ORIGINALITY IN ELETRONIC DANCE MUSIC

Yıl 2023, Cilt: 5 Sayı: 1, 113 - 157, 31.01.2023

Hasan Serat Gökçek

Öz

In this piece of work, electronic dance music, a type of music which has an important role in the entertainment and night club industry and has millions of listeners around the world, is approached in light of literary and artistic property law and the question of how originality, a key element for protection as a result of artistic work, may be assessed in terms of electronic dance music. For that the subjects of artistic work, author and the creation of an artistic work are also evaluated. In our work, for electronic dance music to be comprehended, which we approach as an umbrella term rather than a mainstream type of music, the history of this music genre is studied through the backbone of the genre, house. The attributes that are common for sub-genres that are within the genre are also included in the work.

Anahtar Kelimeler

Originality, Music, Electronic Dance Music, Literary and Artistic Property Law

ELEKTRONİK DANS MÜZİĞİNDE HUSUSİYET

Öz

Bu çalışmada eğlence ve gece kulübü sektöründe önemli bir yer tutan ve dünya çapında milyonlarca dinleyiciye sahip bir müzik türünü ifade eden elektronik dans müziğine (EDM), fikir ve sanat eserleri hukuku bakımından yaklaşılarak eser bağlamında korumanın anahtarı sayılabilecek hususiyetin bu müzik türü bakımından nasıl ele alınabileceği sorusu irdelenmiş ve bunun için hususiyetin yanı sıra eser, eser sahibi, eserin meydana getirilmesi konuları da ele alınmıştır. Çalışmamızda ana akım bir müzik türünden ziyade şemsiye bir müzik türü olarak anlayıp kullandığımız elektronik dans müziğinin anlaşılabilmesi için bu müzik türü içinde önemli bir yere sahip house türünün tarihi gelişimi incelenmiş ve elektronik dans müziği türüne dahil olan alt türler bakımından ortak olan özelliklerine çalışmada yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Hususiyet, Müzik, Elektronik Dans Müziği, Fikir ve Sanat Eserleri Hukuku, Originality, Music, Electronic Dance Music, Literary and Artistic Property Law

Kaynakça

• Apel, Willi: Harvard Dictionary of Music, Gözden Geçirilmiş ve Genişletilmiş 2. Bası, The Belknap Press of Harvard University Press, Harvard, 1974
• Ateş, Mustafa: Fikir ve Sanat Eserleri Üzerindeki Hakların Kapsamı ve Sınırlandırılması, 1. Bası, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2003
• Ateş, Mustafa: Fikri Hukukta Eser, 1. Bası, Turhan Kitabevi, Ankara, 2007
• Ayiter, Nuşin: Hukukta Fikir ve Sanat Eserleri Ürünleri, 2. Bası, S Yayınları, Ankara, 1981
• Baker, Theodore: A Dictionary of Musical Terms, 8. Bası, G. Schirmer, New York 1904
• Belgesay, Mustafa Reşit: Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu Şerhi, 1. Bası, M. Sıralar Matbaası, İstanbul, 1955
• Bellican, Cüneyt: Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu Açısından “Hususiyet” Kavramı, İstanbul Kültür Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 7, S.1, 2008, s. 67 - 90
• Bennett, Andy: Cultures of Popular Music, 3. Bası, Open University Press, Berkshire, 2005
• Beşiroğlu, Akın: Düşünce Ürünleri Üzerinde Haklar (Fikir Hukuku), 3. Bası, Beta Yayıncılık, İstanbul, 2004
• Bozbel, Savaş: Fikir ve Sanat Eserleri Hukuku, 1. Bası, On İki Levha , İstanbul, 2012
• Bozgeyik, Hayri: Fikir ve Sanat Eserlerinde Hususiyet, Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi, C. 25, S. 3, 2009, s. 170 - 222
• Broughton, Frank / Brewster, Bill: Last Night a DJ Saved My Life: The History of the Disc Jockey, Güncelleştirilmiş ve Gözden Geçirilmiş 2. Bası, Grove Press, New York, 2014
• Butler, Mark J.: Conceptualizing Rhythm and Meter in Electronic Electronica, Dance and Club Music, Ed: Butler, Mark J., Electronica, Dance and Club Music, 1. Bası, Routledge, New York, 2012
• Butler, Mark Jonathan: Unlocking the Groove: Rhythm, Meter and Musical Design in Electronic Dance Music, 1. Baskı, Indiana University Press, Indiana, 2006
• Çuhadar, Hakan Celil: Müzik ve Müzik Eğitimi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, C. 25, S. 1, 2016, s. 217 - 230
• Dahl, Steve / Hoekstra, Dave: Disco Demolition: The Night Disco Died, 1. Bası, Crubside Splendor Publishing, Şikago, 2016
• Erdil, Engin: Fikri Mülkiyet Hukuku Ders Kitabı, 1. Bası, Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2016
• Erel, Şafak N:, Türk Fikir ve Sanat Hukuku, 3. Bası, Yetkin Yayınevi, Ankara, 2009
• Eren, Nazan: Bir Kültürel ‘Alan’ Olarak Elektronik Dans Müziği: İzmir Örneği, İzmir, 2019 (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi)
• Cumaoğlu, Emre: Yayım Sözleşmesi, 1. Bası, On İki Levha , İstanbul, 2018
• Gözler, Kemal: Türk Anayasa Hukuku Dersleri, Genişletilmiş 24. Bası, Ekin Yayıncılık, Bursa, 2019
• Arslanlı, Halil: Fikri Hukuk Dersleri II – Fikir ve Sanat Eserleri, 1. Bası, Sulhi Garan Matbaası, İstanbul, 1954
• Hirsch, Ernst: Fikri ve Sınai Haklar, 1. Bası, Ankara Basımevi, Ankara, 1948
• Hirsch, Ernst: Hukuki Bakımdan Fikri Say Cilt II, 1. Bası, İstanbul Üniversitesi Yayınları, İstanbul, 1943
• Jóri, Anita / Lücke, Martin: The¬ New Age of ¬Electronic Dance Music and Club Culture, 1. Bası, Springer İsviçre, 2020
• Kılıçoğlu, Ahmet: Fikri ve Sınai Haklar, 6. Bası, Turhan Kitabevi, Ankara, 2020
• Kocayusufpaşaoğlu, Necip: Borçlar Hukuku Genel Hükümler Cilt I, 7. Tıpkı Bası, Filiz Kitabevi, İstanbul, 2017
• Langlois, Tony: Can You Feel It? DJs and House Music Culture In the UK, Popular Music, C. 11, S. 2, 1992, s. 229 - 238
• McLeod, Kembrew: Genres, Subgenres, Sub-Subgenres and More: Musical and Social Differentiation Within Electronic/Dance Music Communities, Journal of Popular Music Studies, 13, 2001, 59 - 75
• Öngören, Gürsel: Türk Fikir ve Sanat Eserleri Hukuku Açısından Müzik Eserleri, 1. Bası, Yazarın Yayını, Ankara, 2010
• Özkan, Zehra: Karşılaştırmalı Hukukta Müzik Eserlerinin Dijital İletimi, 1. Bası, Yetkin Ankara, 2008
• Öztan, Fırat: Fikir ve Sanat Eserleri Hukuku, 1. Bası, Turhan Kitabevi, Ankara, 2008
• Öztrak, İlhan: Fikir ve Sanat Eserleri Üzerindeki Haklar, 1. Bası, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları, Ankara, 1971
• Reynolds, Simon: Energy Flash: A Journey Through Rave Music and Dance Culture, Genişletilmiş Baskı, Soft Skull Press, California, 2012
• Rietveld, Hillegonda C.: This is Our House : House Music, Cultural Spaces and Technologies, 2. Bası, Routledge, New York, 2018
• Stainer, John / Barrett, William: A Dictionary of Musical Terms, 1. Bası, Cambridge, 2009
• Suluk, Cahit / Karasu, Rauf / Nal, Temel: Fikri Mülkiyet Hukuku, 3. Bası, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2019
• Suluk, Cahit / Orhan, Ali: Uygulamalı Fikri Mülkiyet Hukuku Cilt II, 1. Bası, Arkan, İstanbul, 2005
• Tekinalp, Ünal: Fikri Mülkiyet Hukuku, 5. Bası, Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2012
• Tekinay, Selahattin Sulhi / Akman, Sermet / Burcuoğlu, Haluk: Tekinay Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 7. Bası, Filiz Kitabevi, İstanbul, 1993
• Topçuoğlu, Hamide: Fikri Haklar Ders Notları, Ankara 1964
• Tosun, Yalçın: Sinema Eserleri ve Eser Sahibinin Hakları, 1. Bası, On İki Levha , İstanbul 2009
• Türker, Gökçen: İcracı Sanatçıların Hakları, 1. Bası, Yetkin Yayıncılık, Ankara, 2016
• Uçan, Ali: Müzik Eğitimi Temel Kavramlar-İlkeler-Yaklaşımlar, 1. Bası, Müzik Ansiklopedisi Yayınları, Ankara, 1997
• Uslu, Ramazan: Türk Fikri ve Sanat Hukuku’nda “Eser” Kavramı, 1. Bası, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2003
• Üstün, Gürsel: Fikri Hukukta İşleme Eserler, 1. Bası, Besam, Ankara, 2001
• Yarsuvat, Duygun: Türk Hukukunda Eser Sahibi ve Hakları, 2. Bası, Güray Matbaacılık, İstanbul, 1984
• Yavuz, Levent: Türk Fikir ve Sanat Eserleri Hukukunda Sinema Eseri Ve Eser Sahipliği, Terazi Hukuk Dergisi, C. 8, S. 78, 2013, s. 14 - 20
• “All EDM Subgenres”, (https://youngpeopleandglobalization.wordpress.com/all-edm-subgenres/) Erişim Tarihi: 14.07.2021.
• “The world's most famous electronic instrument is back. Will anyone buy the reissued TB-303?” Forbes, (https://www.forbes.com/sites/jasperhamill/2014/03/25/one-synth-to-rule-them-all-roland-takes-on-clones-with-reissue-of-legendary-tb-303/?sh=5754d91b359d) Erişim Tarihi: 10.10.2021.
• “What Is a MIDI Keyboard Used For?,” Noname Music, (https://www.nonamehiding.com/what-is-a-midi-keyboard-used-for/) Erişim Tarihi: 14.07.2021.
• “What is "PLURR"?, (http://ravecultureandcommunity.blogspot.com/2018/01/what-is-plurr.html) Erişim Tarihi: 07.07.2021.
• Bort, Cree: “PLUR Isn't Just a Moment, It's a Lifestyle,” Odyssey, (https://www.theodysseyonline.com/plur-lifestyle) Erişim Tarihi: 07.07.2021.
• Jenkins, Dave: “An Introduction to Extratone: The World’s Fastest Music Genre,” Bandcamp, (https://daily.bandcamp.com/features/an-introduction-to-extratone-the-worlds-fastest-music-genre) Erişim Tarihi: 05.11.2021.
• Lyubenov, Boris: “Music Analysis of the Electronic Dance Music,” Umea University, (https://hpac.cs.umu.se/teaching/sem-mus-17/Reports/Lyubenov.pdf) Erişim Tarihi: 14.07.2021.
• Milliyet: “Bir gecede Reina 148, Laila ise 138 milyar lira ciro yaptı,” Milliyet Gazetesi, (https://www.milliyet.com.tr/ekonomi/bir-gecede-reina-148-laila-ise-138-milyar-lira-ciro-yapti-315999) Erişim Tarihi: 12.01.2022.
• Mixmag: “Fransa’daki kulüpler kültürel statü elde etmek için ortak girişim başlattı,” Mixmag Türkiye, (https://mixmag.com.tr/read/fransa-daki-kulupler-kulturel-statu-elde-etmek-icin-ortak-girisim-baslatti-club-culture-news) Erişim Tarihi: 22.11.2021.
• Nikoju, Kayyan: “Is Tomorrowland World’s Best Music Festival?,” Forbes, (https://www.forbes.com/sites/kayvannikjou/2019/09/06/is-tomorrowland-worlds-best-music-festival/?sh=168726fe44a8) Erişim Tarihi: 07.07.2021.
• NTV: “İstanbul'da eğlenceye bir gecede 12 milyon,” NTV, (https://www.ntv.com.tr/ekonomi/istanbulda-eglenceye-bir-gecede-12-milyon-tl,anLbPIF7P0-OH3gtPFO5hQ) Erişim Tarihi: 12.01.2022.
• Rory PQ: “The History of House Music and Its Cultural Influence,” Icon Collective, (https://iconcollective.edu/the-history-of-house-music/) Erişim Tarihi: 10.07.2021.
• The International Dance Music Summit Business Report 2020, (https://www.internationalmusicsummit.com/the-ims-business-report-2020/) Erişim Tarihi: 05.03.2022.