaya, A. (2012). The effect of integrated curriculum applied at historical venues on emotional products. Practice and Theory in Systems of Education, 7(2) .
• Demirel. Ö. (2005). Kuramdan uygulamaya eğitimde program geliştirme. (7.Basım). Ankara: Pegem Akademi.
• Karasar, N. (2005). Bilimsel araştırma yöntemi. (14.Basım). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kılıçaslan, H. ve Adıgüzel, Ö. (2016). Mimarlıkta müze bilinci kazandırmada yaratıcı drama: Trabzon müzeleri. Fine Arts. 11 (1), 1-11.
• Kılınçaslan, H. ve Şimsek, Ö.P. (2015). Effects of curriculum layered and creative drama methods on 6th grade force and motion unit on achievement, attitude and retention. Eğitim ve Bilim, 40, 180.
• MEB. (2008). T.C. Millî Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı. www.egitimyayincilari.org/pdf/1062.pdf adresinden 11 Ağustos 2012’de alınmıştır.
• MEB. (2008). İlköğretim 1-8. sınıflar Türkçe, matematik, sosyal bilgiler, hayat bilgisi ile fen ve teknoloji dersi öğretim programlarında müze ile eğitim. Ankara: MEB- T.C .Millî Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
• MEB. (2010). İlköğretim 4 sosyal bilgiler öğretmen kılavuz kitabı (1. Basım). İstanbul: Kelebek Matbaacılık.
• Metinnam, İ. ve Adıgüzel, Ö. (2016). Bireyin bireyselliği odağında Brian Way’in drama anlayışının incelenmesi .Yaratıcı Drama Dergisi, 11 (2), 1
• Nayci, Ö. ve Adıgüzel, Ö. (2017). Sosyal bilgiler dersinde yaratıcı dramanın bir yöntem olarak kullanılmasının öğrenci başarısına etkisi. Eğitim ve Bilim, 42(192), 349-365.
• Okvuran, A. (2003). Drama öğretmenin yeterlikleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 36(1-2): 81-87.
• Toye.N. & Prendiville.F. (2000). Drama and traditional story fort he early years. Londan & New York.
• Ulubey, Ö. & Gözütok, D. (2015). Yaratıcı drama ve diğer etkileşimli öğretim yöntemleri ile geleceğin vatandaşlık, demokrasi ve insan hakları eğitimi. Eğitim ve Bilim. 40 (182), 87-109.
• Uysal. A. (2010). Sınıf öğretmenlerinin 2009 hayat bilgisi öğretim programında belirtilen strateji, yöntem ve teknikleri uygulamadaki yeterlik düzeylerinin belirlenmesi. Yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Yıldırım. A. ve Şimşek. H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları.