KLASİK TÜRK MÜZİĞİNDE SES PERFORMANSININ KALİTESİNİ ETKİLEYEN MÜZİKAL FAKTÖRLER ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2021, Cilt: 4 Sayı: 1, 72 - 96, 30.06.2021

Serap Duran , Serda Türkel Oter , Üzeyir Ok

https://doi.org/10.51576/yegah.946937

Öz

Bu çalışmada, Klasik Türk Musikisi alanında nitelikli ses icracısında bulunması gereken bazı teknik boyutlar metot oluşturmaya yönelik bir yaklaşımla incelenmiştir. Diğer bir ifadeyle belirlenmiş değişkenler çerçevesinde oluşturulan bu yaklaşımla ses eğitimi alanı ile ilgilenen icracı adayı ya da eğitmenlerin ses eğitimi sürecine katkıda bulunmak amaçlanmaktadır. Araştırmada Klasik Türk Müziğinde ses performansını etkileyen belirli müzikal faktörler ses icrasındaki diğer bazı başarı kriterleri ile değerlendirilmiştir. Katılımcılar 94 erkek 87 kadın toplam 181 kişiden oluşmuştur. Bulgular ses performansı ile müzikal faktörlerin yakınen ilişkili olduğunu, ses icrasının niteliğini arttırmada müzikal faktörler üzerine odaklanmanın gelişim sürecine pozitif katkılar sağladığını kuşkuya yer bırakmayacak bir biçimde göstermektedir. Diğer yandan eğitim sürecinin bir parçası ve başarı kriteri olarak değerlendirilen not düzeyinin, icracılık niteliğiyle negatif yönde ilişkilendiği saptanmıştır. Müziği sevme ve müzik çalışmalarını isteyerek yapma düzeyinin ideal ses icrasında başarıyı etkileyen en önemli faktörler olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Nitelikli ses icrası, Klasik Türk Müziği, müzikal donanım ve başarı düzeyi

A RESEARCH ON MUSICAL FACTORS AFFECTING THE QUALITY OF VOCAL PERFORMANCE IN CLASSICAL TURKISH MUSIC

Öz

In this study, some technical dimensions that should be found in a qualified voice performer in the field of Classical Turkish Music are examined with an approach towards creating a method. In other words, it is aimed to contribute to the vocal training process of the performer candidate or trainers who are interested in the field of vocal training with this approach, which is created within the framework of the determined variables. In the study, certain musical factors affecting vocal performance in Classical Turkish Music were evaluated with some other success criteria in voice performance. Participants consisted of 94 men and 87 women, a total of 181 people. The findings unmistakably show that vocal performance and musical factors are closely related, and that focusing on musical factors in increasing the quality of vocal performance contributes positively to the development process. On the other hand, it has been determined that the grade level, which is considered as a part of the education process and success criterion, is negatively related to the performance quality. It has been determined that the level of liking music and willingly doing music studies are the most important factors affecting success in ideal sound performance.
Keywords: Quality vocal performance, Classical Turkish Music, musical equipment and success level.

Anahtar Kelimeler

Quality vocal performance, Classical Turkish Music, musical performance and success level

Kaynakça

• Akıncı, M. Ş. (2011). Müzik Eğitimi Öğretmenliği Anabilim Dalı 3. Sınıf Öğrencilerinin Ses Müziği Yapıtlarını Yorumlamada Müzik Biçimleri Dersine Ait Kazanımlarını Kullanabilme Durumları, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Hatay.
• Aycan, K. (2005). Opera Sanatına Yönelik Ses Eğitiminde Sesin Oluşumu ve Fiziksel Özelliklerinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Bevan, N. & Macleod, M. (1994). Usability measurement in context. Behaviour & information technology, 13 (1-2), 132-145.
• Borthwick, S. J. & Davidson, J. W. (2002). Developing a child’s identity as a musician: A family ‘script’ perspective. In R. A. MacDonald, D. J. Hargreaves, & D. Miell (Eds.), Musical identities (pp. 60–78). Oxford, England: Oxford University Press.
• Çelikoğlu, F. ve Lehimler, E. (2019). Müzikal doğaçlama performans değerlendirme ölçeği: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Sanat Dergisi, (34), 203-211.
• Çimen, G. (2008). Konserde Çalmaya Hazırlık Süreci. Kastamonu Eğitim Dergisi,16(1), 297-302. Retrievedfrom, https://dergipark.org.tr/tr/pub/kefdergi/issue/49101/626556
• Çuhadar, C. H. (2016). Müzik ve Müzik Eğitimi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 25(1), 217-230.
• Delice, S. (2008), Türk Musikisi İcrası ve Bir İlkellik Örneği Olarak Meral Uğurlu, Musikişinas, Boğaziçi Üniversitesi Türk Müziği Kulübü Yayınları, İstanbul.
• Doğan, T., & Erdal, B. (2016). Senin Favori Çalgın Hangisi? Çalgı Tercihini Etkileyen Demografik ve Sosyo-Kültürel Faktörler Üzerine Bir Araştırma. Senin favori çalgın hangisi?, Journal of Human Sciences, 13(3), 6050-6070. doi:10.14687/jhs.v13i3.4122
• Egüz, S. (1999). Toplu Ses Eğitimi I (Temel Konular), Ankara: Doğuş Matbaacılık ve Tic. Ltd. Şti.
• Ekici, T. (2012). Bireysel Ses Eğitimi Dersine Yönelik Tutum Ölçeğinin Geliştirilmesi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(3), 557-569.
• Ergöz, H. S. (2008). Türk Müziği Nazariyesi ve Solfeji Derslerinde Metodoloji. Motif Akademi Halkbilimi Dergisi, 1(1), 41-51.
• Gönül, M. (2015). Türk musikisi usullerinin gösterimi, ifadesi ve tasnifine bir bakış. İstem Dergisi, 13(25), 31-46.
• Jelen, B. (2017). Müzik öğretmeni adaylarının müzik performans kaygısı ve piyano performans öz yeterlik düzeylerinin incelenmesi. İdil, 6 (39), 3389-3414.
• Kaya, F. (2012). Dört Telli Klâsik Kemençe Eğitiminde Usta İcracılığa Yönelik Dağar ve Çalma Önerileri. Yayımlanmamış Sanatta Yeterlilik Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi, sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyon.
• Macleod, M., & Rengger, R. (1993). The development of DRUM: A software tool for video-assisted usability evaluation. J.L. Alty, D. Diaper ve S. Guest (Ed.), People and Computers VIII (s. 293-309), Loughborough, İngiltere: September, 1993.
• Otacıoğlu, S. (2017). Müzikalite, müzikal performans ve müzikal becerilerin gelişmesi. Igdir University Journal of Social Sciences, (12), 171-187.
• Öğütle, V.,S. & Etil, H. (2012). Bir Geçiş Döneminde Müziğin Kalp Çarpıntıları Sosyal Dönüşümler ve Varoluşsal Tipler. Doğu Batı S. 62, 91-114.
• Özdemir, G.B. (2013). Sözlü Türk Müziği’nde Yorum. Sanatta Yeterlilik Tezi, Haliç Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Özdemir, M. (2001). Armoni. İzmir: Kanyılmaz Matbaacılık.
• Sever, G. (2017). Müzik performansının alt beceri alanlarına ilişkin müzisyenlerin algıları. Electronic Turkish Studies, 12(17).
• Şen, Y. (2003). Müzik Öğretmenliği Öğrencilerinin “Geleneksel Türk Müziği Dersleri'ne İlişkin Tutumlarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Doktora Tezi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Topoglu, O. (2013). Müzisyenlerde sahne korkusu, sahne korkusunun nedenleri ve sahne korkusuyla baş etmede kullanılabilecek stratejiler. Fine Arts, 8(1), 43-55.
• Töreyin, A. M. (2008). Ses Eğitimi Temel Kavramlar- İlkeler- Yöntemler. Ankara: Sözkesen Matbaacılık.
• Türkel Oter, S. (2011). XVII-XX. Yüzyıllar Arasında Türk Musikisinde Güfte-Beste Etkileşimine Bir Bakış. İstem / 18 (Aralık 2011): 65-81.
• Uçan, A. (2005). Müzik Eğitimi, Temel Kavramlar, İlkeler ve Yaklaşımlar ve Türkiye’deki Durum. Ankara: Evrensel Müzikevi.
• Uyan, M. O. (2012). Lisans Düzeyindeki Gitar Öğrencilerinde Ön Dinlemenin Deşifre Performansına Etkisi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Yiğit, E. ve Duruer, E.G. (2018). Performans deneyiminin çalgı eğitimindeki işlevinin Dokuz Eylül Üniversitesi müzik eğitimi anabilim dalı bireysel çalgı eğitimi (keman) dersi örneğinde değerlendirilmesi. Sosyal Bilimler Dergisi / The Journal of Social Science, 5(29),131-148