Gelişimsel Pediatri Polikliniğinin Bir Devlet Hastanesinde 2,5 Yıllık Deneyimi

Yıl 2023, Cilt: 4 Sayı: 4, 166 - 170, 30.12.2023

Mehmet Akif Büyükavcı

Öz

Amaç: Gelişimsel pediatri erken çocukluk döneminde gelişimsel
sorunları olan çocuklara bütüncül yaklaşım verebilmek amacı ile
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilimi içinde kurulan bir bilim
dalı olup ülkemizde 2011’de yandal olarak kabul edilmiştir. Bu
çalışmada henüz sayıca çok az olan gelişimsel pediatri kliniklerinin devlet hastanesindeki işleyişi hakkında bilgi paylaşımı
sağlamak amacıyla 2.5 yıllık poliklinik verilerinin incelenmesi
planlanmıştır.
Yöntem: Eylül 2018-Haziran 2021 yılları arasındaki hastaların
dijital dosyalama sistemi ile tutulan verileri geriye dönük olarak
incelendi. Hastaların yaş, cinsiyet ve gestasyon haftası bilgileri,
yönlendiren bölümler ve tanıları kaydedildi. Hastaların gelişimsel pediatri polikliniğine ilk başvuruları esas alındı. Tekrarlanan
girişler değerlendirmeye alınmadı.
Bulgular: Çalışmada toplam 1918 hasta (%59.7’si erkek, %40.3’ü
kız) değerlendirildi. Hastaların yaş ortalamaları 28.68±21.35
(min: 0, max: 214) aydı. Erkeklerin başvuru yaş ortalamaları
30.15 ay iken kızlarda ortalama 26.5 aydı (p<0.001). Hastaların %81.7’sinin başvuru yaşı 3.5 yaş ve altı iken 6 yaş üzeri oran
%3’tü. Preterm hasta oranı %14.2 olarak saptandı. Gelişimsel
pediatri polikliniğine en fazla hasta yönlendiren bölüm genel pediatriydi (n: 1303, %67.9). Bunu pediatrik endokrinoloji (%10.7)
ve nöroloji (%6.4) takip etmekteydi. Tespit edilen en fazla tanı
%23.1 ile konuşma gecikmesi idi. Bunu yeme sorunu (%18.2),
endokrinolojik sorunlar (konjenital hipotiroidi vb, %9.8), davranış sorunları (%9.1), prematürite (%6.6) ve Down sendromu
(%5.1) izledi.
Sonuç: Ülkemiz için yeni bir yandal bölümü olan gelişimsel
pediatri polikliniklerinin devlet hastanesindeki hasta portföyü
ve işleyişi açısından fikir veren bu çalışmada hastaların çoğunluğunun erkek cinsiyette ve erken çocukluk döneminde olduğu,
en fazla yönlendirmenin genel pediatristler tarafından yapıldığı
ve en çok tespit edilen tanının konuşma gecikmesi olduğu tespit
edilmiştir. Çalışmamız üniversite hastanelerine göre devlet hastanesindeki farkları göstermesi açısından alanda ilk olma özelliği
taşımaktadır. Benzer çalışmalar pediatristlerin yeni bir yandal
bölümü hakkındaki fikirlerinin artmasına olanak sağlayacaktır.

Anahtar Kelimeler

gelişimsel pediatri, poliklinik, devlet hastanesi.

Kaynakça

• 1.Haggerty RJ, Friedman SB. History of developmental-behavioral pediatrics. J Dev Behav Pediatr. 2003;24:1-18. doi: 10.1097/00004703-200302001-00001.
• 2. Benjamin Zablotsky, Lindsey I. Black, Matthew J. Maenner, Laura A. Schieve, Melissa L. Danielson, Rebecca H. Bitsko, et al. Prevalence and trends of developmental disabilities among children in the United States: 2009–2017. Pediatrics. 2019;144(4),e20190811. doi:10.1542/peds.2019-0811
• 3. Mustafayev, R. (2019). Assessment of risk factors affecting child development in the Turkish sample of the international guide for monitoring child development study. Ankara University Institute of Health Sciences Department of Pediatrics Division of Developmental Pediatrics, Master thesis, Ankara, Turkey.
• 4. Doğan D. Gelişimsel pediyatriye giriş. In: Yakıncı C, Topal E, editors. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları-1. Malatya; İnönü Ünivesitesi Yayınevi; 2022. p. 575-8.
• 5. Ertem İÖ. Gelişimsel Pediatri. Çocuk Dergisi. 2008;8(4):212-6.
• 6. Yancy WS, Coury DL, Drotar D, Gottlieb MI, Kohen DP, Sarles RM. A curriculum guide for developmental-behavioral pediatrics. J Dev Behav Pediatr. 1988;9:1-8. doi: 10.1097/00004703-198812001-00001.
• 7. Ertem İÖ, Gül Gök C, Beyazova U. Bebeklik ve erken çocukluk döneminde gelişimin desteklenmesi programı uygulayıcı eğitim kitabı. TC Sağlık Bakanlığı-UNICEF, Ankara, 2003.
• 8. Gelişimsel Pediatri Uzmanlık Eğitimi Çekirdek Müfredatı v.2.3; 2017 TUKMOS. [cited 2023 July 20] Available from: https://tuk.saglik.gov.tr/TR,53291/gelisimselpediatri.html
• 9. Bingoler Pekcici EB, Gumus Dogan D, Ozalp Akin E, Buyukavci A, Akpinar F, Hayran G, et al. Referral trends intwo pioneering Developmental-Behavioral Pediatric centers in Turkey. J Dev Behav Pediatr. 2021;42(3):227-33. doi: 10.1097/ DBP.0000000000000881.
• 10. Ferrer APS, Grisi SJFE. Developmental and Behavioral Pediatrics: an emerging subspecialty. Experience of the Instituto da Criança e do Adolescente - ICr-HCFMUSP. Clinics (Sao Paulo, Brazil). 2022;77:100126. doi: 10.1016/j. clinsp.2022.100126. eCollection 2022.
• 11. Büyükavcı MA, Doğan DG, Arslan FN, Canaloğlu SK. İnönü üniversitesi Gelişimsel Pediatri bilim dalı: 8 yıllık deneyim. 1. Ulusal Riskli Bebek Kongresi; 2018 Mart 1-4; Ankara. Sözlü sunum bildiri no:49. p. 33-34