YEREL YÖNETİMLERİN SOSYAL POLİTİKA UYGULAMALARINDAKİ ROLÜ: İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ SOSYAL YARDIM BİRİMİ ÖRNEĞİ

Yıl 2012, Sayı: 2, 53 - 84, 07.01.2016

Yrd.doç.dr.ramazan Tiyek

Öz

Kısaca, insanların temel ihtiyaçlarını karşılamada güçlük çekmeleri olarak değerlendirilen yoksulluk, sosyal politikanın ilgilendiği konuların başında gelmektedir. Yoksul bireylerin ihtiyaçlarını kısa süreliğine gidermek için sosyal yardımlar yapılmaktadır. Kamu hizmetlerinin yerelleşmesi ile önemi daha da artan bir yerel yönetim birimi olan belediyelerin, sosyal politika kapsamında yaptıkları önemli çalışmalardan birisi de yoksul vatandaşlara yapılan sosyal yardımlardır. Bu çalışmada yerel yönetimlerin sosyal politika uygulamalarındaki rolüne değindikten sonra İstanbul Büyükşehir Belediyesi Sosyal Yardım Birimi çalışmaları değerlendirilmiştir. Araştırma verileri, Sosyal Yardım Birimi yöneticileri tarafından temin edilmiştir. Sosyal Yardım Birimi ihtiyaç
sahiplerine nakdi yardımların yanında gıda kuponu, şehit, yetim ve öksüz çocuklarına eğitim yardımı yapmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Sosyal Politika, Yerel Yönetimler, Sosyal Yardımlar, İBB

Kaynakça

• Aktan, Çoşkun Can (2002), Yoksullukla Mücadele Stratejileri, Manşet Basın- Yayın, Ankara.
• Aydemir, Güneşin (2002), “Yerellik Kavramı”, STK’lar, Yerelleşme ve Yerel Yönetimler, içinde 29-57, Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı, İstanbul.
• Aydın, Murat (2008), Sosyal Politika ve Yerel Yönetimler, Yedirenk Yayınları, İstanbul.
• Aysan, Fatih (2007), “Belediyelerin Üstlendikleri Yeni Rol: Sosyal Belediyecilik”, Sosyal Politikalar Dergisi, Sayı: 2, Kış.
• Bilgin, Mustafa (2002), “Yerel Yönetimlerin Bölgesel Kalkınmadaki Etkinliği: Göller Bölgesi, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt: 7, Sayı: 2.
• Bozkurt, Ömer ve Turgay Ergün (1999), Kamu Yönetimi Sözlüğü, TODAİE Yayınları, Ankara.
• Bozlağan, Recep (2005), Liderlik Yaklaşımı ve Belediyeler, Hayat Yayınları, İstanbul.
• Bozlağan, Recep ve Yüksel Demirkaya (2008), “Geleneksel Kamu Yönetimi Yaklaşımı, Yeni Kamu Yönetimi Yaklaşımı ve Yerel Yönetimlere Etkileri”, Türkiye’de Yerel Yönetimler, içinde 1-29, Nobel Yayınevi, Ankara.
• Buğra, Ayşe (2005), Yoksulluk ve Sosyal Haklar, Sivil Toplum Geliştirme Derneği için Hazırlanan Danışman Raporu.
• Cansuyu Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği (2010), Türkiye’de Yoksulluk Algısı Araştırması: Yardımseverlerin Yoksulluk Algısı, Yoksulların Yoksulluk Algısı, Anıl Grup Matbaacılık, Ankara.
• Craw, Michael (2010), “Deciding to Provide: Local Decisions on Providing Social Welfare”, American Journal of Political Science, Cilt: 54, Sayı: 4, 906-920.
• Çarkçı, Akif (2008), Ulusal Kalkınma için Yerel Teklifler, Şehir Yayınları, Ankara.
• Çengelci, Ethem (1993), “Sosyal Refahın Gerçekleşmesinde Sosyal Yardımların Rol ve Önemi”, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Hizmetler Yüksekokulu Dergisi, No: 11, Sayı: 1-2-3.
• Daly, Guy ve Howard Davis (2011), Yerel ve Bölgesel Yönetim, Yönetişim ve Sosyal Politika, (Çev. Onur Can Taştan)] içinde Alcock, Pete, Margaret May ve Karen Rowlingson (2011), Sosyal Politika: Kuramlar ve Uygulamalar, (Çev. Edit. Şenay Gökbayrak), Siyasal Kitabevi, Ankara.
• Demir Şeker, Sırma (2008), Türkiye’de Sosyal Transferlerin Yoksulluk Üzerindeki Etkileri, DPT Uzmanlık Tezi, Ankara.
• Emrealp, Sadun (2007), Yerel Yöneticinin 1 Nisan Rehberi, Uclg-Mewa (Birleşmiş Kentler ve Yerel Yönetimler Ortadoğu ve Batı Asya Bölge Teşkilatı) Yayınları, İstanbul.
• Eraslan Yayınoğlu, Pınar (2005), “Yerel Yönetimler Kuruluşlarında Halkla İlişkiler İşlevleri ve Yeni Yaklaşımlar”, Selçuk İletişim, Cilt: 3, Sayı: 4, 41-52.
• Ersöz, Halis Yunus (2011), Sosyal Politikada Yerelleşme, İTO Yayınları, İstanbul
• Eryılmaz, Bilal (2008), Kamu Yönetimi, Okutman Yayıncılık, Ankara.
• Fırat, Serap A. (2008), “Yoksulluk, Kentlerde Suç Artışı ve Kent Merkezlerinde Özel Güvenlik Hizmetleri Verilmesi”, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt: 10, Sayı: 3.
• Gökaçtı, M. Ali (1996), Dünyada ve Türkiye’de Belediyecilik, Ozan Yayınları, İstanbul.
• Güler, Birgül Ayman (2001), “Yerel Yönetimler ve İnternet”, Türkiye’yi Internete Taşımak Konferansı, İstanbul: 2 Kasım 2001.
• Gündoğan, Naci (2008), Türkiye’de Yoksulluk ve Yoksullukla Mücadele, Asodosya (Ankara Sanayi Odası Dosyası), Ankara.
• Güneş, Sadık (2010), Sosyal Yardım Algısı ve Yoksulluk Kültürü: Türkiye’de Kamusal Sosyal Yardım Alanların Yardım Algısı ve Yoksulluk Kültürü Araştırması, Ermat Matbaacılık, Ankara.
• Hacımahmutoğlu, Hande (2009), Türkiye’deki Sosyal Yardım Sisteminin Değerlendirilmesi, DPT Uzmanlık Tezi, Yayın No: 2803, Ankara.
• İçağasıoğlu Çoban, Arzu ve Cengiz Özbesler (2009), “Türkiye’de Aileye Yönelik Sosyal Politika ve Hizmetler”, Aile ve Toplum Eğitim-Kültür ve Araştırma Dergisi, Temmuz-Ağustos-Eylül 2009, 31-41.
• Kaya, Nurullah (2012), “Yerel Yönetimlerde Sosyal Bütçe; Erzurum Büyükşehir Belediyesi Sosyal Bütçesinin Değerlendirilmesi”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 26, Sayı: 2, 157-169.
• Kesgin, Bedrettin (2008), Yerel Sosyal Politika Oluşturmada Yerel Yönetimler ve Uygulama Sorunları, Uluslar Arası Yoksulluk Sempozyumu Bildirileri, I. Cilt, 1-3 Şubat 2008, İstanbul.
• Marshall, Gordon (1999), Sosyoloji Sözlüğü, (Çev. Osman Akınhay ve Derya Kömürcü), Bilim ve Sanat Yayınları, Ankara.
• Metin, Onur (2011), “Sosyal Politika Açısından AKP Dönemi: Sosyal Yardım Alanında Yaşananlar”, Çalışma ve Toplum, 2011 (1).
• Midgley, James ve Kwong-leung Tang (2001), “Social Policy, Economic Growth and Developmental Welfare”, International Journal of Social Welfare, Sayı: 10, 244-252.
• Nadaroğlu, Halil (1978), Mahalli İdareler: Felsefesi, Ekonomisi, Uygulaması, Sermet Matbaası, İstanbul.
• Ortakaya, Ahmet Fatih ve Gamze Torun (2011), “Devlet Tarafından Verilen Sosyal Yardımlarda Mükerrerliğin Hesaplanması”, Yardım ve Dayanışma Dergisi, Cilt: 2, Sayı: 2.
• Öğülmüş, Selahaddin (2011), “Sosyal Yardım Algısı ve Yoksulluk Kültürü” Aile ve Toplum Eğitim-Kültür ve Araştırma Dergisi, Temmuz-Ağustos-Eylül 2011, 83-96.
• Öztemel, Ercan (2001), Belediyelerde Toplam Kalite Yönetimi, Değişim Yayınları, Sakarya.
• Seyyar, Ali (2002), Sosyal Siyaset Terimleri: Ansiklopedik Sözlük, Beta Yayınları, İstanbul.
• Seyyar, Ali ve Oral Demir (2008), Katılımcılık ve Kalkınma Ekseninde Yerel Sosyal Politikalar, KAM Yayınları, İstanbul.
• Sezer, Özcan ve Tarık Vural (2010), “Kamu Hizmetlerinin Sunumunda Devletin Değişen Rolü ve Merkezi Yönetim ile Yerel Yönetimler Arasında Yetki ve Görev Paylaşımı”, Maliye Dergisi, Sayı: 159.
• Stevens, John M. ve Robert P. McGowan (1983), “Financial İndicators and Trends for Local Governments: A State-Based Policy Perspective”, Policy Studies Review, Cilt: 2, Sayı: 3. 407-416.
• Talas, Cahit (1992), Türkiye’nin Açıklamalı Sosyal Politika Tarihi, Bilgi Yayınevi, Ankara.
• Taşçı, Faruk (2007), 1980 Sonrası Türkiye’de Sosyal Yardımların Analizi, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Çalışma Ekonomisi Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi.
• Taşçı, Faruk (2010), Sosyal Politikalarda Can Simidi: Sosyal Yardım, Nobel Yayınları, Ankara.
• Tortop, Nuri, Burhan Aykaç, Hüseyin Yayman ve M. Akif Özer (2006), Mahalli İdareler, Nobel Yayınları, Ankara.
• Tuna, Orhan ve Nevzat Yalçıntaş (1999), Sosyal Siyaset, Filiz Kitabevi, İstanbul.
• TÜİK (2011), Türkiye İstatistik Yıllığı (e-kitap).
• Vargas-Hernandez, Jose G., Mohammed Reza Noruzi ve Farhad Nezhad Haj Ali Irani (2011), “What is Policy, Social Policy and Social Policy Changing”, International Journal of Business and Social Science, Cilt: 2, sayı: 10, 287-291.
• www.tdk.gov.tr, (20.04.2012)
• Yalçındağ, Selçuk (1995), Yerel Yönetimler: Sorunlar, Çözümler, Türk Sanayici ve İş Adamları Derneği (TÜSİAD) Yayınları, İstanbul.
• Zengin, Eyüp ve Cemal Öztaş (2009), “Yerel Yönetimler ve Sosyal Yardımlar: Üsküdar Belediyesi Örneği, Aile ve Toplum Dergisi, Ocak-Şubat-Mart 2009.