Hans Wolfgang Nickel’e Göre Oyun ve Tiyatro Pedagojisi: Bir Anlatı Araştırması

Yıl 2022, Cilt: 17 Sayı: 1, 73 - 102, 15.01.2022

Tuğba Tüzün Ömer Adıgüzel

Öz

Bu çalışmada Almanya’daki oyun ve tiyatro pedagojisi anlayışının öncüsü olan Hans- Wolfgang Nickel’in çalışmaları ve yaklaşımları incelenmiştir. Çalışma, nitel araştırma yöntemlerinden anlatı araştırması ile desenlenmiştir. Anlatı çalışması türlerinden ise biyografi çalışması yaklaşımı kullanılmıştır. Araştırmada oyun ve tiyatro pedagojisi alanında öncü olan Hans-Wolfgang Nickel ile ilgili yapılmış olan kaynak taramasının (bibliyografya çalışmasının) ardından, güncel bilgilere birincil ağızdan ulaşabilmek için farklı veri toplama yöntem ve tekniklerinden yararlanılmıştır. Görüşmelerde elde edilen veriler, anlatı analizi türlerinden, tematik analizle incelenmiştir. Bu araştırmadan elde edilen bulgular Hans-Wolfgang Nickel’in oyun ve tiyatro pedagojisi yaklaşımının, Almanya’da 60’lı yıllardan bu yana çalışılan; amacı öğretmenler ile öğrencileri etkin kılmak olan, pek çok farklı alandan beslenen bir yaklaşım olduğunu göstermiştir. 80’li yıllardan itibaren kurulan iletişim ile de Türkiye’de yaratıcı drama alanının gelişmesinde önemli katkıları olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Oyun pedagojisi, Tiyatro pedagojisi, Okul oyunu, Yaratıcı drama

Kaynakça

• Adıgüzel, H. Ö. (1993). Oyun ve drama ilişkisi. Yayımlanmamış Yükseklisans Tezi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
• Adıgüzel, Ö. (2018). Eğitimde yaratıcı drama. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., ve Demirel, F. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Creswell, J. (2018). Nitel araştırma yöntemleri : beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma desenleri. (M. Bütün, ve S. B. Demir, Çev.) Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Çevik, K. (2013). Oyun ve tiyatro pedagogu: alanı, işlevi. (35), 53 - 66. Tiyatro Araştırmaları Dergisi.
• Dörger, D. (1985). Mini-mono dramen. Eine anleitung zu theatralen kleinformen. Wilhelmshaven: Heinrichshofen.
• Dörger, D. (1993). Animationstheater. Kommonikationsstrukturen und pädagogische implikationen. Frankfurt: Brandes Apsel Verlag.
• Dörger, D., Nickel, H. W. (2005). Spiel- und theaterpädagogik studieren. Milow: Schribri Verlag.
• Gay, L., Mills, G., Airasian, P. (2011). Educational research: competencies for analysis and application. Tenth Edition. New Jersey: Prentice Hall.
• Hentschel, U., Poppe, A., Ruping, B., Streisand, M. (2005). Generationen im gespräch. Archäologie der theaterpädagogik I. Berlin Milow Strasburg: Schribri Verlag.
• Kırkar, A., ve Yılmaz, N. (2015). 17. Uluslararası eğitimde yaratıcı drama kongresi. Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Koch, G. (2008). Tiyatro oyunları yaratıcılığı teşvik eder ve yaratıcı davranışa gereksinim duyar. Bu husus Bertolt Brecht’in kötü ve asosyal Baal örneğinde gösterilmiştir. Yaratıcı Drama Dergisi, 1(5).
• Koch, G., Streisand, M. (2003). Wörterbuch der theaterpädagogik. Berlin: Schribri Verlag.
• Merriam, S. (2018). Nitel araştırma: desen ve uygulama için bir rehber. (S. Turan, Çev.) Ankara: Nobel Yayın
• Meyer, K. (2008). İmprovisation als flüchtige kunst: und die folgen der theaterpädagogik. Berlin Milow Strasburg: Schribri Verlag.
• Meyer, K. (2013). Das Nickelsche improvisieren und seine bedeutung für die weiterentwicklung der spiel- und theaterpädagogik. U. Hentschel ve H.M. Ritter (Editörler), Entwicklungen und Perspektiven der Spielund Theaterpädagogik. 205 - 218. Milow: Schribri Verlag.
• Meyer, K. (2014). Bir “kamu hizmeti!”: Türkiye’de oyun ve tiyatro pedagojisi üzerine. Ö.Adıgüzel, U. Handwerg, G. Koch. (Editörler). Drama ve Toplum – Yaratıcı Biçim Vermek! (Theater und Community – Kreativ Gestalten!)., 41 - 60. Münih: Kopaed.
• Nickel, H. (1976a). Spiel- theater- interaktionspädagogik. Recklingshausen. LAG Materialen 16.
• Nickel, H. (1976b). Spiel in der schule. H. Frommberger, U. Freyhoff, W. Spies (Editörler). Lernendes Spiel Spielendes Lernen. Hannover: Schroedel.
• Nickel, H. (1979). Spiel und theater. Das darstellende spiel in der schule. Berlin: LAG Materialen.
• Nickel, H. (1983). Lehrer, eltern, schüler spielen. Kreuzer, K.J. (Editör). Handbuch der Spielpädagogik, Band 2. 443-457. Düsseldorf: Pädagogischer Verlag Schwann-Bagel.
• Nickel, H. (1984a). Spiel und theater. Beobachtungen zur dramaturgie des amatheurtheaters. Beispiele vom schülertreffen Berlin 1984 und der theaterwoche Korbach 1984. Berlin: LAG Materialen 12.
• Nickel, H. (1984b). Theater mit kinder – theater für kinder. K.J. Kreuzer (Editör). Handbuch der Spielpädagogik, Band 3. 333-359. Düsseldorf: Pädagogischer Verlag Schwann-Bagel.
• Nickel, H. W. (1988a). Spiel und theater. Animationstheater. Berlin: LAG Materialen 20.
• Nickel, H. W. (1972). Rollenspielbuch – theorie und praxis des rollenspiels. Recklingshausen: LAG Spiel und Amateurtheater in NRW. (9. Heft).
• Nickel, H. W., Brandes, E. (1971). Beitrage zu einer interaktions- und theaterpädagogik. Berlin: Pädagogik Zentrum.
• Nickel, H. W., Krause, M. (1986). Spiel und theater in der Türkei. Berlin: LAG Materialen 15.
• Nickel, H. W., Lenakakis, A. (2002). Theorie und empirie des spiel und theater pädagogik. Denkschritte zur Konstruktion einer Theorie der Spiel und Theaterpædagogik (zur Sympsion Februar 2001), (s. 1-3).
• Nickel, H. W., Salje, D. (1986). Spiel und Theater. Der spielleiter zwischen pädagogik. Berlin: Wissenschaft und Kunst : LAG Materialen 14.
• Nickel, H. W., Stöhr, U. (1974). Curriculum – kindertheater. Erfahrungen und möglichkeiten langfristiger theaterarbeit. (Spiel für kinder – spiel mit kinder). Berlin: BAG-LAG-PH. LAG Materialen 3.
• Nickel, H. W., Bischoff, J., Brandi, B. (2010). Ben Akibaba oder “alles schon dagewesen”. über (miss) erfolge und erfahrungen beim bemühen um eine schulkultur. Räume im dazwischen. Lernen mit kunst und kultur. Merseburg: Shaker Verlag.
• Saban, E., ve Ersoy, A. (2017). Eğitimde nitel araştırma desenleri. Ankara: Anı Yayıncılık.
• San, İ. (2003). Drama ve öğretim bilgisi. Ankara: Natürel Yayıncılık.
• San, İ. (2006). Tiyatroya rağmen yaratıcı drama. Yaratıcı Drama Dergisi, 1(1), 5-11.
• Taylor, P. (2020). Drama sınıfı. Eylem, yansıtma, dönüştürme. Ankara: Pegem Akademi.
• Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2006). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.