Sosyal Bilgiler Öğretiminde Yaratıcı Drama Yönteminin Kullanılmasına İlişkin Öğrenci Görüşleri

Yıl 2021, Cilt: 16 Sayı: 2, 285 - 308, 15.07.2021

Cansu Çetinkaya-aydoğdu Cevdet Kırpık

Öz

Bu araştırmanın amacı sosyal bilgiler dersinde yaratıcı drama yönteminin nasıl kullanılabileceğini ortaya koymak ve yaratıcı drama yöntemi ile işlenen sosyal bilgiler dersine yönelik öğrencilerin görüşlerini belirlemektir. Yaratıcı drama yöntemi 5. sınıf sosyal bilgiler dersinde yer alan Üretim, Dağıtım ve Tüketim öğrenme alanında uygulanmıştır. Araştırmada nitel araştırma desenlerinden eylem araştırması kullanılmıştır. Araştırma grubunu Adana’daki bir özel okulun 5. sınıf öğrencileri oluşturmuştur. Sınıftaki öğrencilerin tamamı (17 kişi) yaratıcı drama uygulama sürecinde günlük tutmuş 9 öğrenciyle ise uygulama sonrasında bireysel görüşme yapılmış ve araştırma verileri elde edilmiştir. Elde edilen veriler içerik analizi ile analiz edilmiştir. Öğrenci günlüklerinden ve görüşmelerden elde edilen veriler neticesinde öğrencilerin sosyal bilgiler öğretiminde yaratıcı drama kullanımına olumlu baktıklarını, yaratıcı drama yönteminin dersi anlama düzeylerini, arkadaşlık ilişkilerine ve konuları hatırlama düzeylerini olumlu yönde etkilediğini ifade etmişlerdir. Öğrenciler, sunuş yoluyla anlatım yerine yaratıcı drama yöntemi ile ders işlemeyi tercih ettiklerini dile getirmişlerdir. Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programında yer alan değerlerden başat olarak saygı, yardımseverlik ve sorumluluk gibi birçok değeri de bu süreç beraberinde kazandıklarını da belirtmişlerdir.

Anahtar Kelimeler

sosyal bilgiler, öğretim yöntemi, yaratıcı drama

Kaynakça

• Adıgüzel, Ö. (2018). Eğitimde yaratıcı drama. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Akpınar, M., ve Kaymakçı, S. (2012). Ülkemizde sosyal bilgiler öğretiminin genel amaçlarına karşılaştırmalı bir bakış. Kastamonu Eğitim Dergisi, 20(2), 605-626.
• Aksüt, S. (2016). 5. sınıf sosyal bilgiler dersinde drama yönteminin öğrenci başarısına, tutumuna ve kalıcılığa etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Fırat Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Elazığ.
• Arastaman, G., Öztürk Fidan, İ. Ö., ve Fidan, T. (2018). Nitel araştırmada geçerlik ve güvenirlik: Kuramsal bir inceleme. YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 37-75.
• Arısoy, G. N. (2019). 6. sınıf sosyal bilgiler dersinde drama yöntemi kullanımının öğrenciler üzerindeki etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Aykaç, M. (2008). Sosyal bilgiler dersinde yaratıcı dramanın yöntem olarak kullanılmasının öğrenci başarısına etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Aykaç, M., ve Adıgüzel, Ö. (2011). Sosyal bilgiler dersinde yaratıcı dramanın yöntem olarak kullanılmasının öğrenci başarısına etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 19(1), 297-314.
• Bingöl, K. T. (2015). İlköğretim 4. sınıf sosyal bilgiler dersinin drama tekniğiyle işlenmesinin akademik başarı, tutum ve kalıcılığa etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzincan.
• Çiçen, M. E. (2019). Değer eğitimi temelli drama programının 6. sınıf öğrencilerinin demokratik değerleri kazanmalarına etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Çelik, Ö., ve Buluç, B. (2018). Disiplinler arası yaklaşımla değer öğretiminde yaratıcı drama yönteminin kullanılması. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(1), 67-88.
• Demirel, Ö. (2020). Eğitimde program geliştirme. Ankara: Pegem Akademi.
• Günüç, S., Odabaşı, F., ve Kuzu, A. (2012). Yaşam boyu öğrenmeyi etkileyen faktörler. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(2), 309-325.
• Heathcote, D. (2008, Kasım 21-23). 13. Uluslararası eğitimde yaratıcı drama Dorothy Heatcote ile söyleşi. (Ö. Adıgüzel, Röportaj Yapan, İ. Güven, ve Z. Özen, Çevirmenler) Çağdaş Drama Derneği.
• Karataş, O. (2011). İlköğretim I. kademe sosyal bilgiler dersi doğal afet eğitiminde drama tekniğinin öğrencilerin başarılarına etkisi: Deneysel çalışma. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kars.
• Kartal, T. (2009). İlköğretim 6. sınıf sosyal bilgiler dersi ilk çağ tarihi konularının öğretiminde drama yönteminin öğrenci başarısına etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• McCaslin, N. (2016). Yaratıcı drama sınıf içinde ve dışında. Ankara: Nobel.
• Mills, G. E. (2011). Action research: A guide fort he teacher researcher. New Jersey: Pearson.
• Nayci, Ö. (2011). İlköğretim 5. sınıf sosyal bilgiler dersinde yaratıcı dramanın bir yöntem olarak kullanılmasının öğrenci başarısına etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Nayci, Ö. ve Adıgüzel, Ö. (2017). Sosyal bilgiler dersinde yaratıcı dramanın yöntem olarak kullanılmasının öğrenci başarısına etkisi. Eğitim ve Bilim Dergisi, 42(192), 349-365.
• Önder, A. (2016). Yaşayarak öğrenme için eğitici drama. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Öztürk, M. (2014). Coğrafya eğitiminde araştırma. Ankara: Pegem Akademi.
• Rüzgar, M. A. (2014). 6.sınıf sosyal bilgiler programındaki ipek yolunda Türkler ünitesinde geçen göç kavramının drama yöntemiyle işlenmesinin öğrenci başarısına etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Giresun Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Giresun.
• Sarı, D. (2017). İlkokul 4. sınıf sosyal bilgiler dersinde yaratıcı drama yöntemi kullanımının öğrencilerin akademik başarılarına, tutumlarına ve öğretimin kalıcılığına etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Ordu Üniversitesi, Ordu.
• Sönmez, V. (2011). Öğretim ilke ve yöntemleri. Ankara: Anı Yayıncılık. Türk Dil Kurumu. (2020, Haziran). Eğitim. Erişim Adresi: https://sozluk.gov.tr/
• Uygungül, Ö. (2016). Yaratıcı drama yönteminin öğrencilerin öğrenme stillerine göre Sosyal bilgiler dersine yönelik tutumlarına, akademik başarılarına ve kalıcılığa etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana.
• Üstündağ, T. (2016). Yaratıcı drama öğretmenimin günlüğü. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Yalçınkaya, E. (2010). Sosyal bilgiler dersinde kullanılan drama yöntemine ilişkin öğrenci görüşleri. Milli Eğitim Dergisi, 186, 278-288.
• Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yılmaz, S. (2013). Sosyal bilgiler derslerinde drama yöntemi ile öğretimin öğrencilerin sosyal beceri, empatik beceri ve akademik başarı düzeylerine etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi. Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Zayimoğlu, F. (2006). İlköğretim 6. sınıf sosyal bilgiler dersi “coğrafya ve dünyamız” ünitesinde yaratıcı drama yöntemi kullanımının öğrenci başarısı ve tutumlarına etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Zengin, E. E., ve Yalçınkaya, E. (2016). Yöntem olarak yaratıcı drama kullanımının ilkokul 4. sınıf sosyal bilgiler programındaki değerlere etkisi. MediterraneanJournal of Humanities, 6(2), 221-236.